________________
દ્વાર ૨-યોજન
અ
ચિત્ર નં. ૨
બ
૩૫
3
પરિધિ તથા ક્ષેત્રફળને સમજાવતા જંબુદ્વીપના ચિત્રની સમજ ૧ લાખ યોજન લાંબો પહોળો તિર્હાલોકની મધ્યમાં આ જંબૂટ્ટીપ છે. જંબુદ્રીપની મધ્યમાં (અ-બ) લીટી છે એ જંબુદ્રીપનો વ્યાસ છે. તેવી રીતે (ક-ડ) પણ વ્યાસ છે. એ ૧ લાખ યોજન છે.
જંબુદ્રીપની બહાર ચારે બાજુ ફરતા અ થી શરૂ કરી કબડ થઈ પાછા અ આવે. એ ફરતો ઘેરાવો તેને પરિધિ કહેવાય. જંબૂદ્દીપની પરિધિ ૩,૧૬,૨૨૭ યોજન, ૩ ગાઉ, ૧૨૮ ધનુષ્ય, ૧૩॥ અંગુલથી અધિક છે.
ક્ષેત્રફળ : સમસ્ત જંબૂદ્રીપમાં ૧ યોજન લાંબા, ૧ યોજન પહોળા એવા ખંડો. ચિત્રમાં ચોરસ ખંડો બતાવ્યા છે. જંબુદ્રીપ ગોળ હોઈ છેડે પુરા ખંડો ન આવે. પરંતુ સમસ્ત આખા યોજન યોજનના ખંડો તથા ટુકડાઓ ભેગા કરી યોજનયોજનના ખંડો થાય તે બધા મળીને કુલ ૭,૯૦,૫૬,૯૪,૧૫૦ થાય. અને ઉપર બાકી જે ટુકડા વધે તેનું માપ ૧ ગાઉ, ૧,૫૧૫ ધનુષ્ય, ૬૦ અંગુલ જેટલું થાય.
