________________
સંવરતત્વ (૨૨ પરિષહો) મારાથી બીજા પાસે કેમ માગી શકાય? ઈત્યાદિ માન અને લજ્જા ધારણ કર્યા વિના ઘેર ઘેર ભિક્ષા માગવી, તે યાચના પરિષહ જીત્યો કહેવાય.
अलाभ रोग तणफासा, मल सक्कार परीसहा । पन्ना अन्नाण सम्मत्तं इअ बावीस परीसहा ॥२८॥
સંસ્કૃત અનુવાદ अलाभरोगतृणस्पर्शा, मलसत्कारपरिषहौ । प्रज्ञा अज्ञानं सम्यक्त्वमिति द्वाविंशतिः परिषहाः ॥२८॥
શબ્દાર્થ પ્રતાપ = અલાભ પરિષહ
પન્ના = પ્રજ્ઞા પરિષહ ન = રોગ પરિષદ
અત્રણ = અજ્ઞાન પરિષહ તળHIT = તૃણસ્પર્શ પરિષદ
સમત્ત = સમ્યક્ત પરિષહ મન = મલ પરિષહ
રૂમ્ર = એ પ્રમાણે સર = સત્કાર પરિષહ
વાવ = બાવીસ પરીક્ષા = પરિષહ
પીસર = પરિષહો
અન્વય સહિત પદચ્છેદ ગાથાવત્
ગાથાર્થ અલાભ-રોગ-તૃણસ્પર્શ-મલ અને સત્કાર પરિષહ-પ્રજ્ઞા-અજ્ઞાન-અને સમ્યક્ત એ પ્રમાણે ૨૨ પરિષહો છે. ૨૮
વિશેષાર્થ ૧૫. મનીષ પરિષદ-માન અને લજ્જા છોડીને ઘેર ઘેર ભિક્ષા માગવા છતાં પણ વસ્તુ ન મળે તો “લાભાન્તરાય કર્મનો ઉદય છે, અથવા સહેજ તપવૃદ્ધિ થાય છે.” એમ સમજીને ઉદ્વેગ ન કરવો, તે અલાભ પરિષહનો જય કહેવાય.
૧૯. શેકા પરિષદૂ-જ્વર (તાવ) અતિસાર (ઝાડો) આદિ રોગ પ્રગટ થતાં જિનકલ્પી આદિ કલ્પવાળા મુનિઓ તે રોગની ચિકિત્સા ન કરાવે, પરંતુ પોતાના કર્મનો વિપાક ચિંતવે, અને સ્થવિર કલ્પી (ગચ્છવાસી) મુનિ હોય, તે આગમમાં કહેલી વિધિ પ્રમાણે નિરવદ્ય (નિર્દોષ) ચિકિત્સા કરાવે અને તેથી રોગ શાન્ત
