________________
૩૨૧
શબ્દાર્થ ઉભૈધાંગુલથી ચારસો ગણું પ્રમાણગુલ (મેટું) જાણવું. ઉલ્લેધાંગુલથી બમણું વીર ભગવાનનું આત્માગુલ કહ્યું છે.
વિવેચન–શ્રી રૂષભદેવ અને ભરત ચક્રવર્તિનું શરીર આત્માગુલ વડે ૧૨૦ આંગળ ઉંચું હતું. ભરત ચકવતિના આત્માગુલની બરાબર પ્રમાણુગુલ જાણવું. ૧ પ્રમાણુગલે ૪૦૦ ઉસેધાંગુલ થાય, તે ૧૨૦ પ્રમાણુગુલે ૪૮ હજાર ઉસેધાંગુલ થાય. ૯૬ આંગળને ૧ ધનુષ થાય. માટે ૪૮ હજાર ને ૯૬એ ભાંગતાં ૫૦૦ ધનુષ પ્રમાણ ભરતનું દેહમાન થાય.
મહાવીર સ્વામીનું શરીર આત્માગુલ વડે ૮૪ આંગળનું હતું, તેને બમણું કરતાં ૧૬૮ ઉધાંગુલ થાય, ૨૪ આંગળને ૧ હાથ, માટે ૧૬૮ આંગળને વશ આંગળે ભાંગતાં ૭ ઉસે હાથ મહાવીર સ્વામીનું શરીર જાણવું. ૮૪ લાખ યોનિમાંથી કયા જીવોની કેટલી યોનિ. પુઠવાઈસુ પત્તયં, સગ વણ પતેય કુંત દસ ચઉદ; વિગલે દુદુસુર નારય,તિરિચઉચઉચઉદસનરે.૨૯૪ હવાઈસ-પૃથ્વીકાયાદિને વિષે અણુત-સાધારણ. પર્યં -દરેકની.
દસ-દશ લાખ. સગ-સાત લાખ.
ચઉદ-ચૌદ લાખ. વણ-વનસ્પતિકાયની. વિગલે-વિકસેંદ્રિયને વિષે. પત્તય-પ્રત્યેક
૬ -અમ્બે લાખ. બુ. પ્ર. ૨૧
