________________
નારકના જીવોને કેવા-દુઃખો પડે છે, તેનાથી તમે ક્યાં અજાણ છો? બિચારા પોતે કરેલા પાપોના કારણે ખૂબ દુઃખી છે. એવી સખત ઠંડી અને ગરમી સહન કરવી પડે છે કે તેની સામે આપણી અહીંની ઠંડી-ગરમી તો કાંઈ વિસાતમાં નહીં ! ભૂખ પણ કકડીને એવી લાગે કે ગમે તેટલું ખાય તો પણ ધરાય નહીં! સેકંડે સેકંડે તરસ લાગ્યા જ કરે ! આ દુનિયાના બધા દરિયા અને બધી નદીઓનું પાણી પી જાય ને તો પણ તેમની તરસ ન છીપે ! જન્મથી જ જાણે કે ખસ ન થઈ હોય તેમ સતત ખંજવાળ આવ્યા જ કરે ! અને એટલા બધા પરાધીન ને! કે ધારેલા કામ તો ક્યારેય પણ ન કરી શકે! માત્ર એક-બે દિવસ જ નહીં પણ આખી જિંદગી સુધી તેમને વર-તાવ રહ્યા જ કરે ! અને પેટમાં સખત દાહ-બળતરા તો ચાલુ જ હોય! ઉંદર કેવો બિલાડીથી ગભરાતો ભાગતો ફરે ! તેમ તેઓ પણ સતત ભયથી ધ્રુજતાં જ હોય ! અને હસવાનું તો તેમને સ્વપ્રમાં પણ ન હોય. સતત તેઓ શોકમાં જ હોય છે. તે સિવાય પણ તેઓ એક બીજાને શસ્ત્રો મારે છે અને નાના જીવડાઓ બનાવીને એકબીજાની ઉપર નાખે છે. પહેલી ત્રણ નારકમાં તો પરમાધામી દેવો પણ ખૂબ ભયંકર ત્રાસ-પીડા તે જીવોને આપે છે. ધગધગતા સીસાનો રસ પાય છે. કરવતથી કાપે છે. તેમના શરીરના રાઈ રાઈ જેવડા ટુકડા કરે છે. છતાં તેઓ મરતાં નથી. દુઃખો એટલા બધા છે કે મરવાની વારંવાર ઈચ્છા થાય છે. પણ તેમનું ઓછામાં ઓછું પણ આયુષ્યદસ હજાર વર્ષનું છે અને વધારેમાં વધારે આયુષ્ય છે; તેત્રીસ સાગરોપમનું ? સાગરોપમ એટલે અબજો વર્ષથી પણ ઘણા બધા વધારે વર્ષો ! બિચારાં ત્યાં સુધી દુઃખી દુઃખીને દુઃખી જ થયા કરે છે.
મમ્મણ શેઠ, ચક્રવર્તી બ્રહ્મદત્ત, કાલસૌરિક કસાઈ વગેરે સાતમી નરકે ગયા છે. ત્યાં ભયંકર દુઃખો તેઓ અનુભવી રહ્યા છે. હસતાં હસતાં બાંધેલા પાપો, ત્યાં ગમે તેટલું રડે તો ય છૂટતા નથી. માટે જીવનમાં પાપ ન બંધાય તેની પળે પળે કાળજી રાખવી જોઈએ.
પોતાના પિતા શ્રેણિકરાજાને જેલમાં પૂરીને રોજ ૧૦૦ - ૧00 હટરના ફટકા મારનાર પુત્ર કોણિક અત્યારે તેના પાપોનું ફળ છઠ્ઠી નરકમાં ભોગવી રહ્યો છે.
રાવણ અને લક્ષ્મણ હાલ ચોથી નરકમાં કરૂણ અંજામ પોતાના પાપોનો અનુભવી રહ્યા છે.
પાપ કહે છે કે, “હુંતો છાપરે ચડીને પણ પોકારીશ. દુનિયાના કોઈ માણસને - તમે થાપ ખવડાવી શકો, પણ મને કદી નહિ! દુનિયાનું કયૂટર કદાચ ભૂલ કરી બેસે તે બને, પણ મારા ગણિતમાં કદી ભૂલ ન થાય ! હું તો કહું છું કે પાપ કરો તો જાવ પાતાળમાં – જાવ નરકમાં !
“મેં પરમાત્મા મહાવીરદેવને એમણે ૧૮મા ભવમાં કરેલા પાપના બદલે ૧૯મા ભવમાં ૭મી નરકમાં મોકલ્યા હતાં. અરે ! બીજી વાર તેમને ચોથી નરકમાં પણ જ છે
૮૮ છે જ
છે કે