________________
આપ્તવાણી-૧
૧૪૭
૧૪૮
આપ્તવાણી-૧
અત્યારે તું ગજવામાંથી કશુંક કાઢી લે તો મહીં ફફડાટ થયા કરે ને તે લોકનિંદ્ય કહેવાય. કો'કને ગાળ દે, ધોલ મારી દે છે. બાહ્યાચારમાં દારૂ, સટ્ટો બધું જ બગાડમાં આવી જાય, તેય જોખમી કહેવાય. આ જોખમ ચલાવી લેવાય, પણ તેમાં શું ફાયદો ? પણ મુખ્ય બ્રહ્મચર્ય સંબંધમાં ના ચલાવી લેવાય અને બીજો ચોરી સંબંધનો. દુનિયામાં મોટામાં મોટો બાહ્યાચાર તે બ્રહ્મચર્ય. તેનાથી તો દેવલોકો ય ખુશ થઈ જાય. સંસાર નડતો નથી. તું એકને બદલે ચાર સ્ત્રી કર પણ બાહ્યાચાર બગડવો ના જોઈએ. આને તો ભગવાને અનાચાર કહ્યો છે. મોક્ષે જવું છે તો નુકસાનકારક વસ્તુઓ તો બાજુએ મૂકવી જ જોઈએ ને !
ઉદ્વેગ
ઉગ એટલે આત્માનો (પ્રતિષ્ઠિત આત્માનો) વેગ ઊંચે મગજમાં ચઢવો તે.
વેગના વિચાર આવે તો શાંતિ જ રહે અને ‘ઉગ’ના વિચાર આવે તો અશાંતિ જ લાવે. ઉદ્વેગના વિચાર આવે તો સમજી લેજો કે કંઈક ખરાબ થવાનું છે.
આ ટ્રેન મોશનમાં ચાલે છે કે ઈમોશનલ થઈને ચાલે છે? પ્રશ્નકર્તા : મોશનમાં જ હોય છે. દાદાશ્રી : જો ટ્રેન ઈમોશનલ થઈ જાય તો ? પ્રશ્નકર્તા : એક્સિડન્ટ થઈ જાય, હજારો માનવી મરી જાય.
દાદાશ્રી : તેવી જ રીતે મનુષ્ય દેહ મોશન એટલે કે વેગમાં જ્યાં સુધી ચાલે છે ત્યાં સુધી કોઈ એક્સિડન્ટ થતો નથી અને કોઈ હિંસા થતી નથી, પણ જ્યારે મનુષ્ય ઇમોશનલ થઈ જાય છે ત્યારે દેહની અંદર અનંત સૂક્ષ્મ જીવો હોય છે તે મરી જાય છે. ક્રોધ-માન-માયા-લોભ એ ઈમોશનલ કરાવે છે. તેથી જે જે જીવો મરી જાય છે તેની હિંસા થાય છે ને તેનું પાછલું ફળ ભોગવવું પડે છે. માટે જ જ્ઞાની પુરુષ કહે છે કે ભાઈ, તું મોશનમાં જ રહે, ઈમોશનલ ના થઈશ.
ઉદ્વેગ એ પણ ઈમોશનલ અવસ્થા છે. ઉદ્વેગની અવસ્થામાં ગાંઠો ફૂટે છે. એકસામટી ફૂટવાથી ચિત્ત તે જ અવસ્થામાં તન્મયાકાર થઈ જાય છે. અસંખ્ય પરમાણુઓ ઊડવાથી ભારે આવરણ આવી જાય છે. જેમ વાદળાં સૂર્યના પ્રકાશને ઢાંકી દે તેમ ઉદ્વેગની અવસ્થામાં જ્ઞાન પ્રકાશ જબરજસ્ત રીતે આવરાઈ જાય છે. તેથી ‘પોતાની’ ગજબની શક્તિ પણ આવરાઈ જાય છે. ઉદ્વેગમાં મનની કે દેહની સ્થિરતા ના રહે. ભાલોડું ખૂપે એવું લાગે. ઉદ્વેગ તે મોટામાં મોટું આવરણ. એ જો જિતાય તો પછી ક્લિયર ભૂમિકા આવે. જો મોટા ઉદ્વેગમાંથી પસાર થઈ જાય તો પછી નાનાની તો શી વિસાત ? પણ જ્યાં સ્વરૂપનું ભાન છે, ત્યાં જ ઉદ્વેગને જીતી શકાય. જો જ્ઞાન ન હોય તો ઉગ લાખ અવતારો સુધી ના આવે તો સારું. કારણ કે એમાં ભયંકર પરમાણુઓ ખેંચાય છે અને તે પાછા ફળ તો આપવાના જ ને !
ઉગમાં અધોગતિમાં જવાનાં બીજ વાવેલાં હોય તે તેની ગાંઠો પડેલી હોય, તે વેગથી ફૂટે. જે આગ્રહી હોય તેને ગાંઠો ભારે પડેલી હોય. તે ‘વ્યવસ્થિત'ના નિયમોના આધારે ફૂટે ત્યારે એને એમ થાય કે આમ કરી નાખું કે તેમ કરી નાખું. ઊંચકીને ચાના પ્યાલા-રકાબીય ફોડી નાખે ! ગમે તે તોફાન થઈ જાય ! જ્યારે નિરાગ્રહી જેને બહુ આગ્રહ ના હોય, તેને ભારે ગાંઠો ના પડેલી હોય.
- ઉગમાં માણસ બહાવરો થઈ જાય. ઉદ્વેગના વિચારો આવે તો તે કામ મુલતવી રાખવું. ઉગમાં કામ થાય તો તે ખરાબ જ થાય. વેગમાં આવે તો જ કામ સારું થાય.
ઉદ્વેગ એટલે ઊંચે ચઢાવવું તે. ઉગ જો છતું મારે તો જ્ઞાનમાં એક માઈલ ઊંચે ચઢાવે, પણ ઊંધું ચાલ્યું તો કેટલાય માઈલ પાછો પાડી નાખે ! ઉદ્વેગ જ્ઞાનજાગૃતિ માટે સારો પણ શરત એટલી કે પાંસરો રહે તો !
મહાત્મા હોય તો તમારું મન શાંત કરી આપે. આવેગમાંથી વેગમાં લાવે. વેગમાં હોય તો સવળું કરી આપે. મનુષ્યનું મન ગતિમાં લાવવું જોઈએ. મન આવેગમાંથી વેગમાં લાવી આપે તે જ મહાત્મા.