________________
૯૩
૯૪
સ્કૂલ પણ શહેરમાં સૂતી હોય છે.
ગામડે તો નિરાંત હોય છે. ફળિયે રંગોળી થાય. શેરીએ તોરણ બંધાય. દેરાસરે પ્રભાતિયાં ગવાય. વાડીએ આખું ગામ જમે. ત્રણ ટાઈમનું ખાણું વાડીમાં જ હોય. બપોરિયું અલગ. મીઠાઈ અને ફરસાણ રોજ નવાં. બૉર્ડ પર રોજ આઇટમ્સ લખાય. નાસ્તો કરીને પ્રભુપૂજા, બપોરે જમીને પૂજાપૂજન, પૂજન પછી ચોવિહાર જમણ. અલબત્ત, પૂજન પછી અને જમણ પૂર્વે ચા પીવાની વ્યવસ્થા અડધો કલાક પી જાય. વેળાએ વાળ થવાની ભીતિ રહે, આયોજકો જાગતા હોય. કડક હાથે કામ લેવાય. કોઈને ખોટું લાગે. બોલાચાલી થાય. રાતે નથી ખાવાનું આ મુદ્દે સહમતિ હોવાથી બધું થાળે પડી જાય. રાતની ભાવનામાં સૌ સાથે મળીને નાચે. સંગીતકારો અને વિધિકારો કાયમના બાંધેલા હોય. આ બધું વરસોથી ચાલ્યું આવે છે અને વરસો લગી ચાલતું જ રહેવાનું છે.
આવાં અનુષ્ઠાનોમાં નિશ્રાદાતા બનવા મળે. આનંદ થાય. પ્રેરણા કરીએ તો નવી છોળો ઉછળે. પરંતુ - એક વાત નક્કી. આ ઓચ્છવનો માહોલ સ્વયંભૂ હોય છે. અમારી નિશ્રા હતી માટે જમાવટ સારી થઈ તેવો અહં કરવા જેવો નથી. અહીં તો સૈકાઓથી બિરાજેલા પ્રભુબિંબોની નિશ્રા છે. કોઈ પણ ગુરુભગવંત આવે. ઉત્સાહ અનેરો જ હોય છે. આ વિસ્તારનો ઉનાળુ સમય ધમધમતો રહે છે જિનાલયની ધજાના ઉત્સવોથી. ગામને માથે લેતા વરઘોડાઓથી. પ્રભુશાસનની બલિહારી છે. ગામમાં જેટલા ઘર હોય તેના વારા હોય છે. આ વખતે ધજા અમુક પરિવારની. ગામમાં ઘર ઘણા હોય એટલે વીસ વરસે એકવાર ધજા મળે, સો વરસેય મળે. જેને ધજા મળે તે મોટી ઉજવણી કરે. આવી ઉજવણીઓ જોવા મળે તે આંખોનું સદ્ભાગ્ય.
વૈશાખ વદ-૧૪ : કિંવરલી કિવરલીથી અમે કાસીન્દ્રા દર્શન કરવા ગયા હતા. આ ગામની પડખે જ વસ્તુપાળ મંત્રીએ શાહબુદ્દીન ઘોરીને હરાવીને પાછો કાઢ્યો હતો. કાછોલી ત્યાંથી આગળનું ગામ. ૧૦૮ પાર્શ્વનાથમાં એક કચ્છલિકા પાર્શ્વનાથ દાદા છે. તેમનું ગામ કાછોલી. મૂળનાયક દાદા ઉત્થાપિત હતા. જીર્ણોદ્ધાર ચાલુ હતો. પ્રભુની મૂર્તિ પ્રતિભાવંત. દેરાસરની આભામાં મૂળનાયક પ્રભુનું તેજ વર્તાય છે.
કાછોલીથી અચલગઢ જવાનો સીધો રસ્તો છે. અઢી કલાક લાગે. કાચી કેડીના કાંટાઓ કૂદવામાં સમય બરબાદ થાય તે અલગ ગણવાનો. કાછોલીથી અમે નાનરવાડા ગયા હતા. ગામમાં કોઈ જૈનનું ઘર નથી. આ ગામમાં જિનમંદિર શી રીતે બંધાયું તે પ્રશ્ન તો છે જ. આ ગામમાંથી દેરાસર વિસર્જીત કરી ભગવાન લઈ જવાની વિચારણા થઈ તે વખતે નાનરવાડા ગામના બ્રાહ્મણોએ વિરોધ કરેલો, અમારા ગામમાંથી ભગવાન નહીં લઈ જવા દઈએ. આપણે જેમને અજૈનનો દરજ્જો આપ્યો છે તે સૌએ સંપીને ભગવાનનું ઉત્થાપન મોકૂફ રખાવ્યું.
નાનરવાડાના રસોઈઆ મહારાજની રાજસ્થાન અને ગુજરાતમાં શાખ છે. સંઘજમણ હોય કે લગ્નનો જમણવાર, જાનરવાડાના મહારાજનો હાથ તેમાં હોય જ, મોટે ભાગે. વંશવારસાથી આ લોકો સંઘોના અને સંઘવીઓના મોટા રસોડા સંભાળી રહ્યા છે. નાનરવાડાથી આગળ વધો તો એક પછી એક ગામો આવ્યા જ કરે છે. આબુ ગિરિરાજની સંપૂર્ણ પ્રદક્ષિણા થઈ જાય. અમે નાનરવાડાથી પાછા ફર્યા. અમને રસ્તામાં કહેવામાં આવ્યું : આ જગ્યાએ મહારાણા પ્રતાપ પોતાના ૪00 સૈનિકો સાથે છૂપાઈને રહેલા. ખૂબ મોટી ગુફા છે. બહારથી તો ગુફા છે તેનો ખ્યાલ જ ના આવે.
અમે રૉડ પર ચાલી રહ્યા હતા. આબુનાં શિખરોની અલગ અલગ રેખાઓ ઉઘડતી હતી. સૂરજ અર્બુદાચલની પાછળ ઉતરી પડ્યો હતો. સૂર્યાસ્તને ખાસ્સી વાર હતી. આબુના પૂર્વ ખૂણેથી અમે ચાલી રહ્યા હતા. પહાડ સામોસામ લાગતો હતો. પરંતુ દૂર હતો. અહીંથી પહાડને ટચ કરવા ચાર કિ.મી. ચાલવું પડે તેમ સહવર્તી શ્રાવકે કહ્યું. પેલી ગુફા દૂર રહી જતી હતી. ન ગયા અમે.
આબુના તળવિસ્તારને અડીને મીરપુર વસ્યું છે. વિમલમંત્રીનું કલામય દેરાસર બન્યું તે વખતે મંત્રીશ્વર સામે મીરપુરનું દેરાસર રૉલ મૉડેલ તરીકે હતું. હમીરપુર મૂળ નામ. દેરાસર નમણું છે. નકશીકામ અનન્ય છે. વરસોથી જંગલમાં હતું. હમણાં પ્રકાશમાં આવ્યું છે.
સાડત્રીસ વરસની ઉંમરે પ્રભુવીર સાક્ષાત પધાર્યા હતા તે ભૂમિ આબુને અડી રહી છે. મુંગથલા. પ્રભુવીર દીક્ષિત હતા. મુંડ હતા. કેવલી થયા નહોતા.