________________
| પાંચમું પદ વિશેષ (પર્યાય પદ)
| ૪૪૫ |
તુલ્ય
સ્થિતિની અપેક્ષાએ – પરમાણુથી અનંતપ્રદેશી સ્કંધની સ્થિતિ એક સમયથી લઈને અસંખ્યાતકાલ સુધીની હોય છે તેથી તે સર્વે સ્કંધો સ્થિતિની અપેક્ષાએ ચૌઠાણવડિયા હોય છે. તેમાં વિશેષતા એ છે કે ઉત્કૃષ્ટ અવગાહનાવાળા અનંતપ્રદેશી ઢંધો અસંખ્યપ્રદેશાવગાઢ અને લોકવ્યાપી હોય છે. તે સર્વેની સ્થિતિ એક સમયની હોવાથી તે સર્વે સ્થિતિની અપેક્ષાએ પરસ્પર તુલ્ય હોય છે. મધ્યમ અવગાહનાવાળા અનંતપ્રદેશી અંધ સ્થિતિની અપેક્ષાએ ચૌઠાણવડિયા હીનાધિક હોય છે. વાણદિની અપેક્ષાએ – એક પ્રદેશાવગાઢથી લઈને સંખ્યાત પ્રદેશાવગાઢ સુધીના સ્કંધોમાં ચાર સ્પર્શ હોય છે. અસંખ્ય પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલ સ્કંધમાં આઠ સ્પર્શ હોય છે. પરમાણુથી લઈને અસંખ્યપ્રદેશી સ્કંધમાં ચાર સ્પર્શ હોય છે. સૂક્ષ્મ અનંતપ્રદેશી સ્કંધમાં ચાર સ્પર્શ અને બાદર સ્કંધમાં આઠ સ્પર્શ હોય છે. ઉત્કૃષ્ટ લોક પ્રમાણ અવગાહનાવાળા સ્કંધમાં પણ ચાર સ્પર્શ જ હોય છે. પરમાણુથી લઈને અનંતપ્રદેશી સુધીના સ્કંધમાં જેમાં જે વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ હોય તેમાં છઠ્ઠાણવડિયા ન્યૂનાધિકતા હોય છે. અવગાહનાની અપેક્ષાએ ઔધોના પર્યાયો - સ્કંધોના પ્રકાર | દ્રવ્યથી | પ્રદેશથી | અવગાહનાથી સ્થિતિથી | વર્ણાદિથી
(૨૦બોલ). હિપ્રદેશ અધ તુલ્ય
તુલ્ય ચોઠાણવડિયા | વર્ણાદિ ૧૬ બોલમાં જઉ અવગાહના
છઠ્ઠાણવડિયા ત્રણ પ્રદેશ સ્કંધ તુલ્ય તુલ્ય
તુલ્ય ચૌઠાણવડિયા | વર્ણાદિ ૧૬ બોલમાં જઘન્ય, ઉત્કૃષ્ટ અને
છઠ્ઠાણવડિયા મધ્યમ અવગાહના ચાર પ્રદેશી ઔધ. તુલ્ય
ચૌઠાણવડિયા | વર્ણાદિ ૧૬ બોલમાં જઉ અવગાહના
| છઠ્ઠાણવડિયા મધ્યમ અવગાહના
તુલ્ય | એક પ્રદેશ હીનાધિક | ચૌઠાણવડિયા દશ પ્રદેશ અધ તુલ્ય
તુલ્ય ચૌઠાણવડિયા | વર્ણાદિ ૧૬ બોલમાં જ/ઉ. અવગાહના
- છઠ્ઠાણવડિયા મધ્યમ અવગાહના તુલ્ય
એકથી સાત પ્રદેશ | ચૌહાણવડિયા | વર્ણાદિ ૧૬ બોલમાં હીનાધિક
છઠ્ઠાણવડિયા સંખ્યાત પ્રદેશી આંધ તુલ્ય દુક્રાણવડિયા તુલ્ય ચૌઠાણવડિયા | વર્ણાદિ ૧૬ બોલમાં જઉ અવગાહના
- છઠ્ઠાણવડિયા મધ્યમ અવગાહના | તુલ્ય દુદ્દાણવડિયા | દુઠ્ઠાણવડિયા | ચૌઠાણવડિયા | અસંખ્ય પ્રદેશી ઔધી તુલ્ય ચૌઠાણવડિયા
ચૌઠાણવડિયા | વર્ણાદિ ૧૬ બોલમાં જઉ અવગાહના
| છઠ્ઠાણવડિયા મધ્યમ અવગાહના | તુલ્ય ચૌઠાણવડિયા | ચૌઠાણવડિયા | ચૌઠાણવડિયા | ૧૬ બોલમાં છઠ્ઠાણ અનત પ્રદેશી ઔધ | તુલ્ય છઠ્ઠાણવડિયા તુલ્ય | ચૌહાણવડિયા | વર્ણાદિ ૧૬ બોલમાં જઉ અવગાહના
- છઠ્ઠાણવડિયા મધ્યમ અવગાહના | તુલ્ય | છઠ્ઠાણવડિયા | ચૌઠાણવડિયા | ચૌઠાણવડિયા | ૨૦ બોલ છઠ્ઠાણ૦
તુલ્ય
તુલ્ય
તુલ્ય
| તુલ્ય
છે
Rા