Agam Satik Part 20 Pragnapana Sutra Gujarati Anuwad 1

SR No.: 009011
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Total Pages: 96
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_pragyapana
File Size: 1 MB

Page 63

૨/-|-|૨૨૮ થી ૨૩૪
ભગવન્ ! ઈશાન દેવો ક્યાં વસે છે ? ગૌતમ ! જંબુદ્વીપ દ્વીપના મેરુ પર્વતની ઉત્તરે આ રત્નપભા પૃથ્વીના બહુામ-રમણીય ભૂમિભાગથી ઉપર ચંદ્ર-સૂર્ય-ગ્રહનક્ષત્ર-તારારૂપથી ઘણાં સૌ યોજન, ઘણાં હજારો યોજન યાવત્ ઉર્ધ્વ જઈને ઈશાન નામે કલ્પ કહેલ છે. તે પૂર્વ-પશ્ચિમ લાંબો, ઉત્તર-દક્ષિણ પહોળો, એ પ્રમાણે સૌધર્મકલ્પવત્ 'પ્રતિરૂપ છે' ત્યાં સુધી કહેવું.
ત્યાં ઈશાનદેવોના ૨૮-લાખ વિમાનાવાસ કહેલ છે. તે વિમાનો સર્વ
રત્નમય સાવત્ પ્રતિરૂપ છે. તેમના બહુ મધ્ય દેશ ભાગે પાંચ વાંસક કહ્યા અંકાવતસક, સ્ફટિકાવતસક, રત્નાવતંરાક, જાત્યરૂપાવતંક,
છે. તે આ
-
૧૧૧
મધ્યમાં ઈશાન અવતંક. તે અવતંસકો સર્વરત્નમય યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. અહીં પર્યાપ્તા-અપર્યાપ્તા ઈશાનદેવોના સ્થાનો કહ્યા છે. તેના ઉપાતાદિ ત્રણે લોકના
અસંખ્યાતમા ભાગે છે. બાકી સૌધર્મ દેવોમાં કહ્યા મુજબ જાણવું ચાવત્ વિચારે છે.
અહીં દેવેન્દ્ર દેવરાજ ઈશાન વસે છે. તે શૂલપાણી, વૃષભવાહન, ઉત્તરાર્ધ્વ લોકાધિપતિ, ૨૮-લાખ વિમાનાવાસાધિપતિ, રજરહિત સ્વચ્છ વસ્ત્રધારી છે. બાકીનું શક્ર મુજબ “પ્રભાસે છે' ત્યાં સુધી જાણવું. તે ત્યાં ૨૮ લાખ વિમાનાવાસ, ૮૦,૦૦૦ સામાનિકો, ૩૩-પ્રાયશ્રિંશક, ચાર લોકપાલો, સપરિવાર આઠ અગ્રમહિષી, ત્રણ પદા, સાત સૈન્યો, સાત સેનાધિપતિ, ૩,૨૦,૦૦૦ આત્મરક્ષક દેવો, બીજા પણ ઘણાં ઈશાનકલ્પવાસી દેવ-દેવીઓનું આધિપત્યાદિ કરા યાવત્
વિચરે છે.
ભગવન્ ! પર્યાપ્તતા-પર્યાપ્તા સનકુમાર દેવોના સ્થાનો કયાં છે ? ભગવન્ ! સનકુમાર દેવો યાં વસે છે ? ગૌતમ ! સૌધર્મકાની ઉપર ચારે દિશા-વિદિશામાં ઘણાં યોજન, ઘણાં સેંકડો યોજન, ઘણાં હજાર યોજન યાવત્ - ૪ - ઉપર અહીં સનત્કુમાર નામે કલ્પ છે. તે પૂર્વ-પશ્ચિમ લાંબો, ઉત્તર-દક્ષિણ પહોળા છે. સૌધર્મમાં કહ્યા મુજબ ‘પ્રતિરૂપ છે' ત્યાં સુધી જાણવું. ત્યાં સનકુમાર દેવોના બાર લાખ વિમાનો કહેલાં છે. તે વિમાનો બધાં રત્નમય યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. તે વિમાનોના મધ્ય ભાગમાં પાંચ અવતંસકો કહ્યા છે અશોકાવાંક, સપ્તપર્ણ - ચંપક-ચૂતાવહંસક, મધ્યે સનકુમારાવતંસક. તે અવાંસકો સર્વ રત્નમય, સ્વચ્છ યાવત્ પ્રતિરૂપ છે. અહીં પતિા-અપસપ્તિા સનકુમાર દેવોના સ્થાનો છે. ઉપપાતાદિ ત્રણે લોકના અસંખ્યાત ભાગે છે. ત્યાં ઘણાં સનકુમાર દેવો વસે છે. તેઓ મહર્ષિક યાવત્ પ્રભાસતા રહે છે. વિશેષ આ – અગ્રમહિષી નથી. દેવેન્દ્ર દેવરાજ સનકુમાર અહીં વસે છે. - ૪ - બાકી શક્ર મુજબ. તે ત્યાં બાર લાખ વિમાનો, ૩૨,૦૦૦ સામાનિકો, બાકી શક્ર મુજબ જાણવું. - ૪ -
ભગવન્ ! પતિા-આપતા માહેન્દ્ર દેવોના સ્થાનો ક્યાં કહ્યા છે. ભગવન્ ! માહેન્દ્ર દેવો ક્યાં વસે છે ? ગૌતમ! ઈશાન કલ્પની ઉપર ચારે દિશાદિમાં ઘણાં યોજનો યાવત્ ઉંચે જતાં અહીં માહેન્દ્ર નામે ક૨ે છે. તે
-
પ્રજ્ઞાપનાઉપાંગસૂત્ર - સટીકઅનુવાદ/૧ સનકુમારવત્ કહેવો. વિશેષ આ - આઠ લાખ વિમાનાવાસ છે. વતંક ઈશાનવત્. વિશેષ એ - મધ્યમાં મહેન્દ્રાવતંક છે. બાકી સનકુમાર દેવો સમાન કહેવું. દેવેન્દ્ર દેવરાજ માહેન્દ્ર અહીં વસે છે. બાકી સનકુમારવત્ કહેવું. વિશેષ આ - આઠ લાખ વિમાનાવાસ, ૭૦,૦૦૦ સામાનિક દેવો, ચોગુણા ૭૦,૦૦૦ આત્મરક્ષક દેવોનું આધિપત્યાદિ કરે છે.
ભગવન્ ! પર્યાપ્તા-પયતા બ્રહ્મલોક દેવોના સ્થાનો ક્યાં છે ? ભગવન્ ! બ્રહાલોક દેવો ક્યાં વસે છે ? ગૌતમ! સનકુમાર માહેન્દ્ર કલાની ઉપર સમાન દિશા-વિદિશામાં ઘણાં યોજનો જઈને યાવત્ આ બ્રહ્મલોક નામે કલ્પ છે. તે પૂર્વ-પશ્ચિમ લાંબો, ઉત્તર-દક્ષિણ પહોળો, પ્રતિપૂર્ણ ચંદ્ર આકારે રહેલ, કિરણોની માળા અને કાંતિના સમૂહયુક્ત, બાકી સનકુમારવત્ જાણવું. વિશેષ એ કે - ચાર લાખ વિમાનો છે. અવાંસકો સૌધર્મના અવતંસકવત્ કહેવા. વિશેષ એ કે મધ્યમાં બ્રહ્મલોકવર્તક છે. અહીં બ્રહ્મલોક કલ્પના દેવોના સ્થાનો કહ્યા છે. બાકી પૂર્વવત્ યાવત્ રહે છે. અહીં દેવેન્દ્ર દેવરાજ બ્રહ્મ વો છે. શેષ સનકુમારવત્ કહેવું. વિશેષ એ ચાર લાખ વિમનાવાસ, ૬૦,૦૦૦ સામાનિકો, ચોગુણા ૬૦,૦૦૦ આત્મરક્ષક દેવો, બીજા ઘણાંનું યાવત્ રહે છે.
ભગવન્ ! પતિા-અપયતા લાંતક દેવોના સ્થાનો યાં કહ્યા છે ? ભગવન્ ! લાંતક દેવો ક્યાં વસે છે ? ગૌતમ ! બ્રહ્મલોક કલ્પની ઉપર સમાન દિશા-વિદિશામાં ઘણાં યોજનો યાવત્ ઘણાં કોડાકોડી યોજન ઉપર દૂર જઈને અહીં લાંતક નામે કલ્પ કહેલ છે. પૂર્વ-પશ્ચિમ લાંબો ઈત્યાદિ બ્રહ્મલોક અનુસાર કહેવું. વિશેષ એ ૫૦,૦૦૦ વિમાનાવાસ કહેલ છે. વાંસકો ઈશાનાવર્તક માફક જાણવા. માત્ર મધ્યમાં લાંતકાવાંસક છે. દેવો પૂર્વવત્ યાવત્ વિચરે છે. અહીં દેવેન્દ્ર દેવરાજ લાંતક વસે છે - આદિ સનકુમારવત્ કહેવું. વિશેષ એ
૧૧૨
-
- ૫૦,૦૦૦ વિમાનોનું, ૫૦,૦૦૦ સામાનિકોનું, બે લાખ આત્મરક્ષકોનું, બીજા પણ ઘણાં દેવ-દેવીઓનું આધિપત્યાદિ કરતા યાવત્ રહે છે.
ભગવન્ ! પર્યાપ્તા-આપતા મહાશુક્ર દેવોના સ્થાનો ક્યાં કહ્યા છે? ભગવન્ ! મહાશુક દેવો ક્યાં વસે છે? ગૌતમ ! લાંતક કલ્પની ઉપર સમાન દિશા-વિદિશામાં યાવત્ જઈએ ત્યાં મહાશુક્ર નામે કલ્પ કહ્યો છે. પૂર્વ-પશ્ચિમ લાંબો, ઉત્તર-દક્ષિણ પહોળો બ્રહ્મલોક મુજબ જાણવો. વિશેષ આ - ૪૦,૦૦૦ વિમાનો કહ્યા છે. અવતંસકો સૌધર્માવતંરાક માફક જાણવા. વિશેષ એ - મધ્યમાં મહાશુક્રાવતંસક છે યાવત્ વિસરે છે. અહીં દેવેન્દ્ર દેવરાજ મહાશુક્ર છે તે સર્કુમારવત્ જાણવો. વિશેષ આ - ૪૦,૦૦૦ વિમાનો, ૪૦,૦૦૦ સામાનિકો, ૧,૬૦,૦૦૦ આત્મરક્ષકોનું યાવત્ આધિપત્યાદિ કરતાં વિચરે છે.
ભગવન્ ! પતિ-પતા સહસાર દેવોના સ્થાનો ક્યાં કહ્યા છે ? ભગવન્ ! સહસાર દેવો ક્યાં વસે છે ? ગૌતમ ! મહાશુક્ર કલ્પની ઉપર સમાન