________________
૧૫૧
દેવતાની આગતિ. નર પાંચિક્રિય તિરિયા-ભુપત્તી સુરભવે પજત્તાણુ, અઝવસાય વિસેસા, તેસિ ગઇ તારતમ્ તુ. ૧૪૭.
અઝવસાય-અધ્યવસાય. વિસેસા–વિશેષથી.
નર-મનુષ્ય. પચિદિય-પંચેન્દ્રિય. તરિયાણ–તિય ચાની. ઉપતી-ઉત્પત્તિ. સુર ભવે-દેવતાના ભવમાં. પજ્જત્તાણુ –પર્યાપ્તા.
તેસિ–તેઓની. ગઇ–ગતિમાં.
તારતમ્–તરતમપણું, તુ-વળી, પશુ.
શબ્દા —પર્યામા પ ંચે ંદ્રિય મનુષ્ય અને તિય ચાની ઉત્પત્તિ દેવતાના ભવમાં થાય છે. પણ અધ્યત્રસાય વિશેષથી તેની ગતિમાં તરતમપણું હાય છે, ( એટલે એક દેવ મેટી ઋદ્ધિવંત અને બીજો અલ્પ ઋદ્ધિવંત થાય છે.)
વિવેચનદેવતા, નારકી, એકેન્દ્રિય, વિકલે દ્રિય, અપર્યાપ્તા તિય ચ અને અપર્યાપ્તા મનુષ્યા, દેવગતિમાં ન ઉપજે. અધ્યવસાય એટલે મનના વ્યાપાર તે ત્રણ પ્રકારે છે, અશુદ્ધ, શુદ્ધ અને અત્યંત શુદ્ધ. અશુદ્ધ અધ્યવસાયથી નરકાદિ ગતિના અંધ થાય છે, અત્યંત શુદ્ધ અધ્યવસાયથી મેાક્ષની પ્રાપ્તિ થાય છે અને શુદ્ધ અધ્યવસાયથી દેવગતિના બંધ થાય છે. તેમાં પણ તીવ્ર તીવ્રતર તીવ્રતમ અધ્યવસાયને વીધે એક માટી ઋદ્ધિવાળામાં અને એક અલ્પઋદ્ધિવાળામાં તથા એક મેટા આયુષ્યવાળા અને એક એછા આયુષ્યવાળા દેવમાં ઉત્પન્ન થાય છે.
