Page Text
________________
૯ ૩
અધ્યo ૩ ભૂમિકા અશક્યાતાત' કહેવા લાગ્યા. લોકની મૂઢ દશા જોઈને આહીરને વૈરાગ્ય થયો, દીક્ષા લીધી, “ચાતુરંગીય' અધ્યયન સુધી ભણ્યો. “અસંખ્ય' અધ્યયન ઉદિષ્ટ કરાવતા પૂર્વ જ્ઞાનાવરણીય કર્મ ઉદયમાં આવ્યું. ભણે છતાં યાદ ન રહે.-x- આયાર્યએ કહ્યું કે - તને ન આવડે ત્યાં સુધી આયંબિલ કરવા. તે બાર વર્ષે બાર ગાથા ભાસ્યો. ત્યાં સુધી આયંબિલ કર્યા. તેના જ્ઞાનાવરણીય કર્મો ક્ષય પામ્યા. આ રીતે સાધુએ આગાઢ યોગને સમ્યફ પાળવા જોઈએ.
૦ અનિલવ- ગ્રહણ કરેલ શ્રુતને ન છુપાવવું. જેની પાસે ભણ્યા તેનું જ નામ કહેવું જોઈએ. નહીં તો ચિત્તની કલુષતા રૂપ દોષ થાય. દષ્ટાંત... કોઈ નાપિતને અસ્ત્રો આદિનું ભાજન - કોથળી વિધાના સામર્થ્યથી આકાશમાં ચાલતી હતી. કોઈ પરિવ્રાજક તેની પાસે વિદ્યા શીખ્યો. બીજે જઈને ત્રિદંડને આકાશમાં ચલાવતા મહાજન વડે પૂજાયો. રાજાએ પૂછ્યું કે આ વિધાતિશય છે કે તપનો અતિશય? તે બોલ્યો - વિધાતિશય. તેની પાસે ભણ્યા? ઋષી પાસે. આમ સંક્લેશ દુષ્ટતાથી બોલતાં જ તે દંડ ખટું કરતો પડ્યો. • • એ રીતે મલિન ચિત્તપણાથી પશ્લોકને વિશે હિતકારી ન થાય.
૦ વ્યંજન, અર્થતદુભય શુદ્ધ બોલવા તે જો ન બોલે તો શ્રુતજ્ઞાન ન થાય, તેથી ભણતાં કે અર્થમાં ભેદ ન કરવો. વ્યંજન ભેદ આ છે - થો મંગલમુદિને બદલે તે જ અર્થવાળા પણ કલ્લામુક્કોસ બોલે. એ જ પ્રમાણે વૃત્તિકારશ્રી અર્થભેદ અને ઉભયભેદનું દૃષ્ટાંત પણ આપે છે.- - - વ્યંજન ભેદ થવાથી અર્થભેદ થાય, અર્થભેદથી ક્રિયાભેદ થાય, તેનાથી મોક્ષનો અભાવ થાય, તેના અભાવે દીક્ષા નિરર્થક થાય. આ વિષયમાં “અંશીયતાં કુમાર' દષ્ટાંત છે, તે અનુયોગદ્વારથી જાણવું.
કાળ આદિ ભેદ દ્વારથી જ્ઞાનાચાર આઠ પ્રકારે છે. તે કહ્યા.
હવે ચારિટાચાર કહે છે - પ્રણિધાન - ચિત્તનું સ્વાધ્ય. તે જેમાં પ્રધાન છે, એવો યોગ- વ્યાપાર, તેનાથી યુક્ત. તે પ્રણિધાનયોગ યુક્ત. અથવા પાંચ સમિતિમાં અને ત્રણ ગતિમાં આવા જ પ્રણિધાન યોગ યુક્ત જે છે તે આ ચાસ્ત્રિાચાર. આચાર અને આચારવાળાના કંઈક અભેદથી તે આઠભેદે થાય છે, તેમ જાણવું- સમિતિ અને ગુતિના ભેદથી. સમિતિ અને ગુમિનું સ્વરૂપ શુભપ્રવિચાર- પવિચાર રૂપ પ્રતિક્રમણમાં કહ્યા મુજબ જાણવું. ચારિયાર કહો. હવે હયારાર કહે છે :
બાર પ્રકારના અત્યંતર તથા બાહ્ય તપનું વર્ણન આધ્યયન-૧-મુજબ જાણવું. બાહ્યમાં આનાશનાદિ, વ્યંતરમાં પ્રાયશ્ચિત્તાદિ છે. તીર્થકર બતાવેલ આ તપ ગ્લાની રહિત કરવો, રાજ વેઠ માફક ન ગણતાં, કરાશક્તિ સ્પૃહા હિત મોક્ષ માટે સમજીને જાણવો. તે તપાયાર છે - x x•.
હવે વરસિાર કહે છે - બળ અને વીર્ય અર્થાત બાહ્ય - અત્યંતર સામર્થ્ય છૂપાવ્યા વિના યથોક્ત ૩૬ લક્ષણવાળા અતિ જ્ઞાન, દર્શન, ચાસ્ત્રિના આઠ-આઠ અને તપાસારના બાર એ ૩૬ ભેજવાળા કાયારમાં ઉપયુક્ત થાય અને પરાક્રમ કરે, એટલે ગ્રહણકાળમાં ઉધુક્ત રહે, પોતાના સામર્શ અનુસાર પ્રવર્તે તે વીચાર છે. -
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009027 |
| Book Title | Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Shrutnidhi Ahmedabad |
| Publication Year | |
| Total Pages | 242 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 5 MB |