________________
આચાર્ય પદ
આચાય ની વિશેષ એળખ આપતા કહે છે કે જેઓ પ`ચાચાર પાળે છે અને પળાવે છે, લેાકેા પર ધ દેશના કે સૂત્રની ગુંથણી થકી અનુગ્રહ કરનારા છે, પ્રમાદ–વિકથાથી રહિત હાય, કષાયના ત્યાગી હાય, ધર્મોપદેશમાં સમથ હાય. સારણા વારણા-ચેાયણા-પડિચેાયણા વડે નિરતર ગચ્છની સાંભાળ લેતા હોય તેવા આચાય .
ખેલા હવે તેને નમસ્કાર કરવાના કે નહીં?
૨૩
આચાર્યોને તીથંકરના પ્રતિનિધિ કહ્યા છે. પ્રથમ પહેારે તીથ કર દેશના આપે. પછી બીજા પહેા૨ે ગણધર દેશના આપે. ત્યાં તત્વ તે સમાન જ હેય. પણ પરમાત્મા પેાતાની હાજરીમાં જ પ્રતિનિધિ સ્થાપે છે. ગણધરા દ્વાદશાંગી રચે કે તુરંત વાસ-ક્ષેપ કરી અનુમતિની સહી આપે છે.(ગણધરા) આચાર્ય પણ અશ્વિત પ્રત્યે—તેના શાસન પ્રત્યે પૂર્ણ શ્રદ્ધાવાળા જ હાય.
તમે જરા સિદ્ધચક્રના યંત્રને યાદ કરો. ચત્રમાં આચાર્ય ના સ્થાન પૂર્વે કર્યુ. પદ છે ?
- દેશને પદ્મ --
આ એક સુંદર સંબંધનું જોડાણ દર્શાવે છે, દન એટલે શ્રદ્ધા. “અરિહંતના માર્ગની પૂર્ણ શ્રદ્ધા હેાવી.”તે આચાય પદવીની પૂ શરત જણાવી દીધી. તીથંકર પરત્વે શુદ્ધ શ્રદ્ધા પૂર્વક—વફાદારીપૂર્વક જ વાણીની પ્રરૂપણા કરે.
પ્રશ્નઃ- આચાર્ય તીથંકરની જ વાણી પ્રતિનિધિરૂપે રજૂ કરે તેનું' કેાઈ પ્રમાણ છે ?
-હા– જુએ ઉત્તરાયન સૂત્રના ત્રીજા અધ્યયનની ગાથા.
चत्तारी परमंगाणी दुल्हाणीय जंतुणो
माणुसतं सुइ सद्धा संजमंमीय वीरयम्
વાત કેટલી સાદી છે. પ્રાણીને ચાર વસ્તુ દુલભ કહી. (૧) મનુષ્યત્વ
(૨) શ્રુતિ રાગ (૩) શ્રદ્ઘા ઉત્પન્ન થવી (૪) સંયમ પૂર્વક વિરમણુ.
(
આવી ચાર સાદી વાત પણ પોતાના નામે ન રજૂ કરતાં આચાય (સુધર્મા સ્વામીજી) શું કહે છે?
હું જબૂ! ભગવતે આ પ્રમાણે કહ્યુ છે.
