________________
| २२
શ્રી ચંદ્રસૂર્ય પ્રાપ્તિ સૂત્ર
|पहे प्रामृत : लीप्रतिप्रान्त
( અર્ધમંડળ સંસ્થિતિ )
સૂર્યના દક્ષિણ-ઉત્તર દિશાવર્તી અર્ધમંડળો:| १ ता कहं ते अद्धमंडलसंठिई आहिएति वएज्जा ? तत्थ खलु इमे दुवे अद्धमंडलसंठिई पण्णत्ता, तं जहा- दाहिणा चेव अद्धमंडलसंठिई उत्तरा चेव अद्धमडलसठिई । भावार्थ:-प्रश्न-सुर्यनाम भजोनी संस्थिति (स्थिति-व्यवस्था) उवा प्रडारनीछ? 6त्तरપ્રકારના અર્ધમંડળોની સંસ્થિતિ છે અર્થાત અર્ધમંડળોના બે પ્રકાર છે– (૧) દક્ષિણ દિશાવર્તી અર્ધમંડળ
मने (२) उत्तर शिवती अमंडो. | २ ता कहं ते दाहिणा अद्धमंडलसंठिई आहिएति वएज्जा ? ता अयण्णं जंबुद्दीवे दीवे सव्वदीवसमुद्दाणं सव्वब्भंतराए जाव परिक्खेवेणं ता जया णं सूरिए सव्वब्भंतरं दाहिणं अद्धमंडलसंठिई उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं उत्तमकट्ठपत्ते उक्कोसए अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ, जहणिया दुवालसमुहुत्ता राई भवइ । भावार्थ :- - क्षिu Buवती अमंऽणोनी संस्थिति वी छ ? 612- सर्व ५ समुद्रोनी મધ્યમાં યાવતુ પરિધિથી યુક્ત જંબૂદ્વીપ નામનો દ્વીપ છે. સૂર્ય જ્યારે સર્વાત્યંતર દક્ષિણ દિશાવર્તી અર્ધમંડળ ઉપર પરિભ્રમણ કરતો હોય, ત્યારે દક્ષિણાર્ધ જંબુદ્વીપમાં સૌથી મોટામાં મોટો, લાંબામાં લાંબો ૧૮ મુહૂર્તનો દિવસ અને ટૂંકામાં ટૂંકી ૧૨ મુહૂર્તની રાત્રિ હોય છે. | ३ से णिक्खममाणे सूरिए णवं संवच्छरं अयमाणे पढमंसि अहोरत्तैसि दाहिणाए अंतराए भागाए तस्सादिपएसाए अब्भिंतराणंतरं उत्तरं अद्धमंडलसंठिई उवसंकमित्ता चार चरइ । ___ता जया णं सूरिए अभितराणंतरं उत्तरं अद्धमंडलसंठिई उवसंकमित्ता चारं चरइ तया णं अट्ठारसमुहुत्ते दिवसे भवइ दोहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं ऊणे, दुवालसमुहुत्ता राई भवइ दोहिं एगट्ठिभागमुहुत्तेहिं अहिया । ભાવાર્થ :- દક્ષિણ દિશાવર્તી સર્વાત્યંતર અર્ધમંડળમાંથી (પ્રથમ મંડળમાંથી) બહાર નીકળતો, નવા વરસ અને નવા અયન(દક્ષિણાયન)નો પ્રારંભ કરતો સુર્ય, દક્ષિણ દિશાવર્તી પ્રથમ મંડળના ૨યોજનના અંતર વિભાગને (ક્ષેત્રને) પાર કરીને, આત્યંતરાનંતર–બીજા મંડળના આદિ પ્રદેશોને પ્રાપ્ત કરીને ઉત્તર
