Page Text
________________
દેશિક શાસ્ત્ર
૨૫
છે. તેમના હિતની ઈચ્છા પણ સ્વાભાવિક હોય છે, પરંતુ આ પ્રેમ, આ હિતેચ્છા દંશિક ધર્મ અથવા જાતિ ધર્મ ન કહી શકાય. નહીં તો કાગડા અને બિલાડી પણ આદર્શ દેશભક્ત ગણી શકાય. કારણ કે એમના જેવો સ્થાનપ્રેમ બીજા કોઈ પ્રાણીમાં જોવા મળતો નથી. એ જ રીતે જો નેપાળમાં ચીનનો અધિકાર થઈ જાય અને ચીનાઓ ત્યાંથી આપણા નેપાળી લોકોને હાંકી કાઢીને તેઓ નેપાળને ભોગવતી માનીને તેને રમણીય બનાવવાનો પ્રયાસ કરે અને કોઈ નેપાળી આ કામમાં ચીનાઓની સહાયતા કરે તો શું તેનું આ કાર્ય દૈશિક ધર્મ કહી શકાશે? અથવા કોઈ અંગ્રેજ ઈંગ્લેન્ડના નંદનવન જેવા બગીચાઓને ઉજાડીને, તેના કુબેર જેવા ભંડારને ખાલી કરીને, વિશ્વકર્મા જેવા ત્યાંનાં કારખાનાંઓ બંધ કરીને પણ પોતાની જાતિની ચિતિ અને વિરાટની રક્ષા કરે તો શું કોઈ તેને દેશદ્રોહી કહી શકે ખરું ?
જાતિને માટે ભોગવિલાસોની પ્રાપ્તિ પણ દૈશિક ધર્મ અથવા જાતિ ધર્મ કહેવાતી નથી. કારણ કે ભોગવિલાસોથી કોઈ દેશનું રક્ષણ અથવા જાતિની ધારણા થઈ શકતી નથી. તદુપરાંત વિરાટહીન જાતિને ભોગ પ્રાપ્ત થઈ શકતા નથી, ભાગ્યવશાત જો પ્રાપ્ત થઈ પણ જાય તો તે તેનું ક્ષેમકલ્યાણ કરી શકતા નથી, અને જો તેવું થઈ પણ જાય તો તેના વડે જાતિમાં તમોગુણ ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. વિરાટનો ઉદય થતાં ભોગ વિલાસ સ્વંય ઉત્પન્ન થઈ જાય છે. વિરાટની ઉપેક્ષા કરીને જાતિનું હિત સાધવું એ પ્રાણની ઉપેક્ષા કરીને શરીરને નિરામય રાખવા જેવી અશક્ય વાત છે.
શાસનપદ્ધતિની ખેંચતાણથી પણ જાતિનું યથાર્થ હિત થઈ શકતું નથી; કારણ કે દેશનું હિત શાસકો પર નિર્ભર હોય છે નહીં કે શાસનપદ્ધતિ પર. બધા જ એ વાત માનશે કે રામનું રાજસત્તાક રાજ્ય રાવણના પ્રજાસત્તાક રાજય કરતાં સોગણું, હજારગણું શ્રેયસ્કર હશે. ચિતિ અને વિરાટના જાગ્રત થવાથી શાસકો હંમેશાં યોગ્ય હોય છે, ભલે શાસનપદ્ધતિ કોઈ પણ પ્રકારની હોય. તેથી વિપરીત અવસ્થામાં શાસક હંમેશાં અયોગ્ય હોય છે, શાસન ભલે વારસાપદ્ધતિથી હોય કે પ્રતિભાવિક પદ્ધતિથી.
કોઈ અન્ય વિકસિત જાતિનું અનુકરણ કરવું પણ દૈશિક ધર્મ કહેવાતો નથી. આ અપ્રાકૃતિક ઉપાયથી તો ઉલટી હાનિ થાય છે. કારણ કે તેનાથી આપણી જાતિ બીજી જાતિની ચિતિ દ્વારા આક્રાંત થઈ જાય છે અને આપણો વિરાટ નિરાધાર થઈને ત્વરિત ગતિથી શિથિલ થવા માંડે છે. પ્રાકૃતિક રીતે ખૂબ લાંબા સમયે થનારું અધ:પતન ત્વરિત ગતિથી થવા લાગે છે. મોટે ભાગે એ જોવામાં આવ્યું છે કે અભ્યદળકાળમાં કોઈ જાતિ બીજાના રંગમાં રંગાતી નથી, માત્ર પતનના કાળમાં કચડાયેલી જાતિ બીજી ઉન્નત જાતિઓનું અનુકરણ કરે છે, જ્યારે તે પતનશીલ જાતિમાં પ્રતિભાહીન,
| SR No. | 008893 |
| Book Title | Daishika Shastra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Badrishah Tuldhariya |
| Publisher | Bharatiya Itihas Sankalan Samiti |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 162 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & History |
| File Size | 9 MB |