________________
(પ૬ અંતદ્વીપ
ત્ર
લ
વ
ણ
6,
શિ) શ્રી પ
ભરત ક્ષેત્ર
આમ ચૌદ રાજલોકમાં માત્ર અઢીદીપના મનુષ્યક્ષેત્રમાં આવેલા આ ૧૫ કર્મભૂમિ-૩૦ અકર્મભૂમિ-૫૬ અંતર્દીપ મળીને ૧૦૧ ક્ષેત્રોમાં જ મનુષ્યોનો વાસ છે, તે સિવાય ક્યાંય મનુષ્યો વસતા નથી.
આ મનુષ્યો પણ બે પ્રકારના છે. (૧) ગર્ભજ અને સંમૂચ્છિમ. આપણી આંખે આપણને જે મનુષ્યો દેખાય છે, તે બધા ગર્ભજ છે. માતા અને પિતાના સંયોગથી તેમની ઉત્પત્તિ થાય છે. પણ આપણી આંખથી ન દેખાય તેવા સંમૂછિમ મનુષ્યો પણ આ ૧૦૧ ક્ષેત્રોમાં હોય છે.