Page Text
________________
બની શકે છે. પણ તેથી ઊંચે તો તેઓ કદી પણ જઈ શકે નહિ. આ નવ ગ્રેવયકમાં પણ ઈન્દ્રસામાનિક વગેરે કલ્પ નથી. તેથી અહીં વસનારા દેવો કલ્પાતીત દેવો કહેવાય છે.
આ નવ રૈવેયકમાં કુલ ૩૧૮ વિમાનો આવેલાં છે. દરેકમાં જિનેશ્વર ભગવંતના જિનાલયો આવેલાં છે. તેમને આપણે વંદના કરીએ.
પાંચ અનુત્તર :
નવરૈવેયકની ઉપર ચારે દિશામાં વિજય, વૈજયંત, જયંત અને અપરાજિત નામના એકેક વિમાન આવેલાં છે અને મધ્યના ભાગમાં સર્વાર્થસિદ્ધ નામનું એક લાખ યોજન વિસ્તારવાળું વિમાન આવેલું છે.
વિજયાદિ વિમાનમાં ઉત્પન્ન થનારા દેવોને હવે સંખ્યાતા જ ભવ કરવાના બાકી હોય છે જયારે સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનમાં જનાર દેવ પછીથી એક વાર જ માનવભવ લઈને નિશે મોક્ષે જાય છે. તેઓ એકાવનારી હોય છે.
આ પાંચે વિમાનોને અનુત્તર વિમાન કહેવાય છે. કારણ કે આની ઉત્તરમાં = પછી હવે એક પણ વિમાન નથી. સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનની બાર યોજન ઉપર સિદ્ધશીલા (મોક્ષ) આવેલી છે. જેમાં અનંતા સિદ્ધ ભગવંતો શાશ્વતકાળ માટે અનંત આનંદમાં લીન છે.
પાંચે અનુત્તરવાસી દેવો સમ્યક્ત્વ હોય છે. તેમનામાં પણ ઈન્દ્ર-સામાનિક વગેરે વ્યવસ્થા = કલ્પ નથી.
આમ નવરૈવેયકના અને પાંચ અનુત્તરનાદેવ ઈન્દ્રાદિ કલ્પથી રહિત હોવાથી કલ્પાતીત દેવો કહેવાય છે.
ભવનપતિ, વ્યંતર અને જ્યોતિષ્ક દેવો તો બધા કલ્પોપપન્ન જ છે. પણ વૈમાનિકમાં બાર દેવલોક + નવ લોકાંતિક + ત્રણ કિલ્બિષિક, એ ચોવીસ પ્રકારના દેવો પણ કલ્પપપન્ન છે; જ્યારે નવરૈવેયક અને પાંચ અનુત્તર; એ ચૌદ પ્રકારના દેવો કલ્પાતીત છે.
આમ, ચોવીસ કલ્પપપન્ન અને ચૌદ કલ્પાતીત મળીને વૈમાનિક દેવોના આડત્રીસ ભેદો થયા.
મિત્રો ! ભલેને આ દેવોને વિમાનમાં રહેવાનું મળતું હોય! ભલેને તેમની મોજડી રત્નોની બનેલી હોય! તેઓ જાત જાતનાં રૂપો બનાવી શકતા હોય તે ય શું થયું? તેઓમાં ગમે તેટલી શક્તિ હોવા છતાંય તેઓમાંનો મોટો ભાગ (મિથ્યાષ્ટિ દેવોનો) સુખી તો નથી, નથી ને નથી જ.
તેઓને એકબીજાની ઈર્ષ્યા સતાવતી હોય છે. તેઓ એકબીજાની દેવીઓને ઉપાડી જતાં હોય છે. મારામારી કરે છે. દેવી મરી જતાં ઝૂરી ઝૂરીને રડે છે.
વળી, જે દેવો સમ્યગ્દષ્ટિ છે. તેઓ ય કાંઈ સુખી નથી એમને તો માનવભવ પામવાની જ ભાવના હોય છે. દેવલોકમાં તો મુનિ-જીવન છે જ નહિ. એટલે તેના
| SR No. | 008960 |
| Book Title | Tarak Tattvagyan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Meghdarshanvijay |
| Publisher | Akhil Bharatiya Sanskrutirakshak Dal |
| Publication Year | |
| Total Pages | 186 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Philosophy, & Religion |
| File Size | 2 MB |