________________
જ પાછી ખેંચી લેવી. વૃદ્ધ સ્ત્રીઓ પ્રત્યે પણ દ્રષ્ટિ કરવાનો શાસ્ત્રકારોએ નિષેધ કરેલ છે. અરે! સ્ત્રીના ચિત્રો પણ જોવાની શાસકારોની મનાઈ છે.
चित्तभित्तिं न निज्झाए, नारिं वा सुअलंकियं । भक्खरं पिव दलूण, दि४ि पडिसमाहरे।। हत्थपायपडिच्छिण्णं, कन्ननासविगप्पियं ।
अवि वाससयं नारी, बम्भयारी विवज्जए।।
ક્યારેક અનાદિકાલીન કુસંસ્કારોના કારણે દ્રષ્ટિદોષ સેવાઈ જાય તો પણ તેનો ઘોર પશ્ચાતાપ કરી ગુરુ સાક્ષીએ આલોચના કરી પ્રાયશ્ચિત્ત ગ્રહણ કરી શુદ્ધ થઈ જવું. આ રીતના પશ્ચાતાપ, આત્મનિર્દા અને પ્રાયશ્ચિત્ત વગેરે યોગોથી દોષો નાશ પામે છે. બ્રહ્મમાં ઢીલા પદવીધર પણ
જાય નરક ઓવાર હો મુનિવર ! શુદ્ધ આલોચન કરે નહિ તેહથી
દુ:ખ સહે તિહાં ભારે હો મુનિવર ! " રાસકાર અહિ ખૂબ મહત્ત્વની વાત બતાવે છે. શાસન પ્રભાવક થવું, તપસ્વી થવું, પ્રવચનકાર થવું એ સુગમ છે. પરંતુ નિર્મળ બ્રહ્મચર્યના ધારક થવું એ અતિ કઠિન કાર્ય છે. અને બ્રહ્મચર્ય વિનાના શાસન પ્રભાવના, પ્રવચનો વગેરેનું અજ્ઞાની દુનિયામાં મહત્ત્વ ગણાતું હશે, પણ જૈન શાસનમાં તેની કોઈ કિંમત નથી. પ્રતિપક્ષમાં કદાચ પ્રવચન શક્તિ ન હોય કે ઓછી હોય, પ્રભાવકતા પણ ન હોય પણ જો બ્રહ્મચર્ય વ્રતનું સુંદર [ ૩૩_6efજૂerform ers¢r
પાલન હોય તો જૈન શાસનમાં એની મોટી કિંમત છે. જૈનશાસનમાં પ્રભાવકતા કરતા પણ સંયમની કિંમત વિશેષ ગણેલ છે તેથી જ આ ગાથામાં કહે છે કે કોઈ આચાર્યાદિ પદવીને ધારણ કરતાં હોય, જબરજસ્ત પ્રભાવક હોય, હજારોની માનવમેદની એકઠી થાય તેવા પ્રવચનકાર હોય, પણ જો તે મહાત્માના બ્રહ્મચર્યનું ઠેકાણું ન હોય, ચતુર્થ વૃતભંગ હોય તેવા આ મહાન પ્રભાવક કે પ્રવચનકારો પણ નરકાદિ દુર્ગતિના ભાજન બને છે. આટલી બધી મૈથુનની (અબ્રહ્મ)ની ભયંકરતા છે. પ્રતિપક્ષમાં પ્રભાવક્તા ન હોય પણ એક માત્ર બ્રહ્મચર્યવ્રતનું પાલન જો સુંદર હોય તો તેવા જીવો અવશ્ય સદ્ગતિને પ્રાપ્ત કરે છે. અને પરંપરાએ અલ્પકાળમાં કે અલ્પ ભવોમાં મુક્તિને પામે છે.
હા, પણ આમાં અહિં એક બચાવ છે.
કોઈ અશુભ કર્મના ઉદયથી ક્યારેક બ્રહમવતમાં ખલના થયેલ વ્યક્તિ પણ જો ગુરુ પાસે પોતાની સ્કૂલના પ્રગટ કરી શુદ્ધ ભાવથી આલોચના કરી પ્રાયશ્ચિત્ત ગ્રહણ કરી તેનું વહન કરે તો એ આત્મા પણ શુદ્ધ થઈ જાય છે. તે પણ ભવ સમુદ્રનો પાર પામી જાય છે.
મહાનિશીથ સૂત્રમાં જણાવ્યુ છે. से भयवं ! किं पच्छित्तेण सुज्झेज्जा ? गोयमा ! अत्थेगे जे णं सुज्झेज्जा, अत्थेगे जे णं नो सुज्झेज्झा। से भयवं ! केणखूण एवं वुच्चइ ?
जहा णं गोयमा । अत्थेगे जे णं नियडीपहाणे सढसीले वंकसमायारे, जे णं ससल्ले आलोइत्ताण ससल्ले चेव पायच्छित्तमणुचरेज्जा। से णं असुद्ध सकलुसासए णो सुज्झेज्झा। @emester-
free ૩૪]