________________
૩૯૨
આપ્તવાણી-૧૩ (ઉતરાર્ધ)
હું, બાવો, મંગળદાસ
૩૯૩
પ્રશ્નકર્તા : ના.
દાદાશ્રી : જે ખાય એ ખાય. એ ખાનાર જુદો છે આ બધાથી, એ ય તમે ન્હોય. ખાનારો જુદો તમારાથી. પછી ખવડાવનાર જુદા. અને હાથ ખવડાવે. બીજા બહારના તો આપણે લેવા-દેવા નથી. બહાર ખવડાવનાર પણ ખરેખર આ જોવામાં આવે છે. હાથ ખવડાવે છે આમ. ખાનાર ને પછી ખવડાવનાર, થઈ ગયા ?
પ્રશ્નકર્તા : બહુ જ ઊંચો દાખલો છે, હું બાવો મંગળદાસનો.
દાદાશ્રી : મહાત્માઓ ય ખુશ થઈ જાય છે ને ! અમે બાવા જ છીએ કહે. તમે ય બાવા છો, અમે ય બાવા. તમે સાંભળનારા બાવા, અમે બોલનારા બાવા, આ તો તમને સિદ્ધાંત પુરો કરવા માટે બોલી રહ્યો છું. તે ય તમને સમજણ પડી ગઈ કે આ એટલા હારુ બોલું છું. જાતને લક્ષમાં રાખીને બોલ્યા. બાવો બોલ્યો ખરો પણ જાતને લક્ષમાં રાખી.
એવી રીતે આ હું પછી આ ચંદુભાઈ અને પછી આ બધાં કર્મો, કાર્યો. તે બધું દેખાય એકનું એક જ, પણ વ્યવહાર બધો ય જુદો છે. એટલે “હું” એ જાણકાર છે બધો આનો. ‘હું જાણકાર છે કે ભઈ, આ મહીં મઠીયું ખાધું. તેનો સ્વાદ કેવો આવ્યો, તે જાણે એ આત્મા અને ભોગવે એ અહંકાર. એ બાવો. એટલે આ બધું જુદું જુદું છે. પોતે છૂટ્ટો રહેવાની જરૂર છે. અને છે ય છૂટ્ટો !!
જાણે છે એ આત્મા છે, વેદે છે એ બાવો છે. અને ખાય છે મંગળદાસ.
મજા કરનારો જુદો ને તમે ય જુદા. મજા કરનારો બાવો. મજા એ બધું બાવો કરે ને તમે જાણે !
તમે ચંદુભાઈ સાંભળનાર, અંબાલાલ પટેલ બોલનાર, જ્ઞાની ભોગવનાર અને અમે જાણનારા ! અને અમારે કેટલું છેટું ઘર ? અમારા ઘર પાસે જ્ઞાની આવ્યા અને એની પાસે અંબાલાલભઈ રહે. હું, બાવો અને મંગળદાસ !
પ્રશ્નકર્તા : હા.
દાદાશ્રી : પછી ચાવનાર જુદા તે બત્રીસ દાંત ચાવે. પછી વેદનારા. મહીં બાવાજી હોય. હેય.. મીઠું આવ્યું તે હાઇક્લાસ, હા.. મજા પડે ! એ કડવું આવે ત્યારે વેદે એટલે અવળું વેદ, વેદના થાયને ?! એ કડવું આવે તો સહન ના થાય ને મીઠું હોય ત્યારે એવું. એટલે એ વેદકતા કહેવાય. કડવા-મીઠાનો વેદનારો. જાણનારો એ વેદનારો કેવું વેદે છે, એને એ જાણે છે તે. જાણનારો હું પોતે છું, વેદકતાવાળા જ્ઞાની.
પ્રશ્નકર્તા : જ્ઞાની ? હમણાં બાવો કીધોને, વેદકતાવાળો બાવો ?
દાદાશ્રી : એ બાવો છે, ત્યાં સુધી વેદકતા. જ્ઞાની એ બાવો છે ત્યાં સુધી વેદકતા. અને જાણનારો મૂળ પુરુષ, કેવળજ્ઞાન સ્વરૂપ. એ જ્ઞાતામાં રહીએ, જાણવામાં અને વેદકતામાં રહે. કોણ ?
પ્રશ્નકર્તા: આ જ્ઞાની.
ખાતારો, વેદતારો તે જાણતારો.. ખાનાર જુદો, ખવડાવનારા જુદા, ચાવનાર જુદો, વેદક-વેદવાવાળો જુદો, તમે જાણવાવાળા જુદા...
પ્રશ્નકર્તા : એ બધા કોણ કોણ ? ખાનારો કોણ ? દાદાશ્રી : આ ટેબલ ખાય ખરું?
દાદાશ્રી : હા, જ્ઞાની !
મમતા એ બાવો ! પ્રશ્નકર્તા એ જે ‘હું એ જ મૂળ વસ્તુત્વ છે ને ?
દાદાશ્રી : “હું” વગર છૂટકો જ નહીંને ! આપણે પાછું જવું છે, પછી હુની ય જરૂર નહીં. ‘હું કરીને પેઠાં. ‘હું કરીને પાછું નીકળવું જોઈએ. પહેલું હું હતું. અહમ્ હતો પછી મમતા વળગી. મમતા એ બાવો. મમતા