________________
કાળાં કર્મો બાંધી દુર્ગતિમાં જવાનું નક્કી થાય.
તેના બદલે જો આપણે માત્ર દ્રવ્યને (પુદ્ગલને) જ જોઈએ, તેના પર્યાયો તરફ ઉપેક્ષા કરીએ, તો રતિ કે અતિ, રાગ કે દ્વેષ નહિ થાય. પરિણામે જીવન બરબાદ થતું ઉગરી જાય.'
મંત્રીની આ બોધવાણી સાંભળીને રાજાને પુદ્ગલદ્રવ્યના પરિવર્તનશીલ સ્વરૂપનું ભાન થયું. પુદ્ગલદ્રવ્ય પ્રત્યેનું આકર્ષણ નાશ પામ્યું. પરિણામે સંસારના સર્વ પુદ્ગલદ્રવ્યો પ્રત્યે વૈરાગ્ય પેદા થયો. પોતાના અવિનાશી આતમ દ્રવ્યની ખોજમાં તે સાવધાન બન્યો.
શબ્દ
'
પરમપિતા પરમાત્મા મહાવીરદેવે કારતક વદ દશમના દિને દીક્ષા લીધી. ઉપસર્ગોને સમતાભાવે તેઓએ સહન કર્યાં. ૧૨] વર્ષ સુધી ધો૨ સાધના કરી. પ્રાયઃ જમીન ઉપર પલાંઠી વાળીને તેઓ ન બેઠાં, સાડા અગિયારવર્ષથી પણ વધારે તેમણે ચોવિહાર ઉપવાસ કર્યાં. પ્રાયઃ તેઓ મૌન રહ્યા. પરન્તુ આ સાધનાકાળ દરમ્યાન એક વા૨ ૫રમાત્મા એવાં વિશિષ્ટ વચનો બોલ્યા હતા કે જે સાંભળવાથી સંસારમાં ભૂલા પડીને ભટકતા એક આત્માએ સાચા માર્ગને પામીને આત્મકલ્યાણ તરફ દોટ મૂકી હતી. મહાભયંકર જંગલમાં લોકોની ના છતાં પરમાત્મા ગયા. પ્રભુ.તો કરુણાનો મહાસાગર ! તેમના રોમરોમમાં વિશ્વના સર્વ જીવોને તારી દેવાની ભાવના ! સામે વાળો ભલેને પોતાનું કુંડાળું ગમે તેટલું સાંકડું કરતો હોય. હું તો મારા તરફથી પ્રેમકુંડાળું મોટું ને મોટું, મોટું ને મોટું, એટલું બધું મોટું કરીશ કે જેથી તેણે પણ એક દિ' મારા પ્રેમના કુંડાળામાં સમાવું જ પડશે .
મારા પ્રેમકુંડાળામાં કોઈની બાદબાકી નથી. વૈરની આગ ઓકનારાને હું તો પ્રેમનું પાણી જ પાઈશ. ક્રોધના ઝેરની સામે મારા ક્ષમાના અમૃતનો જ વિજય થશે. અને મૈત્રીના ફુવારા વડે પ્રેમના પવિત્ર નીરનો છંટકાવ કરતાં આ પરમાત્મા પહોંચ્યા તે જંગલમાં. જ્યાં પેલો ક્રોધની આગ ઓકવા તૈયાર થઈને સજ્જ હતો ચંડકોશિયો નાગ. જેણે કોઈને છોડ્યા નહોતા. માનવ કે પશુ-પંખીની વાત જવા દો, વનસ્પતિને પણ પોતાની દૃષ્ટિમાંથી ઝેર છોડીને જેણે બાળી નાંખી હતી.
ક્રોધના શસ્ત્રના જોરે પોતાનામાં જ મસ્ત બનેલા તે સર્પે વેધક દ્રષ્ટિ
૧૧૯