________________
સંવરતત્ત્વ (પાંચ ચારિત્ર)
૧૦૯ સંસ્કૃત અનુવાદ ततश्च यथाख्यातं, ख्यातं सर्वस्मिन् जीवलोके । यच्चरित्वा सुविहिता गच्छन्त्यजरामरं स्थानम् ॥३३॥
શબ્દાર્થ તો = ત્યારબાદ
= = જે (યથાખ્યાત ચારિત્ર)ને = વળી
કિ = આચરીને મદવા = યથાખ્યાત ચારિત્ર
સુવિદિયા = સુવિહિત જીવો વાય = પ્રખ્યાત
વર્વત્તિ = પામે છે, જાય છે સવ્વામિ = સર્વ
મયમાં = અજરામર, મોક્ષ નીવતોrifમ = જીવલોકમાં, જગતમાં ટાઈ = સ્થાનને
અન્વય સહિત પદચ્છેદ अ तत्तो अहक्खायं, सव्वंमि जीवलोगम्मि खायं । जं चरिऊण सुविहिया, अयरामरं ठाणं वच्चंति ॥३३॥
ગાથાર્થ અને તે પછી યથાખ્યાત-એટલે સર્વજીવ લોકમાં ખ્યાત એટલે પ્રસિદ્ધ ચારિત્ર છે, જેને આચરીને સુવિહિતો મોક્ષ તરફ જાય છે.
પ. યથાખ્યાત ચારિત્ર યથાશ્ચાત-અથવા રથ યાત, યથા જેવું (જૈન શાસ્ત્રમાં અત્ ભગવંતોએ) ત-કહ્યું છે. તેવું સંપૂર્ણ ચારિત્ર, તે યથાધ્યાત રાત્રિ અથવા અથ=સર્વ જીવ લોકમાં રહ્યાતિ=પ્રસિદ્ધતરત મોક્ષ આપનારું હોવાથી મોક્ષના ખાસ કારણ તરીકે પ્રસિદ્ધ મથ થાત.
તે ૪ પ્રકારનું છે. ઉપશાન્ત યથાવાત, ક્ષાયિક યથાખ્યાત, છાઘસ્થિક યથાખ્યાત, કૈવલિક યથાખ્યાત.
૧. ૧૧ મે ગુણસ્થાનકે મોહનીય કર્મ સત્તામાં હોય છે, પણ તદન શાન્ત હોવાથી તેનો ઉદય નથી હોતો, તે વખતનું ચારિત્ર તે ઉપશાન્ત યથાખ્યાત.
૨. ૧૨-૧૩-૧૪ ગુણસ્થાનકે મોહનીયનો મૂળથી જ તદ્દન ક્ષય થવાથી જે ક્ષાયિક ભાવનું ચારિત્ર થાય છે, તે ક્ષાયિક યથાખ્યાત.
૩. અગિયારમે અને બારમે ગુણસ્થાનકે એ બન્ને પ્રકારનું ચારિત્ર છાપસ્થિક યથાખ્યાત ચારિત્ર કહેવાય છે. | ૪. અને કેવળજ્ઞાનીને તેરમે, ચૌદમે ગુણસ્થાનકે ક્ષાયિક ભાવનું ચારિત્ર કવલિક યથાવાત ચારિત્ર કહેવાય છે.