________________
वन ववा भाटे शहरी शन्ति
પતિ
રાજગૃહીમાં જીવરાજ શેઠ રહેતા હતા. તેમણે એક કારખાનું ખોલ્યું. તે માટે પરદેશથી છ મશીન મંગાવ્યાં.
૧. મગફળીમાંથી સીંગ અને ફોતરાં જુદા કરવાનું. ૨. સીંગમાંથી સીંગતેલ બનાવવાનું. ૩. બનેલા સીંગતેલને શુદ્ધ કરવાનું. ૪-પ-૬. તે તેલની સહાયથી જુદી જુદી વસ્તુઓ બનાવવાનું.
આ છ એ મશીનો સાથે જ ફિટ કરવાનું શરૂ કર્યું. છતાં ફિટ થવાનું કાર્ય પૂરું થતાં દરેકને જુદો જુદો સમય લાગ્યો. કારણ કે છ એ મશીનો સરખાં નહોતાં.
મશીનો ફિટ થતાં જ શેઠને જિંદગીભરનું સુખ થઈ ગયું. કેમ કે આ છ એ મશીનો હવે પોતાનું કાર્ય કરે જ જશે. હા ! કારખાનું જ શેઠ બંધ કરી દે તો વાત જુદી !
જીવરાજ શેઠનું કારખાનું આ મશીનોથી મબલખ કમાણી કરતું હતું. તેથી અન્ય વેપારીઓની પણ આવા મશીનો લાવવાની ઈચ્છા થઈ. પણ તે ખરીદવા જોઈએ પુષ્કળ ધન, બધા પાસે તે કાંઈ થોડું હોય? જેની શક્તિ હતી તેઓ તો છ મશીન લઈ આવ્યા. બાકીના પણ પોતાની શક્તિ પ્રમાણે ત્રણ, ચાર કે પાંચ મશીન લાવીને તેની સહાયથી કમાઈને પોતાનું જીવન સુખપૂર્વક પસાર કરવા લાગ્યા.
જીવરાજ શેઠ તે બીજું કોઈ નહીં પણ આપણો જીવ છે અને તેનું કારખાનું તે આપણું જીવન છે.
કારખાનું જેમ મશીન વિના ન ચાલે તેમ આપણું જીવન પણ અમુક પ્રકારની શક્તિ વિના ન જીવી શકાય. તે શક્તિને જ્ઞાની પુરુષો પર્યાપ્તિ કહે છે. જીવન જીવવા માટેની શક્તિઓ (પર્યાપ્તિ) છ છે, જે નીચે પ્રમાણે છે:
૧. આહાર પર્યાપ્તિઃ ખાધેલા ખોરાકમાંથી (આહારમાંથી) રસ અને કચરાને છૂટો પાડનારી શક્તિને આહાર પર્યાપ્તિ કહેવાય.
૨. શરીરપર્યાપ્તિ છૂટા પડેલા તે રસમાંથી આપણા શરીરને બનાવનારી શક્તિને શરીર પર્યાપ્તિ કહેવાય. - ૩. ઈન્દ્રિય પર્યામિ બનેલા તે શરીરના આંખ-કાન-નાક વગેરેમાં જોવા
કલરના નામ