Agam Satik Part 16 Vipak Aadi Sutro Gujarati Anuwad

SR No.: 009007
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Total Pages: 96
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_vipakshrut
File Size: 1 MB

Page 86

સૂત્ર-૩૨
૧૫૩ ચંદ્રવત મનુષ્યોમાં ભરતવંત ઘણાં વર્ષો, અનેક શત વર્ષો, અનેક સહરા વર્ષો, અનેક લાખ વર્ષો, અનઘસમગ્ર, હૃષ્ટ-તુષ્ટ, પરમાયુનું પાલન કરો. ઈષ્ટજનથી સંપરિવૃત્ત રહી ચંપાનગરીનું તથા બીજાં ઘણાં ગામ, નગર, આકર, ખેડ, કટિ, મદંબ, દ્રોણમુખ, પાટણ, આશ્રમ, નિગમ, સંવાહ, સંનિવેશોનું આધિપત્ય, પૌરોપત્ય, સ્વામિત્વ, ભતૃત્વ, મહત્તત્વ, અજ્ઞા-ઐશ્વર્યા-રીનાપત્ય કરતા, પાલન કરતા, મહતા આહત-નૃત્ય-ગીત-વાજિંત્ર-તંત્રી-તાલ-ગુટિત-ધન મૃદંગ-દુંદુભિ આદિ વાજિંત્રના શબ્દોથી વિપુલ ભોગોપભોગ ભોગવતા વિચરો એમ કહીને જય-જય શદ કરે છે.
• વિવેચન-૩૨ (અધુરેથી) :
ઈન્દ્ર જેવો ઈત્યાદિ વાવના વ્યક્ત છે. વિશેષ એ કે - મUTદ - નિર્દોષ, સમગ્ગ-સમગ્ર પરિવાર, હતુક-અતી તુષ્ટ, પરમાઉં પાલસાહિ-તે કાળની અપેક્ષાઓ જે ઉત્કૃષ્ટ આયુ તે પરમાયુ. ગામ-જનપદને આશ્રીને. આકર-લવણ આદિ ઉત્પત્તિ ભૂમિ, નગર-જ્યાં કર વિધમાન નથી તે. ખેટ-ધૂળીયો પ્રાકાર, કબૂટ-કુનગર, મર્ડબનજીકમાં નિવેશ ન હોય છે. દ્રોણમુખ-જળમાર્ગ, સ્થળમાર્ગયુક્ત. પતન-જળમાર્ગ કે સ્થળમાર્ગયd, બીજા કહે છે પત્તન-રત્નભૂમિ. આશ્રમ-તાપસ આદિ આવાસ. સંવાહપર્વતના નિતંબાદિ દુર્ગ સ્થાન. સન્નિવેશ-ઘોષ વગેરે [પડાવો. • આ બધાનું
આધિપત્ય - તેને આશરે રહેલ લોકોથી અધિકપણે તેનું અવસ્થાયિત્વ. પરોપત્ય-અગ્રેસરપણું. ભતૃત્વ-પોષકપણું. સ્વામિત્વ-સ્વસ્વામિ સંબંધ માત્ર. મહારત્વ-તેને આશ્રિત જનની અપેક્ષાની મહત્તમપણું. આશ્વર-આજ્ઞાપ્રધાન જે સેનાપતિ-સૈન્ય નાયક, તેનો ભાવ કે કર્મ. કારેમાણે-બીજા પાસે કરાવતો. પાલેમાણે-સ્વયંજ પાલન કરતો. માર્થિનટ્ટ આદિ. અહીં મહત્વ વડે એટલું જોડવું. આશ્વત - આખ્યાનક પ્રતિબદ્ધ કે અહત અથતુ અવ્યવચ્છિન્ન અથવા આહત-આસ્ફાલિત. જે નાટ્ય-નાટક. તેમાં જે ગીત-ગેય, વાદિત-વધિ, તથા તંત્રી-વીણા, તલાલ-હાથ અફડાવાનો રવ અથવા તલ-હાથ, તાલ-કશિકા. તુડિયત્તિ-શેષ સૂર્ય, ધનમૃદંગ-મેઘ ધ્વનિર્મલ. પટપવાદિત-દક્ષપુરુષ વડે આસ્ફાલિત. આ બધાંનો જે રવ-ધ્વનિ.
• સૂત્ર-૩ર (અધુરેથી) :
ત્યારપછી તે ભભસારપુત્ર ફૂણિક રાજા હજારો નયન-માલા વડે વાતોવાતો, હજારો હદયમાળા વડે અભિનંદાતો-અભિનંદાતો, હજારો મનોરથમાળા વડે સાંનિધ્ય ઈચ્છાતો-ઈચ્છાતો, હજારો વચનમાલા વડે અભિdવાતોઅભિખવાતો, કાંતિ-સૌભાગ્ય ગુણો વડે પ્રાર્થના કરાતો-રાતો, ઘણાં હજારો નર-નારીઓની હજારો અંજલિ માતાઓને પોતાના જમણા હાથ વડે સ્વીકારતોસ્વીકારતો, અત્યંત કોમળ વાણીથી કુશળ વાત પૂછાતો, હજારો ભવનોની પંક્તિઓને ઉલ્લંઘતો-ઉલ્લંઘતો ચંપા નગરીની વચ્ચોવચ્ચેથી નીકળ્યો.
- નીકળીને જ્યાં પૂણભદ્ર શૈત્ય હતું ત્યાં આવ્યો. આવીને શ્રમણ ભગવંત
૧૫૮
ઉવવાઈ ઉપાંગસૂત્ર-સટીક અનુવાદ મહાવીરની કંઈક સમીપે તીર્થકરના છત્ર આદિ અતિશય જુએ છે, જોઈને અભિવેક્ય હસ્તિ રનને ઉભો રાખ્યો, રાખીને ભિક્ત હરિનથી નીચે ઉતર્યો. ઉતરીને પાંચ રાજ-ચિહ્નો-ખગ, છમ, મુગટ, ઉપનિહ, ચામરને દૂર કર્યો. પછી જ્યાં શ્રમણ ભગવંત મહાવીર છે, ત્યાં આવે છે.
ત્યારપછી શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને પાંચ પ્રકારના અભિગમથી સન્મુખ જાય છે. તે આ પ્રમાણે ૧- સચિત્ત દ્રવ્યોનો ત્યાગ, • ચિત્ત દ્રવ્યોનો અત્યાગ, ૩- એક શાટિક ઉત્તરાસંગ કરણ, ૪- જોતાંની સાથે જ અંજલિ જોડવી, ૫- મનથી એકત્ર ભાવરણ વડે. • • શ્રમણ ભગવંત મહાવીરને મણ વખત આદક્ષિણ-પ્રદક્ષિણા કરી, કરીને વંદન-પ્નમન કરે છે. વંદન-નમન કરીને ત્રણ પ્રકારની પ/પાસનાથી પપાસે છે. તે આ પ્રમાણે - કાયિકી, વાચિકી, માનસિકી, કાયા વડે અગ્ર હાથ-પગ સંકોચીને, શ્રવણની ઈચ્છા કરતા, નમન કરતા, અભિમુખ વિનયથી અંજલિ જોડી પર્યાપાસે છે. વાચા વડે જ્યારે જ્યારે ભગવન બોલતા હતા. ત્યારે-ભગવન તે એમજ છે, ભગવન! તે તેમજ છે, અવિતથ છે, અસંદિગ્ધ છે, ઈચ્છિત છે, પ્રતિષ્ઠિત છે, ઈચ્છિત-પ્રતિષ્ઠિત છે. ભગવાન ! તમે કહો છો તેમજ તે છે, એ રીતે અનુકૂળ વચન બોલતો હતો. માનસિક વડે મહા સંવેગ જનિત તીdધમનુિરાગરત થઈ સેવે છે.
• વિવેચન-૩૨ (અધુરેથી) :
નયનમાતા - શ્રેણિમાં રહેલ લોકોની નેમ પંક્તિ. વિય ના સંદ fમનવિજ્ઞમાને - હજારો લોકોના મન વડે સમૃદ્ધિને પામીને જય જીવ-નંદ ઈત્યાદિ પર્યાલોચન વડે અભિનંદન કરાતા. કન્નડું નમાT - ઉન્નતિને કરતા કે પામતા. મણોહરમાલા સહસ્તેહિં વિચ્છિપ્રમાણે - “આમના વાસમાં વસીએ” ઈત્યાદિ લોકોના વિકલ્પો વડે વિશેષથી સ્પર્શ કરતો - x - કંતિમોભગ્ગગુણેહિપOિજજમાણે-કાંતિ આદિ ગુણ અને હેતુથી પ્રાર્થના કરાતો-ભત કે સ્વામીપણે લોકો વડે અભિલાષા કરતો. મંજમંજુણાઘોસણ પડિપુચ્છમાણ-અતિ કોમળ સ્વર વડે નમીને સ્વરૂપાદિ વૃતાંત પૂછાતો. પાઠાંતરમાં પડવુમન | પાઠ છે અર્થાતુ અપચલાયમાન, જાગૃત કરાતો - x ", સમરૂછHTv - અતિક્રમાનું ઉલ્લંઘન કરાતો.
બીજી વાચનામાં “તંગી-તલ-તાલ-ત્રુટિત-ગીત-વાધના સ્વ-ધ્વનિ વડે “તે વ્યક્ત છે, કેવા પ્રકારનો સ્વ? - મધુર. તેથી જ મનહર તથા જય શબ્દ ઉદ્ઘોષ વિષયથી મંજુમંજુલ ઘોષ વડે. જય શબ્દનો ઉદ્ઘોષ, વિશદ-સ્પષ્ટ જેમાં છે તે તથા તેના વડે. મંજુમંજુના-કોમળ ઘોષ-વનિ વડે. • x -
#fffધવરાહરિવર - ઈત્યાદિ. તેમાં કંદર-પર્વતની દર, વિવકુહરગુફા કે પર્વતનું અંતર, ગિરિવર-પ્રધાન પર્વત, પ્રાસાદ-સાત માળનો આદિ, ઉદધિનભવન-ઉંચા અવિરલ ગૃહ, દેવકુલ, શૃંગાટક-ત્રિક-ચતુક-ચતર પૂર્વવતુ. આસમપુષજાતિ પ્રધાન વનખંડ, ઉધાન-પુષાદિ યુક્ત વૃક્ષવાળા, કાનન-નગરથી દૂરવર્તી, સભા-આસ્થાયિકા, પ્રપા-જલદાનનું સ્થાન, આ બધાંનો જે પ્રદેશ-દેશરૂપ ભાગ છે.