________________
સવજીવ-૮/૩૯૬
ર૦પ
સમય મનુષ્ય, પ્રથમ સમય દેવોમાં કોણ કોનાથી અાદિ છે ગૌતમ ! સૌથી થોડાં પ્રથમ સમય મનુષ્ય, પ્રથમ સમય નૈરચિક અસંખ્યાતગણ, પ્રથમ સમય દેવ અસંખ્યાતણાં, પ્રથમ સમય તિચિ, અસંખ્યાતપણાં.
ભગવના આ અપથમ સમય નૈરયિક, પ્રથમ સમય તિચિયોનિક, અપથમ સમય મનુષ્ય, આરથમ સમય દેવોમાં કોણ કોનાથી ભાદિ છે? ગૌતમાં સૌથી થોડા અપથમ સમય મનુષ્યો, આuથમ સમય નૈરયિક અસંખ્યાતગા, આપમ સમય દેવ અસંખ્યાતગણા, અપક્ષમ સમય તિચિયોનિક અનંતગણાં છે.
ભાવના આ પ્રથમ સમય નૈરયિક, પ્રથમ સમય નૈરયિકમાં કોણ કોનાથી અાદિ છે સૌથી થોડાં પ્રથમ સમય નૈરવિક છે. આuથમ સમય નૈરયિક અસંખ્યાતપણાં.
ભગવના આ પ્રથમ અને આપથમ સમય તિચિયોનિકમાં કોણ કોનાથી અલ્પાદિ છે 1 ગીતમાં સૌelી થોડાં પ્રથમ સમય વિતરિ, પ્રથમ સમય તિચિયોનિક અનંતગણો છે.
મનુષ્ય, દેવનું લાભદુત્વ નૈરયિકવવું કહેવું.
ભગવનો આ પ્રથમ સમગ્ર નૈરવિકથી પ્રથમ સમગ દેવ અને સિદ્ધોમાં કોણ કોનાથી અત્યાદિ છે ? ગૌતમ / સૌથી થોડાં પ્રથમ સમય મનુષ્યો, આપથમe મનસો અસંસ્થામણા, પ્રથમ નૈરયિક અસંખ્યાતગણ, પ્રથમ દેવ અસંખ્યાતગણ, પ્રથમ તિચિ અસંખ્યાતગણા, પ્રથમ નૈરયિક અસંખ્યાતગણ, પથમ દેવ અસંખ્યાતગણ, સિદ્ધો અનંતગણ, આuથમe તિર્યંચ અનંતગણd. તે નવ ભેદ સર્વ જીવો કહd.
• વિવેચન-૩૯૬ -
અથવા બીજી રીતે નવ ભેદે સર્વે જીવો કહ્યા છે – પ્રથમ સમય તૈરયિક ઈત્યાદિ, કાયસ્થિતિ : પ્રથમ સમય નૈરયિકની કાયસ્થિતિ એક સમય. ઈત્યાદિ સૂત્રાર્થવતું.
અંતર વિચારણા • પ્રથમ સમય નૈરયિકનું જઘન્ય અંતર અંતર્મુહૂર્ત અધિક દશ હજાર વર્ષ, ઉત્કૃષ્ટ વનસ્પતિકાળ. ઈત્યાદિ સમગ્ર વૃત્તિ પ્રાયઃ સૂત્રાર્થ મુજબ જાણવી.
ધે બહત્વ વિચારણા • અહીં ચાર પ્રકારે અાબહત્વ કહેલ છે. (૧) પ્રયમ, (૨) પ્રિયમ, (3) પ્રયમ-અપચમ તૈરયિકાદિ ભિન્ન ભિન્ન. (૪) પ્રથમ-અપચમ સામુદાયિક.
વૃત્તિનું શેષ કથન નોંધેલ નથી, તે સૂકાર્યવત્ જ છે. -x •x x xસૂત્રાર્ય મુજબ સમજી લેવું. * * * *
જીવાભિગમઉપાંગસૂત્ર • સટીકઅનુવાદ/ છે સજીવ પ્રતિપત્તિ-૯-“દશવિધા” છે
- X x x - x૦ તવ ભેદે સર્વ જીવો કહ્યા, હવે દશ ભેદે કહે છે - • સૂઝ-368 -
તેમાં જેઓ દશ ભેદે સર્વ જીવો કહે છે, તે આ પ્રમાણે કહે છે - પૃવી અ• તેઉં વાયુ વનસ્પતિકાયિક, બે-ત્રણ-ચાર-પાંચ ઈન્દ્રિય, અનિદ્રિય.
ભગવના પૃવીકાયિક, તે યે કેટલો કાળ રહે ગૌતમાં જઘન્ય અંતમુહd, ઉત્કૃષ્ટ અસંખ્યાતકાળ • અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણી કાળથી, »થી અસંખ્યાત લોક. એ પ્રમાણે ચા-dઉં-વાયુકાયિક કહેવા. વનસ્પતિકાલિકની જઘન્ય અંતમુહૂર્ત, ઉત્કૃષ્ટ વનસ્પતિકાળ. બેઈન્દ્રિયની જઘન્ય અંતર મુહૂd, ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાતકાળ, એ પ્રમાણે ત્રણ-ચાર ઈન્દ્રિય કહેવા. પંચેન્દ્રિયની જઘન્ય અંતમુહિd, ઉત્કૃષ્ટ સાતિરેક સાગરોપમ સહw. અનિનિદ્રયની સાદિ અપવિસિત છે.
ભગવન્! પૃવીકાયિકનું અંતર કાળથી કેટલું છે ? ગૌતમ 7 જાન્ય અંતમુહૂર્ત, ઉત્કૃષ્ટ વનસ્પતિકાળ. એ પ્રમાણે અ-સ્તંઉ-વાયુકાયનું જાણવું. વનસ્પતિકાળનું અંતર પૃવીકાયિકની સંચિઠ્ઠા મુજબ જાણવું. અનિનિદ્રયનું અંતર કેટલું છે ? સાદિ પર્યાસિત છે, અંતર નથી.
ભગવાન ! આ પૃedીકાયિક યાવતુ અનિનિદ્રા એ દશામાં કોણ કોનાથી અાદિ છે? ગૌતમ ! સૌથી થોડાં પંચેન્દ્રિયો, ચઉરિન્દ્રિય વિશેષાધિક, તેઈન્દ્રિય વિશેષાધિક, બેઈનિદ્રય વિશેષાધિક, તેઉકાયિક અસંખ્યાતગણા, પૃeતી વિશેષાધિક, અe વિશેષાધિક, વાયુ વિશેષાધિક, અનિન્દ્રિય અનંતગણ છે. તેથી વનસ્પતિકાયિક અનંતગણો છે.
• વિવેચન-૩૯૭ -
કેટલાંક માને છે - સર્વ જીવો દશ ભેદે છે – પૃવીકાયિક આદિ. તેમાં પૃથ્વીકાયિકની કાયસ્થિતિ જઘન્ય અંતર્મહd, ઉકાટ અસંખ્યાતકાળ છે. એ રીતે સૂકાર્ય મુજબ બધાંની કાયસ્થિતિ જાણવી. * * * * * * * અંતર વિચારણા - પૃવીકાયિકનું જઘન્ય અંતર અંતમુહd, ઉકૃષ્ટ વનસ્પતિકાળ ઈત્યાદિ * * * * * અલાબકુત્વમાં - સૌથી થોડાં પંચેન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિય વિશેષાધિક ઈત્યાદિ બધું સૂત્રાર્થ અનુસાર જાણવું.
• સૂત્ર-3૮ -
અથવા સર્વે જીવો દશ ભેદે કહ્યા છે તે આ - પ્રથમ સમય નૈરયિક, આપથમ સમય નૈટયિક, પ્રથમ સમય તિચિયોનિક, અપથમ સમય તિચિયોનિક, પ્રથમ સમય મનુષ્ય, આશ્ચમ સમય મનુષ્ય, પ્રથમ સમય દેવ, પથમ સમય દેવ, પ્રથમ સમય સિદ્ધ અને પ્રથમ સમય સિદ્ધ એિ દશ.
ભગવતુ ! પ્રથમ સમય નૈરયિક. તે જ રૂપે કેટલો કાળ રહે છે ? ગૌતમાં એક સમય આપમ સમય નૈરયિક જઘન્ય સમાન ૧૦,૦૦૦ વર્ષ, ઉત્કૃષ્ટ
0 - 0 - 0 - 0 - 0 - 0 - 0