________________
૧૩૫
દૈશિક શાસ્ર
પરંતુ તેજોમય બિંદુને ધારણ કરવા માટે રજ પણ તેવું જ શ્રેષ્ઠ હોવું જોઈએ. સાધારણ રજ તેજોમય બિંદુને ધારણ કરી શકતું નથી. પહેલાં તો વિષમ બિંદુ અને રજનો સંયોગ થતો જ નથી અને કદાચિત થાય તો બિંદુના તેજને કારણે રજ પીગળી જાય છે અને કદાચ જો આમ ન થાય તો થોડા દિવસોમાં જ ગર્ભપાત થઈ જાય છે. સાધારણ સ્ત્રી તેજોમય ગર્ભ ધારણ કરી શકતી નથી. જો કદાચ ગર્ભ રહે તો પણ બાળકમાં એક પ્રકારે ગુણવૈષમ્ય થઈ જાય છે. ઉત્તમ બિંદુ સંસ્કારને કારણે તેનામાં તેજ અને વીરતા તો રહે જ છે, પરંતુ સાધારણ રજોસંસ્કારને કારણે વ્યવસાયાત્મક બુદ્ધિ ન હોવાથી તેનો વિકાસ થઈ શકતો નથી. તેજોમય બિંદુ માત્ર સ્ત્રીની સંકલ્પશક્તિથી ધારણ કરી શકાય છે. જે સ્તરનું બિંદુમાં તેજ હોય છે તે જ સ્તરની સ્ત્રીમાં સંકલ્પશક્તિ હોવી જોઈએ. સ્ત્રીમાં આ શક્તિ આવે છે પતિદૈવત્વથી. પતિમાં અનન્યભાવથી સિિવષ્ટ થયેલી સ્ત્રીના ચિત્તમાં મહાસંકલ્પશક્તિ ઉત્પન્ન થઈ જાય છે, જેના બળે તે તેજોમય બિંદુને અનાયાસ ધારણ કરી લે છે. આ સંકલ્પશક્તિના પ્રતાપે જ સતી ચિતાગ્નિને તુચ્છ સમજે છે. યુગોના અખંડ બ્રહ્મચર્યને કારણે ભગવાન પશુપતિનું શુક્ર એટલું તેજોમય થઈ ગયું હતું કે જેને પૃથ્વી, અગ્નિ, ગંગા, કોઈ પણ ધારણ કરી શક્યાં નહીં. તેને ધારણ કરી શકી મમાત્ર ભાવૈ રભં મનઃ સ્થિત,
ન જામ વૃત્તિર્વનનીયમ ક્ષતે કહેનારી માત્ર ઉમા. તારકાસુરનો વધ કેવળ આવા ઉત્તમ બિંદુ અને રજના સંયોગથી ઉત્પન્ન થયેલા કુમાર સિવાય બીજું કોઈ કરી શકયું નહીં. અસ્ખલિતવીર્ય પિતા અને પતિદેવતા માતાથી ઉત્પન્ન થયા સિવાયનો કોઈ પણ મનુષ્ય મહાન કાર્ય કરી શકતો નથી. આમ તો જ્યાં સુધી મનુષ્ય રહેશે ત્યાં સુધી રાજા, મંત્રી, શેઠ, શાહુકાર થતા રહેશે પરંતુ સાધુઓનું પરિત્રાણ, દુષ્ટોનો નાશ, ધર્મની સંસ્થાપના કરનારા વીર પુરુષરત્ન ત્યારે જ ઉત્પન્ન થશે જ્યારે પુરુષોના બ્રહ્મચર્ય સાથે સ્ત્રીઓના પતિદેવત્વનો સંયોગ થશે.
પાશ્ચાત્ય બાયોલોજીના સિદ્ધાંત અનુસાર પણ પ્રત્યેક જીવનો પોતાના સન્નિકર્ષો સાથે ઘનિષ્ઠ સંબંધ હોય છે. અર્થાત્ જેવા સન્નિકર્ષો હોય છે, તેવી જ તેમની માનસિક અને શારીરિક રચના હોય છે અને તેવા જ તેનામાં ગુણ ઉત્પન્ન થાય છે. બાયોલોજીનો આ જ સિદ્ધાંત એમ્બ્રિયોલોજીમાં વિસ્તારપૂર્વક એ રીતે કહેવાયો છે કે મનુષ્ય માતાના ગર્ભમાં આવતાં પહેલાં પિતાના શરીરમાં બિન્દુરૂપે રહે છે. તેના કેટલાક ગુણ અને વલણો બિંદુ અવસ્થામાં અને કેટલાક ગર્ભાવસ્થામાં જ બની જાય છે. પાછળથી તેમાં ઘણું ઓછું પરિવર્તન થાય છે. અર્થાત્ જીવ જ્યારે બિન્દુ અવસ્થામાં વિરાજમાન હોય છે, ત્યારે જ તેનાં ઘણાં બધાં વલણો બની જાય છે. જેમ જેમ તે ગર્ભરૂપમાંથી શિશુરૂપમાં, બાળરૂપમાં અને મનુષ્યરૂપમાં પરિવર્તિત થતો રહે