________________
સથવારો
પ્રકાશનું કિરણ સૂરજથી પૃથ્વી સુધીની યાત્રા કરે છે. ગંગા ગંગોત્રીથી સાગર સુધીની યાત્રા કરે છે. સહજપણે ચાલતી આ યાત્રાના મુકામ બદલાય છે. પણ પરોપકારનું તત્ત્વ કાયમ રહે છે. પ્રકાશનું કિરણ જયાંથી પસાર થાય તે જગ્યાને અજવાસથી ભરી દે. ગંગા ધરતીને હરિયાળી રાખે.
સાધુજીવનની વિહારયાત્રા પ્રકાશ જેવી અને ગંગા જેવી છે. જે સહજપણે થતી રહે છે. અનેકોનાં જીવન અજવાળતી રહે છે. હૃદયમાં ધર્મની હરિયાળી ખીલવતી રહે છે. સાધુઓ પ્રવાસ નથી કરતા. વિહાર કરે છે. વિહારમાં યાત્રા ગૌણ હોય છે. સાધના મુખ્ય હોય છે. સમતા વિહારની મંઝિલ છે.
“સાધુ તો ચલતા ભલા'ની વિહારયાત્રા એક મુકામ આગળ વધી છે. કાગળ પર અક્ષર બનીને વહેતી આ યાત્રી ઇતિહાસનું દસ્તાવેજી આલેખન નથી કે સાહિત્યિક પ્રવાસવર્ણન પણ નથી. “સાધુ તો ચલતા
ભલા’ સંવેદનાની સફર છે. થીજીને પથ્થર બની ગયેલો ઇતિહાસ અહીં સજીવન થયો છે. ઇતિહાસનું સંશોધન કરવું સહેલું છે, ઇતિહાસને સજીવન કરવો અઘરો છે. તમારી પાસે ભારોભાર સંવેદનશીલતા હોય તો જ મૃતપ્રાય: લાગતો ઇતિહાસ સજીવન થાય છે. મુનિરાજશ્રી પ્રશમરતિવિજયજીની સંવેદનશક્તિ એટલી જાગૃત છે કે તેમની સાથે પથ્થરો પણ વાતો કરે છે. તેમના દરેક શબ્દમાં સંવેદનાનો સ્પર્શ અનુભવાય છે. આ શબ્દો વાંચીને અનેક લોકોએ તીર્થયાત્રાની પ્રેરણા મેળવી છે. અનેક ભાવુકોએ આ પુસ્તક સાથે રાખીને તીર્થમાં ઐતિહાસિક પરિવેષની જીવંત અનુભૂતિ કરી છે.
આ સંવેદનાનો સથવારો મારા જીવનનો સાચો આનંદ છે. આ સાત્ત્વિક સંવેદના, સમતાના સહારે સિદ્ધિગતિ સુધી લઈ જવા સક્ષમ છે. ધૂળેટી, ૨૦૬૨
- વૈરાગ્યરતિવિજય
સીરોહી