________________
આપ્તવાણી-૧
૧૮૭
૧૮૮
આપ્તવાણી-૧
શંકા જેમ જેમ નિજ કલ્પનાથી, સ્વમતિથી શાસ્ત્રો વાંચે તેમ તેમ આડાઈઓ વધતી જાય, એથી આવરણ ઊલટું વધ્યું. અલ્યા, જો વાંચીને કંઈક પ્રકાશ પ્રાપ્ત થયો, તો પછી હજી ઠોકરો શેની વાગે છે ? ઠોકરો તો અંધારામાં વાગે. પ્રકાશમાં ક્યાંથી વાગે ? જો ‘કંઈ જાણું તો તેનાથી એકેય ચિંતા ઘટી ? ઊલટાનું, આ સાચું કે પેલું સાચું એનો મૂંઝારો વધ્યો, વધારે શંકિત થયો. અને જ્યાં શંકા ત્યાં અજ્ઞાન. શંકા આગળ આત્મા ઊભો ના રહે. જ્ઞાન તો તેનું નામ કે સંપૂર્ણ નિઃશંક બનાવે.
મહીં એકેય પરમાણુ ના હાલે, એનું નામ જ્ઞાન. શંકા એ તો આત્માની વેરણ છે. આખો આત્મા ફેંકી દેવડાવે. માટે જ્યાં શંકા ઊભી થાય તેને તો જડમૂળથી ડામવી જોઈએ. આત્મા પ્રાપ્ત થયા પછી, આત્મામાં સ્થિત થયા પછી, એવી કઈ વસ્તુ હોય કે જે હલાવી શકે ? જગતનું એવું કયું તત્વ છે, કે જે “તમારું પોતાનું' ખેંચવી શકે ? શંકાનો કીડો તો ભયંકર રોગ કહેવાય. ખબરેય ના પડે. કે ક્યારે ઊભી થઈ ને કેટલું નુકસાન કરી ગઈ ! એક અવતારની અમે ગેરન્ટી આપીએ છીએ કે, કંઈ જ ‘વ્યવસ્થિત'ના નિયમમાં ફેરફાર થવાનો નથી. પછી શંકા કરવાનું ક્યાં રહ્યું ? અલ્યા, ઠામઠેકાણા વગરનું જગત કે જ્યાં ઘેરથી નીકળ્યો, તે પાછો આવ્યો ત્યારે સાચો, એવાં જગતમાં ક્યાં શંકા કરવી અને ક્યાં શંકા ના કરવી ? અને જે બને છે તે શું પૂર્વે બનેલું નહોતું ? આ શું નવું છે ? આની ફિલ્મ તો પહેલાં ઊતરી જ ગયેલી ને ! પછી એમાં શું ? કોઈનાય માટે શંકા કરાય તેવું નથી. ત્યાં આ લોકો મોક્ષની શંકા કરે છે, વીતરાગની શંકા કરે છે, ધર્મની બાબતમાં શંકા કરે છે, અલ્યા, ક્યાંય ફેંકાઈ જઈશ, જો શંકા કરી તો !
અનંત અવતારનો દેહાધ્યાસ જો છૂટે તો જ આત્મા પ્રાપ્ત થાય. દેહાત્મબુદ્ધિ આત્મા પ્રાપ્ત ન થવા દે. અવળું જ દેખાડે. કારણ દેહાત્મબુદ્ધિ સંસારનું જ રક્ષણ કરે અને સંસારમાં જ ભટકાવે. આ દેહાત્મબુદ્ધિ તો પોતાના જ સ્વરૂપનું નિરંતર અહિત જ કર્યા કરે. ક્યારેય પણ સવળું ના સૂઝવા દે, અવળું જ દેખાડે. એક વખત સવળીએ ચઢયો તો ઉકેલ આવી
જ જાય તેમ છે. સવળીએ ચઢવું એટલે સમકિત થવું. અવળીએ ચઢવું એટલે દેહાત્મબુદ્ધિમાં રહેવું તે અને આત્મામાં આત્મબુદ્ધિ થવી, એનું નામ સમકિત. આત્મામાં આત્મરૂપ અર્થાત્ આત્મસ્વરૂપ થવું, એનું નામ જ્ઞાન. દેહાત્મબુદ્ધિને ફેક્ટર કરી આત્મબુદ્ધિ ઉત્પન્ન થાય ત્યારે જ મુક્તાનંદ પ્રગટ થાય. દેહાત્મબુદ્ધિ જ દેહાધ્યાસ કરાવડાવે.
મતાગ્રહ કેટલાક તો મતમાં પડી ગયા છે, પક્ષમાં પડી ગયા છે, તે પક્ષના જ પાયા મજબૂત કર કર કરે છે. મૂઆ, મતિયો થઈ ગયો છે, તે પોતાના જ પક્ષના પાયા દિનરાત મજબૂત કરવામાં જ મનખો એળે જઈ રહ્યો છે. અલ્યા, મોક્ષે જવું છે કે મતમાં-પક્ષમાં પડી રહેવું છે ? મોક્ષ અને પક્ષ એ બેઉ વિરોધાભાસ છે. પક્ષાતીત થાય ત્યારે જ મોક્ષમાર્ગ મળે. જ્યાં નિષ્પક્ષપાતીપણું ત્યાં જ ભગવાન, ત્યાં જ મોક્ષ.
માંધ ક્યારેય ‘સત્ય વસ્તુને ના પામી શકે. કારણ પોતાના જ મતનો આગ્રહી થયેલો હોય, તે સામાનું સત્ય શી રીતે સ્વીકારે ? અને આ આગ્રહો કરે છે તે પરમેનન્ટ વસ્તુના કે ટેમ્પરરી વસ્તુના ? મૂઆ, જોઈએ છે પરમેનન્ટ વસ્તુ (આત્મા) અને આગ્રહ કર્યા કરે છે ટેમ્પરરી વસ્તુનાં, તે આત્મા ક્યાંથી પ્રાપ્ત થાય ? સર્વ રીતે સંપૂર્ણ નિરાગ્રહી થઈ એક માત્ર આત્મા જાણવાનો આગ્રહ કરે, તો જ તે પ્રાપ્ત થશે. બધી કામનાઓ મૂકી માત્ર ‘સત્યને જ જાણવાનો કામી થાય, તો જ ‘પરમ સત્ય’ પ્રાપ્ત થશે.
દષ્ટિરાણ માંધ કરતાય દૃષ્ટિરાગીનો રોગ બહુ ભારે, તે અનંત અવતાર સુધી ના નીકળે. જ્યાં સુધી સમ્યકત્વ ના થાય ત્યાં સુધી અંધશ્રદ્ધા રહે જ. મિથ્યાત્વ હોય તેને અંધશ્રદ્ધા હોય. ભગવાનને તો અંધશ્રદ્ધાનો જેટલો વાંધો નથી તેટલો આ દૃષ્ટિરાગીનો છે, એમ કહ્યું છે. દૃષ્ટિરાગી એટલે શું ? ૩૬૦ ડિગ્રીઓ છે, વ્યુપોઈન્ટ છે અને તેની ૩૬૦ દૃષ્ટિઓ છે. તેમાં એક એક દૃષ્ટિ પર અનંત દૃષ્ટિઓ છે. એમાંની કોઈ પણ દૃષ્ટિ ઉપર, એ