Agam Satik Part 07 Sthananga Sutra Gujarati Anuwad 3

SR No.: 008998
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Total Pages: 109
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, & agam_sthanang
File Size: 1 MB

Page 111

10/-/962,963 15 196 સ્થાનાંગસૂત્ર સટીકઅનુવાદ-૩/૩ દશા, દીર્ધદશા અને સંક્ષેપકદશા. 68] કમવિપાકદશાના દશ અધ્યયનો કહ્યા છે - મૃગાપુત્ર, ગોમાસ, અંડ, શકટ, બ્રાહ્મણ, નંદિષેણ, સૌરિક, ઉદુબર, સહસૌદાહ-આમરક અને કુમાર લિચ્છવી. [69] ઉપાસક દશાના દશ અધ્યયનો કહ્યા - [97o] આનંદ, કામદેવ, સુલનીપિતા, સુરાદેવ, મૂલ્લશતક, કુંડકોલિક, સાલપુત્ર, મહાશતક, નંદિની પિતા, સાલેસિકા સિલિણી] પિતા. [71] આંતકૃત દશાના દશ અધ્યયનો કા - [7] નમિ, માતંગ, સોમિલ, રામગુપ્ત, સુદર્શન, જમાલી, ભગાલી, કિંકર્મ, પરાક, અબડયુx. [73] અનુત્તરોપપાતિક દશાના દશ અધ્યયનો કહ્યા - [74] પ્રષિ દાસ, ધાન્ય, સુનામ, કાર્તિક, સંસ્થાન, શાલિભદ્ર, આનંદ, ખેતલી, દશાણભદ્ર, અતિમુક્ત. આ દશ કહ્યા છે. (1) આહાર સંજ્ઞા - સુધા વેદનીયના ઉદયથી કવલાદિ આહારને અર્થે પુદ્ગલ ગ્રહણ કરવારૂપ કિયા જેના વડે જણાય છે તે આહાસંજ્ઞા. (2) ભય વેદનીયના ઉદયથી ભય વડે અત્યંત ભ્રમિત થયેલની દષ્ટિ, વદન વિકાર, રોમરાજીનું ઉભા થવું આદિ ક્રિયા જેનાથી જણાય તે ભયસંજ્ઞા. (3) પુરુષવેદના ઉદયથી મૈથુનને માટે સ્ત્રી અંગ જોવાથી પ્રસન્ન વદન થવાથી તંભિત થયેલ બંને સાથળોનું કંપાયમાન થવું આદિ લક્ષણવાળી ક્રિયા જેના વડે જણાય તે મૈથુન સંજ્ઞા... (4) લોભના ઉદયથી ભવના કારણભૂત આસક્તિપૂર્વક સચિત-અચિત દ્રવ્યના ગ્રહણરૂપ ક્રિયા જેના વડે જણાય તે પરિગ્રહ સં. (5) ક્રોધના ઉદયથી તેના આવેશગર્ભિત મુખ, નયન, દંતચ્છદ પેટા જ જેના વડે જણાય છે તે ક્રોધ સંજ્ઞા. (6) માનના ઉદયથી અહંકારાત્મક ઉકાદિ પરિણતિ જ જેના વડે જણાય તે માનસંજ્ઞા... (9) માયાના ઉદય વડે અશુભ સંક્લેશથી અસત્ય ભાષાણાદિ કિયા જેના વડે જણાય તે માયાસંજ્ઞા... (8) લોભના ઉદયથી લાલસા સંયુક્તપણાથી સયિત અયિત દ્રવ્યની પ્રાર્થના જેવા વડે થાય તે લોભસંજ્ઞા... (9) મતિજ્ઞાનાદિ આવરણના ક્ષયથી શબ્દાદિ અર્થગોચર સામાન્ય અવબોધ રૂપ ક્રિયા જેના વડે જણાય તે ઓઘસંજ્ઞા.. (10) તે વિશેષ બોધ ક્રિયા જ જણાય છે જેના વડે તે લોકસંજ્ઞા. તેથી ઓઘસંજ્ઞા દર્શનના ઉપયોગરૂપ અને લોક સંજ્ઞા જ્ઞાનના ઉપયોગરૂપ છે. અન્ય આચાર્યો વિપરીત રીતે કહે છે. બીજા એમ કહે છે કે - સામાન્ય પ્રવૃતિ તે ઓઘસંજ્ઞા અને લોકદૈષ્ટિ તે લોકસંજ્ઞા. આ સંજ્ઞાઓ સુખે સમજી શકાય તે માટે પ્રાયઃ યથોન ક્રિયા નિબંધન કર્મોદયાદિ પરિણામરૂપ જ જાણવી. * x * આ દશ સંજ્ઞા બધાં જીવોને વિશે ચોવીશદંડક દ્વારા નિરપણ કરે છે. સામાન્ય સૂઝ માફક નાકસૂત્રમાં દશ સંજ્ઞાઓ છે તેમ બીજા પણ વૈમાનિક પર્યન્ત ચોવીશ દંડકોમાં સંજ્ઞાઓ છે. 9i65 અનંતર સૂત્રમાં વૈમાનિકો કહ્યા, તે સુખવેદના અનુભવે છે. તેથી વિપરીત નાસ્કો દુ:ખ વેદના અનુભવે છે - x * વિશેષ એ - વેદના એટલે પીડા. શીતસ્પર્શ જનિત તે શીતવેદના, તે ચોથી આદિ નસ્કમાં હોય છે. એ રીતે ઉણપ્રથમાદિમાં, ક્ષુધા-મુખ, પિપાસા-તૃષા, કંડુ-ખરજને, પરઝં-પરમતાને, ભય-બીકને, શોક-દીનતાને, જરા-વૃદ્ધત્વને, વ્યાધિ-જવર, કુષ્ઠાદિને.. આ વેદનાદિ અમૂર્તને જિનો જાણે છાસ્થ નહીં * સૂત્ર-૯૬૬ થી 976 - 9i66] દશ સ્થાનોને છાસ્થ સર્વભાવથી જાણતો-જોતો નથી. તે આ - ધમસ્તિકાય યાવતુ વાયુ, (9) આ જિન થશે કે નહીં, (10) આ સર્વ દુઃખોનો અંત કરશે કે નહીં... આ દશને ઉત્પન્ન જ્ઞાનદર્શનધર અરિહંત યાવ4 (ાણે છે કે, આ સર્વે દુઃખોનો અંત જશે કે નહીં 9i6 દશ દશાઓ કહી છે - કમવિપાકદશા, ઉપાસકદશા, અંતકૃd દશા, અનુત્તરોપાતિકદશા, આચારદશા, પ્રશ્નવ્યાકરણદશા, બંધદશા, દ્વિગૃહિદ્ર સ્થાન, () એકવીશ શબલ દોષો, (3) મીશ આશાતના, (4) આઠ પ્રકારે ગણિસંપદા, (5) દશ ચિત્તસમાધિ સ્થાન, (6) અગિયાર ઉપાસક પ્રતિમા, (2) બાર ભિક્ષુ પ્રતિમા, (8) પર્યુષણ કહ્યું, (9) 30 મોહનીય સ્થાન, (10) આજાતિ સ્થાન. 0 પ્રશ્ન વ્યાકરણ દશાના દશ અધ્યયનો કહ્યા - ઉપમા, સંખ્યા, ઋષિભાષિત, આચાર્યભાષિત, મહાવીરભાષિત, ક્ષૌમક બનો, કોમલ પ્રશ્નો, આદર્શ પ્રશ્નો, આંગુષ્ઠ પનો, બાહુ પ્રશ્નો.) o બંધ દશાના દશ અધ્યયનો કહ્યા છે - બંધ, મોક્ષ, દેવદ્ધિ, દશામંડલિક, આચાર્ય વિપતિપતિ, ઉપાધ્યાય વિપતિપત્તિ, ભાવના, વિમુક્તિ શાશ્વત અને કર્મ o દ્વિગૃદ્ધિ દશાના દશ અધ્યયનો કહ્યા છે - વાત વિવાત, ઉષપાત, સુોત્રકૃણ, બેંતાલીસ વન, ગીશ મહાસ્વનો, બોંતેર અવશ્વનો, હાર, રામ અને ગુપ્ત. એ દશ કહ્યા છે. o દીધદશાના દશ અધ્યયનો કહ્યા છે - ચંદ્ર, સૂર્ય, શુક્ર, શ્રીદેવી, પ્રભાવતી, દ્વીપસમુદ્રોપત્તિ, બહુપુત્રિકા, મંદર, સ્થવિર, સંભૂતિ વિજય, વિર પA ઉચ્છવાસ નિઃશ્વાસ. o સંક્ષેપિક દશાના (દશ) અધ્યયનો કા છે - (1) સુલ્લિકા વિમાન પ્રવિભકિત, (2) મહતી વિમાન વિભક્તિ, (3) અંગચૂલિકા, (4) વગચૂલિકા, (5) વિવાહ ચૂલિકા(૬) અરણોપાત (9) વરુણોધપાત, (8) ગલોપપાત, () વેલંધરોપાત અને (10) વૈશ્રમણોપાત. [9] દશ સાગરોપમ કોડાકોડીનો ઉત્સર્પિણીકાલ છે અને દશ સાગરોપમ કોડાકોડીનો અવસર્પિણીકાલ છે.