Agam Satik Part 36 Dashvaikalik Sutra Gujarati Anuwad 1

SR No.: 009027
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Shrutnidhi Ahmedabad
Total Pages: 242
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_dashvaikalik
File Size: 5 MB

Page 119

૧૧૮
દશવૈકાલિક મૂલસૂબ-સટીક અનુવાદ • વિવેચન - ૩૩ -
જીવાભિગમ કહ્યો. હવે ચારિત્ર ધર્મ કહે છે - બધાં પ્રાણી સુખને વાંછે છે. આ હેતુથી આ છ જીવનિકાયોને જાતે - પોતે ન દંડે અર્થાત સંઘટ્ટન, પરિતાપના આદિ રૂપમાં ન પ્રવર્તે. બીજા ચાકર આદિ પાસે તેવો દંડ ન અપાવે. તેવા દંડ આપનાર બીજા પ્રાણીની અનુમોદના ન કરે. આ (પ્રમાણે દુઃખ ન આપવ) તે ભગવદ્ વચન છે. એમ હોવાથી જીવન પર્યન્ત તેનો ત્યાગ કરે. એ પ્રમાણે કહેલા વચનને સમ્યકપણે સ્વીકારીને, જાવજીવન માટે ત્યાગ કરે. કઈ રીતે કરવું આદિ રૂપ ત્રણ પ્રકારે અને ત્રણ ભેદે કરણથી, તે આ રીતે - મનથી, વચનથી, કાયાથી આનું સ્વરૂપ પ્રસિદ્ધ જ છે. આ કરણનું કર્મ ઉક્તલક્ષણ દંડ” છે. તે વસ્તુતઃ નિરાકાર્યતાથી સૂત્રમાં જ કહેલ છે - હું સ્વયં કરું નહીં, બીજા પાસે કરાવું નહીં, બીજા કરનારને અનુમોદું નહીં.
તેનું - ઉક્ત દંડ અર્થાત હિંસાનો સંબંધ છે. ત્રિકાળ વિષયક દંડ તેના સંબંધી અતીત અવયવને હું પ્રતિક્રમુ છું. વર્તમાન કે ભાવિ સંબંધી નહીં. કેમકે અતીતનું જ પ્રતિક્રમણ થાય. વર્તમાનનું સંવરણ અને ભાવિનું પ્રત્યાખ્યાન કરું છું. ભદંત - એ ગુરુને આમંત્રણ છે. ભદત એટલે ભવનો કે ભયનો અંત કરનાર થાય છે. અને આ ગુરુની સાક્ષીથી જ સાધુને વ્રતનો સ્વીકાર છે તે જણાવે છે. પ્રતિક્રમતિ - હું જીવોને દંડ દેવાથી નિવત્ છે. એમ કહ્યું. તેથી “પાપની અનુમતિથી વિરમણ” એવો અર્થ થાય. નિંદા - આત્મ સાક્ષીથી, ગહ - જુગુપ્સા, અતીત - ભૂતકાળમાં દંડ કરનારને અલ્લાધ્ય જાણીને વિવિધ કે વિશેષ અર્થવાળા વિ શબ્દ, ઉશબ્દ - અતિશ્ય અર્થમાં છે, સૃજામિ એટલે છોડું છું. તેથી હું વિવિધ કે વિશેષ પ્રકારે અતિશય- સર્વથા પાપોનો ત્યાગ કરું છું.
(શંકા) આ રીતે પૂર્વના પાપોના દંડનું પ્રતિક્રમણ માત્ર આ સૂત્રમાં બતાવ્યું. વર્તમાન પાપોનું સંવરણ અને ભાવિનું પ્રત્યાખ્યાન કેમ ન બતાવ્યું? (સમાધાન) ના, તેમ નથી. ન કરોમિ. ઇત્યાદિ વડે તદુભય સિદ્ધ છે.
• સુત્ર - ૩૪ -
ભગવન | પહેલાં મહાલતમાં પ્રાણાતિપાતથી વિરમણ. ભગવન ! હું સર્વ પ્રકારના પ્રાણાતિપાતનું પ્રત્યાખ્યાન કરું છું. તે સુખ કે બાદર, બસ કે સ્થાવર (જે કોઈ પ્રાણી છે તેના) પ્રાણનો અતિપાત - હિંસા સ્વયં ન કરું, બીજા પાસે પ્રાણનો અતિપાત ન કરાવું, પ્રાણનો અતિપાત કરનારને અનામદુ નહી. જાતજાવાને માટે ત્રિવિધ - શિવિલે (આથતિ) મન • વયન • કાયાથી હું (પ્રાણાતિપાત) કરું નહીં કરાવું નહીં કરનારને અનુમોટું નહીં. ભગવન્! હું તે (પ્રાણાતિપાત) ને પ્રતિપું છું, નિંદુ છું, ગણું છું અને (પાપકર્મ કતા) આત્માનો ત્યાગ કરું છું.
ભગવાન ! હું પહેલાં મહાનત (પાલન) માટે ઉપસ્થિત થયો છું. સર્વથા પ્રાણાતિપાતથી વિરમું છું.