________________
૩૫
શબ્દાર્થ—અસંખ્યાતા ગેળા છે. અસંખ્યાત વિગેરે એક ગેળે થાય છે. એકેક નિગદને વિષે અનંતા છે જાણવા.
વિવેચન-નિગોદના છના બે ભેદ છે. સાંવ્યવહારિક અને અસાંવ્યવહારિક, અનાદિ સૂમ નિર્ગદથી નીકળીને પૃથ્વી આદિ શેષ જીવેને વિષે ઉપજે. તે સાંવ્યવહારિક, કદાચ તે સાંવ્યવહારિક જીવ ફરીથી સૂમ નિગદમાં ઉપજે, તે પણ તે એકવાર વ્યવહારમાં આવેલ હોવાથી સાંવ્યવહારિક જ કહેવાય છે. તેની સ્થિતિ જઘન્યથી અંતમુહૂર્ત અને ઉત્કૃષ્ટથી અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણી સુધીની હોય છે. તેથી જે જ અનાદિ કાળથી સૂક્ષમ નિગદમાં જ હોય છે, તેઓ અસાંવ્યવહારિક કહેવાય છે. જેટલા જ મોક્ષે જાય, તેટલાજ છ સૂમ નિગેદમાંથી નીકળીને સાંવ્યવહારિક (પૃથ્વી આદિ) માં ઉપજે છે. અત્યિ અણુતા છવાજેહિંન પત્તો તણાઈ પરિણામે, ઉપતિ ચયંતિ ય, પુણે વિ તત્થવ તત્યેવ.ર૭૭. અસ્થિ -છે.
પરિણમે-પરિણામ. અણુતા-અનંતા.
ઉ૫જતિ–ઉપજે છે. જીવા-જી.
ચયંતિ એવે છે, મરે છે. જેહિં–જેઓ વડે. પુણે વિફરીથી પણ. ન પત્તા–પમા નથી. તથૈવ-ત્યને. તસા–ત્રસાદિ.
તથૈવ-ત્યાંજ. બુ. પ્ર. ૨૦