________________
૩૪૫
ધાતાસિ ધીર ! શિવમાર્ગવિધવિધાનાત્, વ્યક્તિત્વમેવ ભગવન્! પુરુષોત્તમોડસિ. ૨૫.
અર્થ :- હે નાથ દેવતાઓએ અર્ચિત કર્યો છે બુદ્ધિનો બોધ જેનો એવા છો - માટે તમે જ બુદ્ધદેવ છો. ત્રણ ભુવનને સુખને કરવાપણા થકી તમે જ શંકર છો, હે ધીર ! મોક્ષમાર્ગની વિધિ (રત્નત્રયરૂપ)ને રચવાથી (પ્રરૂપવાથકી) તમે જ બ્રહ્મા છો. હે ભગવંત ! તમે જ પ્રકટ પુરુષોત્તમ (કૃષ્ણ) છો. અર્થાત્ બુદ્ધ, શંકર, બ્રહ્મા અને નારાયણ એ યથાર્થ નામ પ્રમાણે ગુણવાળા નથી કેમ કે બુદ્ધ કેવલજ્ઞાન રહિત, શંકર-સંહાર કરનારા, બ્રહ્માહિંસક વેદના ઉપદેશ દેનારા અને કૃષ્ણ કપટ યુક્ત છે; માટે તે નામના યથાર્થ ગુણો સર્વ આપનામાં જ છે. ૨૫.
શબ્દાર્થ તુલ્યું - તમોને,
સંશ્રિતઃ - આશ્રય કરાયેલા છો. નમઃ - નમસ્કાર હો. | નિરવકાશતયા - નિરંતરપણે. ત્રિભુવનાર્તિહરાય-ત્રણ ભુવનની | દોર્ષ:- દોષો વડે.
પીડાને હરનારા. | ઉપારવિવિધાશ્રય - ગ્રહણ કરેલા ક્ષિતિતલ - પૃથ્વીતલને વિષે. | વિવિધ આશ્રયો વડે. અમલભૂષણાય-નિર્મળભૂષણ રૂપ. | જાતગર્વે: - ઉત્પન્ન થયો છે ગર્વ ત્રિજગતઃ - ત્રણ જગતના.
જેને એવા (દોષો). પરમેશ્વરાય - પરમેશ્વરને.
સ્વપ્રાંતરે - સ્વમાંતરમાં. ભવોદધિશોષણાય-ભવસાગરને | ઇક્ષિત - જોવાયેલા.
શોષણ કરનારને. અસિ - છો. વિસ્મય: - આશ્ચર્ય.
ઉચ્ચઃ - ઉંચા. નામ - આમંત્રણના અર્થમાં. | અશોકતરુસંશ્રિત - અશોકવૃક્ષને અશેષેઃ - સમસ્ત.
આશ્રય કરીને રહેલું. ૧. શિવમાર્ગને કરે-રચે તે બ્રહ્મા. ૨. પુરુષોમાંટે ઉત્તમ તે પુરુષોત્તમ.
