________________
૩૫૦
ઉપગ ૧૨, ૫ જ્ઞાન ૩ અજ્ઞાન ને ૪ દર્શન. ઉપપાત [જન્મ] ૧ સમયે સંખ્યાએ ગણતાં કેટલા જ ઉપજે.
વન મિરણ ૧ સમયે સંખ્યાએ ગણતાં કેટલા છે મરે. સ્થિતિ [આયુષ્ય ઉત્કૃષ્ટ અને જઘન્ય. પર્યાપ્તિ ૬, આહાર શરીર ઇદ્રિય શ્વાસોશ્વાસ ભાષા ને મના કિમાહાર [કેટલી દિશાને આહાર દરેક જીવ લે.] સંજ્ઞા ૩, હેતુવાદોપદેશિકી દીર્ઘકાલિકી ને દષ્ટિવાદોપદેશિકી. ગતિ ૨૪ દંડકના છ મરીને ક્યાં જાય તે, આગતિ કયા દંડકના જ મરીને ક્યાં આવી ઉપજે. વેદ ૩ પુરૂષદ સ્ત્રીવેદ ને નપુંસકવેદ.
આ ગ્રંથના રચનાર કેણુ ? તે કહે છે. મલહારિ હેમ સૂરણ, સીસ લેલેણ વિરઈયં સમ્મ; સંઘણિયણ-મેયં, નંદઉ જાવીરજિણ તિર્થં. ૩૧૮. મલહારિ–મલધારી ગચ્છના. સંઘયણિ-સંગ્રહણી રૂપ. હેમસૂરીણ—હેમચંદ્રસૂરિના. યણ-રત્ન. સીસ-શિષ્યમાં.
એયં-આ
નંદઉ-સમૃદ્ધિ પામે. લેસેણ-લેશ સમાન.
જા-ચાવત્ વિરયં-રચ્યું.
વીરજિ-વીર સ્વામીનું. સમ્મુ-રૂડે પ્રકારે. તિર્થં-તીર્થ.
શબ્દાર્થ–મલધારી ગચ્છના હેમચંદ્રસૂરિના શિષ્યમાં લેશ સમાન એવા (ચંદ્રસૂરિએ) આ સંગ્રહણી રૂપ રન રૂડે પ્રકારે રચ્યું. તે જ્યાં સુધી વીરભગવાનનું તીર્થ છે, ત્યાં સુધી [ચતુર્વિધ સંઘ ભણતાં ] આનંદ પામે.
॥ श्री बृहत्संग्रहणी सार्थ समास ॥
