________________
૧૨૩
શબ્દાર્થ–સહસ્ત્રાર દેવલેક સુધી બબ્બે વેલેકમાં ધ્વજા સહિત વિમાને અનુક્રમે પાંચ. ચાર, ત્રણ અને બે વર્ણવાળાં છે. ઉપરનાં દેવલોકનાં વિમાન ઘેળા વર્ણવાળાં છે. ભવનપતિ વ્યંતર અને તિષી દેવેનાં વિમાને જુદા જુદા વર્ણવાળાં છે.
વિવેચન-સૌધર્મ અને ઈશાન દેવલોકનાં વિમાન ધ્વજા સહિત કાળ-લીલો-રાતે-પીળો ને ધૂળ એ પાંચ વર્ણનાં, સનત કુમાર અને મહેંદ્રનાં વિમાન કાળે વજીને ૪ વર્ણનાં, બ્રહ્મ અને લાંતકનાં વિમાને કાળે અને લીલો અને રાતે વઈને બે વર્ણનાં, અનતાદિક દેવલોક, ૯ ગ્રેવેયક અને ૫ અનુત્તર નાં વિમાન ધળ વર્ણન છે. જે વિમાનને વર્ણ હેય તેજ ધ્વજાને વર્ણ સર્વત્ર જાણુ. ભવનપતિનાં ભવન, વ્યંતરનાં નગર તથા તિષીનાં વિમાન વિવિધ પ્રકારના વર્ણવાળાં છે. એટલે કેઈક વિમાન કાળા વર્ણનું, કઈક લીલા વર્ણનું, કેઈક રાતા વર્ણનું, કેઈક પીળા વર્ણનું અને કેઈક ઘેલા વર્ણનું જાણવું.
૧. ઈશાન લાંતક પ્રાણત અને અય્યત ઈંદ્રના સામાનિક, આત્મરક્ષક, ચિહ, વિમાનને આધાર, પૃથ્વીપિંડ, વિમાનની ઊંચાઈ અને વિમાનને વર્ણ કહે. સૌધર્માદિકનાં વિમાનનું લાંબાણું, પહોળપણું, વિમાનની
માંહેની પરિધિ અને બાહરની પરિઘ માપવાની રીતિ. રવિણ ઉદય-વ્યંતર, ઉનવઈ સહસ્સ પણ છવીસા, બાયાલ સઠિ ભાગા, કડ-સંકતિ દિયોંમિ. ૧૧૬,