________________
| જીવાજીવ-વિભક્તિ
| ४११ ।
१२८
१३०
બેઇન્દ્રિયાદિ આ સર્વ ત્રસ જીવો લોકના દેશભાગમાં છે. ચૌદ ર પ્રમાણ લોકમાં એક રજુ લાંબી-પહોળી અને ચૌદ રજૂ ઊંચી ત્રસનાલ છે. તે સમગ્ર લોકના એક વિભાગરૂપ છે. તેમાં પણ ત્રસ જીવો એક દેશ-વિભાગમાં જ રહે છે. वितेन्द्रिय : धन्द्रिय, तेन्द्रिय, यौन्द्रिय :
बेइंदिया उ जे जीवा, दुविहा ते पकित्तिया ।
पज्जत्तमपज्जत्ता, तेसिं भेए सुणेह मे ॥ शार्थ :- पकित्तिया = ह्या छ पज्जत्तं = पर्याप्त अपज्जत्ता = अपर्याप्त भए = (मेह मे = भारी पासेयी सुणेह = समो. ભાવાર્થ - બેઇન્દ્રિય જીવોના બે પ્રકાર છે- પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા. તેના ઉત્તર ભેદો તમે મારી પાસેથી સાંભળો.
किमिणो सोमंगला चेव, अलसा माइवाहया । १००
वासीमुहा य सिप्पिया, संखा संखणगा तहा ॥ पल्लोयाणुल्लया चेव, तहेव य वराडगा । जलूगा जालगा चेव, चदणा य तहेव य ॥
इइ बेइंदिया एए, णेगहा एवमायओ।
_लोगेगदेसे ते सव्वे, ण सव्वत्थ वियाहिया ॥ शार्थ:-किमिणो अभि, विष्टाहिमा उत्पन्न थना की। सोमंगला सुभंगले विशेष अलसा = अगसिया माइवाहया = मातृवा, माहिमामाना। वो वासीमुहापासीभुपसिप्पिया छी५ सखा = शंप सखणगा = शंपान, शंपना मारना नाना पल्लोया = पल्स-ALIने डोतरनार वो अणुल्लया अनुदस वराडगावराट, ओजिलूगाजालगा = ४ो, चदणा = यहनिया इइ प्ररे एएमा एवमायाओ= इत्याहिबेइदियालेन्द्रिय अणेगहामने प्रारनाछसव्वे = सर्व लोगेगदेसे = सोनागेशभांवियाहिया छाछण सव्वत्थ= सर्वत्र नथी. भावार्थ:-भि, सुभगत, अगसिया, वा, वासीभुम, छी५, शंसने लघुशंग, पल्स-41ने કોતરનાર જીવો અનુપલક, કોડા, જળો, જાલક અને ચંદનિયા ઇત્યાદિ અનેક પ્રકારના બેઇન્દ્રિય જીવો छ. ते पधा सोनाशिमा (अभुभागमा) २३ छ, समय सोभा नथी. ॥ १२८-१3०-१३१ ॥
१. संतइ पप्पणाइया, अपज्जवसिया वि य ।। १३२
च्च साइया, सपज्जवसिया वि य ॥ ભાવાર્થ - પ્રવાહની અપેક્ષાએ બેઈન્દ્રિય જીવો અનાદિ અનંત છે પરંતુ સ્થિતિની અપેક્ષાએ સાદિ સાંત છે. । वासाइं बारसा चेव, उक्कोसेण वियाहिया ।
बेइंदिय आउठिई, अंतोमुहुत्तं जहणिया ॥
१३१
