________________
૯/-/૩/૪૫૩
૩૯
એક તમામાં હોય. • • અથવા એક રત્ન એક શર્કશ એક પક એક ધૂમ એક અધ:પ્તમીમાં હોય. () • • અથવા એક રન એક શર્કરા એક પંક એક ધૂમ ચોક ધસતમીમાં હોય (૮) - અથવા - એક રન એક શર્કરા એક પક એક તમe એક અધસપ્તમીમાં હોય. () • અથવા - એક રન, એક શર્કરા એક ધૂમ, એક તમe એક અધઃ સપ્તમીમાં હોય. (૧૦) અથવા એક રdo એક તાલુકા એક પંક* એક ધૂમ, એક તમામાં હોય. • અથવા • એક રને એક તાલુકા એક પંકo એક ધૂમ, એક અધઃસપ્તમીમાં હોય. (૧) • એક રનએક તાલુકા એક પક એક ધૂમ એક આધસપ્તમીમાં હોય (૧૩)
• અથવા • એક રત્ન એક વાલુકા એક ધૂમ, એક તમ એક અધઃસપ્તમીમાં હોય (૧) • અથવા એક રત્ન એક પંક ચાવતું એક આધસતમીમાં હોય (૧૫) • અથવા એક શકશe એક વાલુકા યાવતું એક તમામાં હોય • અથવા - એક શર્કરા યાવતું એક પંકo એક ધૂમe એક અધઃસપ્તમીમાં હોય. (૧૭) - અથવા - એક શર્કશ ચાવતુ એક પક, એક તમાં એક અધ:સાતમીમાં હોય. (૧૮) - અથવા એક શર્કરા એક તાલુકા એક ધુમ એક તમારું એક અધઃસપ્તમીમાં હોય (૧૯) • અથવા - એક શર્કશe એક અંક યાવતુ એક અધસતમીમાં હોય (૨૦) - અથવા - એક તાલુકાપભામાં ચાવતુ એક આધક્સપ્તમીમાં હોય (૨૧).
- વિવેચન-૪૫૩ (ાધુરેથી) :- પાંચ નૈરયિકાદિ પૂવોંક્ત ક્રમથી વિચારવા. વિશેષ - સંક્ષેપથી વિકલ્પ સંખ્યા દશવિ છે. એકવમાં સાત વિકલ્પો, દ્વિકસંયોગે ૮૪ બંગો, કઈ રીતે? સાત પદોના ૨૧ ભંગ, પાંચ નારકોના બે ભાગ કરતા ચાર ભંગો, તે આ રીતે એક-ચાર, બેત્રણ, ત્રણ-બે, ચાર-એક. ૨૧ને ૪ વડે ગુણતાં ૮૪ થાય. મિકયોગે સાત પદોના ૩૫વિકલ્પો. પાંચને ત્રણ રીતે સ્થાપતા, છ વિકલ્પો આ રીતે એક એક-ઝણ, એક-બેબે, બે-એક-બે, એક-ત્રણ-એક, બે-બે-એક, ત્રણ-એક-એક. આ રીતે ૩૫ ૬ વડે ગુણતા ૨૧૦ ભંગ. ચતુક સંયોગે - સાતના ૩૫ વિકલ્પો, પાંચને ચાર સશિપણે સ્થાપતા ચાર વિકલ્પો – ૧૧ ૧૨, ૧૧ ૨૧, ૧ ૨ ૧ ૧, ૨ ૧ ૧૧. આ રીતે રૂ૫ને ચાર વડે ગુણતાં ૧૪૦ વિકલ્પો. પંચક યોગે-૨૧. બધાં મળીને ૪૬૨ થાય.
• સૂત્ર-૪પ૩ (અધુરેથી) :
ભગવાન ! છ નૈરાયિકો નૈરાયિક પ્રવેશનથી પ્રવેશતા શું રતનપભામાં હોય ? પૃચ્છા. ગાંગેય ! રતનપભામાં યાવતુ આધસપ્તમીમાં હોય. (0) - અથવા એક રન પાંચ શર્કરામાં હોય યાવતુ - અથવા - એક રન પાંચ ધસપ્તમીમાં હોય • અથવા - ત્રણ રન ત્રણ શર્કરામાં હોય. આ પ્રમાણે આ ક્રમથી જેમ પાંચના હિસંયોગો કહ્યા, તેમ છના પણ કહેu. વિશેષ એ - એક ભંગ અધિક
૪૦
ભગવતી-અંગસૂત્ર સટીકઅનુવાદ/૩ કહેવો યાવત • અથવા • પાંચ તમારુ એક અધઃસપ્તમીમાં હોય.
- અથવા - એક રનo એક શર્કરા ચાર વાલુકામાં હોય. યાવતું : અથવા - એક રનo એક શર્કરા ચાર યાધસતમીમાં હોય. • • અથવા એક રન બે શર્કરા ત્રણ વાલુકા માં હોય. એ રીતે આ ક્રમ વડે જેમ પાંચના મિક્સયોગ કહા, તેમ છ ના પણ કહેવા. વિશેષ આ • એક ભંગ અધિક કહેવો. બાકી પૂવવ4 (૩૪).
ચતુક સંયોગ પણ એ જ પ્રમાણે છે, પંચક સંયોગ પણ એમ જ છે. વિશેષ એ કે એક ભંગ અધિક કહેતો. વાવ4 છેલ્લો ભંગ બે તાલુકાo એક પકo એક ધૂમo એક તમe એક આધસપ્તમી હોય • • અથવા • એક રતન, એક શર્કરા યાવતું એક તમામાં હોય (૧) • અથવા એક રHo ચાવતું એક ધૂમ એક અધઃસપ્તમીમાં હોય () - અથવા એક રdo ચાવતું એક પંકo એક તમાo એક આધસતમીમાં હોય - અથવા - એક રન યાવતુ એક વાલુકા એક ધૂમ ચાવતુ એક આધસપ્તમીમાં હોય • અથવા • એક રતન,
એક શર્કરાવે એક પંકો યાવતુ એક અધઃસપ્તમીમાં હોય • અથવા - એક રનo એક વાલુકા યાવતુ એક આધસપ્તમીમાં હોય • અથવા - એક શર્કરાપભામાં, એક વાલુકાપભામાં ચાવતું એક અધઃસપ્તમીમાં હોય (0).
• વિવેચન-૪૫૩ (અધુરેથી) :
છ નૈરયિક - એકવમાં સાત ભંગ, દ્વિક યોગે પાંચ વિકલ્પ – ૧.૫, ૨.૪, ૩.૩, ૪.૨, ૫.૧ તેને દ્વિક સંયોગ ૨૧-થી ગુણતાં ૧૦૫ ભંગ થાય છે. બિકયોગમાં છ ના ત્રિવમાં દશ વિકલ્પો છે, તે આ – ૧.૧.૪, ૧.૨.૩, ૨.૧.3, ૧.૩.૨, ૨.૨.૨, 3.૧.૨, ૧.૪.૧, ૨.૩.૧, ૩.૨.૧, ૪.૧.૧. તેને ૩૫ વડે ગુણતાં ૩૫૦ વિકલ્પો થાય. ચતુક યોગમાં તે છ ના ચાર શશિ વડે સ્થાપતા દશ વિકલ્પો થાય – ૧.૧.૧.3, ૧.૧.૨.૨, ૧.૨.૧.૨, ૨.૧.૧.૨, ૧.૧.૩.૧, ૧.૨.૨.૧, ૨.૧.૨.૧, ૧.૩.૧.૧, ૨.૨.૧.૧, 3,૧.૧.૧ આ દશને રૂ૫ વડે ગુણતાં ૩૫ ભંગો થાય. પંચક સંયોગમાં છ ના પાંચ ભેદે પાંચ વિકલ્પો થાય. તે આ- ૧.૧.૧.૧.૨, ૧.૧.૧.૨.૧, ૧.૧.૨.૧.૧, ૧.૨.૧.૧.૧, ૨.૧.૧.૧.૧. સાતે પૃથ્વીમાં ૨૧ વિકલ્પોને પાંચ વડે ગુણતાં ૧૦૫ ભંગો થાય. પક સંયોગે-ભંગ. કુલ-૬૨૪ ભંગ થાય.
• સૂત્ર-૪૫૩ (અધુરેથી) :
ભગવન ! સાત નૈરયિકો, નૈરસિક પ્રવેશનકથી પ્રવેશતા પૃચ્છા. ગાંગેયT રતનપભામાં હોય ચાવતું અધ:સપ્તમીમાં હોય (9)
અથવા એક રનo છ શર્કરા હોય. એ રીતે આ ક્રમથી જેમ છ ના દ્વિકસંયોગમાં કહ્યું તેમ અહીં કહેવું. વિશેષ – એક ભંગ અધિક સંયોજવો. બાકી પૂર્વવતુ. શિકસંયોગમાં, ચાર-પાંચ-છ સંયોગમાં જેમ છ ના કહ્યા, તેમ સાતના પણ કહેવા. વિશેષ અn - એક ભંગ અધિક કહેતો યાવતું ષકગસંયોગ