________________
૧૮૯ તહ-તથા, તેમજ.
કોસે-ઉત્કૃષ્ટથી. વિગલ નારયાણું-વિકપ્રિય | પચિદિ-પંચૅક્રિય.
અને નારકીઓને. તિરિનારાણું-તિર્યંચ અને અંતમુહુરા-અંતર્મુહૂર્ત | મનુષ્યોને. પછી.
સાહાવિએ-સ્વાભાવિક સ–તે આહાર.
છ-છઠ્ઠ. હાઈ-હોય છે.
અદ્મા -અટ્ટમ પછી. શબ્દાર્થ-વિલેંદ્રિય અને નારકીઓને તે આહાર ઉત્કૃષ્ટથી અંતર્મુહૂર્ત પછી હોય છે, તથા પંચેંદ્રિય (યુગલિયા) તિર્યંચ અને મનુષ્યને (અનુક્રમે) સ્વાભાવિક છઠ્ઠ અને અઠ્ઠમ પછી હેય છે.
વિવેચન—વિકલેંદ્રિય અને નારકી જીવને એકવાર આહાર લીધા પછી ઉત્કૃષ્ટથી અસંખ્યાતા સમયના અંતમુહૂર્ત પછી આહારની અભિલાષા ઉપજે. એકેદ્રિય જીવોને આહારની ઈચ્છા નિરંતર ઉપજે. પંચેંદ્રિય તિર્યંચને રેગાદિકના અભાવે સ્વાભાવિક આહારની અભિલાષા બે અહરાત્રિને આંતરે અને મનુષ્યને ત્રણ અહેરાત્રિને આંતરે ઉપજે, તે ઈચ્છા દેવકુરૂ, ઉત્તરકુરૂ તથા ભારત અને ઐરાવત ક્ષેત્રના સુષમ સુષમ આરામાં ૩ પલ્યોપમ આયુષ્યવાળા યુગલિક તિર્યંચ મનુષ્યને જાણવી. તપ આચરનાર મનુષ્યને રૂષભદેવના શાસનમાં ૧ વર્ષ સુધી અને મહાવીર સ્વામીના શાસનમાં ૬ માસ સુધી ઉત્કૃષ્ટથી આહારની અભિલાષા ન થાય.
નારકીઓને નિરંતર શ્વાસોશ્વાસ હોય છે. એકેન્દ્રિય