________________
પૈદા થઈ છે. છતાં શરીરને વળગીને રહેલા ૧૬-૧૬ મહારોગોને તેઆ સમતાથી સહન કરી રહ્યા છે.
k
તેમાં એકવાર પેલા બે દેવો વૈદરાજનું રૂપ કરીને સનત્કુનિ પાસે આવ્યા. અને વિનંતી કરી કે, ‘‘મુનિવર ! આપના શરીરમાં અનેકરોગો છે. તે રોગોને મટાડવા માટે ઔષધ કરવા આવ્યા છીએ. કૃપા કરીને આપ રજા આપો તો આપના શરીરમાં રહેલા રોગોને દૂર કરીને આપની કાયા નીરોગી બનાવી દઈએ. જેથી ધર્મારાધના કરવામાં આપને ખૂબ અનુકૂળતા રહે.''
તે વખતે સનન્મુનિએ પોતાની આંગળી મોઢામાં નાંખીને બહાર કાઢી. પોતાના થૂંકના સ્પર્શે કોઢથી ભરેલી તે આંગળી કંચનવર્ણી બની ગઈ.
કંચનવર્ણી બની ગયેલી તે આંગળી વૈદરાજને બતાડીને સનત્કુનિ કહે છે કે, ‘હે વૈદરાજો ! શરીરના રોગોને દૂર કરવાની તાકાત તો મારા થૂંકમાં ય – આરાધનાના પ્રતાપે – પેદા થઈ છે. પણ મારે આ શરીરના રોગોને મટાડવા નથી. તે તો ઉપકારી છે. તેને સમતાથી સહન કરવાથી મારા અનંતા કર્મો ખપી રહ્યા છે.
પણ ઓ વૈદરાજ ! મારા આત્માને જે ૧૫૮ રોગો લાગુ પડ્યા છે, તે ૧૫૮ રોગોને તમે મટાડી શકો તેમ છો ? મારે તો આ ૧૫૮ રોગોને મટાડવા છે ! તે મટાડી શકતા હો તો તે માટે તમારે જે કાંઈ કરવું પડે તેમાં મારી સંમતિ છે.
આત્માના ૧૫૮ રોગો મટાડવાની તાકાત પેલા વૈદરાજ બનીને આવેલા દેવોની થોડી હતી કે તેઓ હા પાડી શકે ? વિલખા પડી ગયેલા મુખવાળા તેઓ સનત્કુનિની સહનક્તિ તથા આત્માના ૧૫૮ રોગમાંથી મુક્તિ મેળવવાની ભાવનાને અનંતશઃ વંદના કરતાં પોતાના સ્થાને ચાલ્યા ગયા.
૭૦૦ વર્ષ સુધી લગાતાર ભયંકર ૧૬ રોગોને સહન કરીને સનન્મુનિએ આત્માનું કલ્યાણ સાધી લીધું.
આત્માને લાગેલા ૧૫૮ રોગો ક્યા ? તેવો સવાલ અહીં કદાચ આપણને થાય.
આ ૧૫૮ રોગો એટલે ૧૫૮ પ્રકારનાં કર્મો. પૂર્વે પ્રકૃતિબંધમાં આપણે જે આઠ કર્મો વિષે વિગતથી વિચારી ગયા તે આઠ કર્મોના પેટા ભેદો ૧૫૮ થાય છે. તે ૧૫૮ કર્મોને ખતમ કરીએ તો જ આત્મા નીરોગી બને. તેનો મોક્ષ થઈ શકે.
આપણે આ ૧૫૮ રોગોને એક પછી એક ઓળખ્યા છે. તેની વિગતથી માહિતી મેળવી છે, હવે તેને ખતમ કરવા માટે આરાધનાનો જોરદાર યજ્ઞ માંડવાનો સંકલ્પ કરવાનો છે.
અંતરાયકર્મ ઘ ૧૨૫