________________
દ્વિતીય પદ : સ્થાન
૧૭૭
अद्धचंदसंठाणसंठिया अच्चिमाली भासरासिवण्णाभा असंखेज्जाओ जोयणकोडाकोडीओ आयामविक्खंभेणं असंखेज्जाओ जोयणकोडाकोडीओ परिक्खेवेणं सव्वरयणामया अच्छा सहा हा घट्टा मट्ठा णीरया णिम्मला णिप्पंका णिक्कंकडच्छाया सप्पभा सस्सिरीया सउज्जोया पासाईया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा, एत्थ णं आरण-अच्चुयाणं देवानं तिण्णि विमाणावाससया हवंतीति मक्खायं ।
ते णं विमाणा सव्वरयणामया अच्छा सण्हा लण्हा घट्टा मट्ठा णीरया णिम्मला णिप्पंका णिक्कंकडच्छाया सप्पभा सस्सिरीया सउज्जोया पासाईया दरिसणिज्जा अभिरूवा पडिरूवा । तेसि णं विमाणाणं बहुमज्झदेसभाए पंच वर्डेसगा पण्णत्ता, तं जहा - अंकवडेंसए फलिहवर्डेसए रयणवर्डेस जायरूववडेंस मज्झे य इत्थ अच्चुयवर्डेसए। ते णं वर्डेसया सव्वरयणामया जाव पडिरूवा । एत्थ णं आरणअच्चुयाणं देवाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता । तिसु वि लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे आरण-अच्चुया देवा जाव विहरंति ।
अच्चुए य इत्थ देविंदे देवराया परिवसइ जहा पाणए जाव विहरइ । णवरं तिह विमाणावाससयाणं दसण्हं सामाणियसाहस्सीणं चत्तालीसाए आयरक्खदेवसाहस्सीणं आहेवच्चं कुव्वमाणे जाव विहरइ ।
बत्तीस अट्ठवीसा, बारस अट्ठ चउरो सयसहस्सा । पण्णा चत्तालीसा, छच्च सहस्सा सहस्सारे ॥ २२ ॥ आणय-पाणयकप्पे, चत्तारि सयारणच्चुए तिण्णि । सत्त विमाणसयाइं, चउसु वि एएसु कप्पेसु ॥ २३ ॥ चउरासीइ असीई, बावत्तरि सत्तरी य सट्ठी य । पण्णा चत्तालीसा, तीसा वीसा दस सहस्सा ॥ २४ ॥
एते चेव आयरक्खा चउगुणा ।
ભાવાર્થ:- પ્રશ્ન- હે ભગવન્ ! પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત આરણ-અચ્યુત દેવોનાં સ્થાન ક્યાં છે ? હે ભગવન્ ! આરણ-અચ્યુત દેવો ક્યાં નિવાસ કરે છે ?
ઉત્તર– હે ગૌતમ ! આણત-પ્રાણત કલ્પોની ઉપર સમાન દિશા અને સમાન વિદિશામાં ઉપર આરણ અને અચ્યુત નામના બે કલ્પ છે. તે પૂર્વ-પશ્ચિમ લાંબા છે અને ઉત્તર-દક્ષિણ પહોળા છે. અર્ધ ચંદ્રના આકારે સંસ્થિત અને સૂર્યની તેજો રાશિ સમાન પ્રભાયુક્ત છે. તેની લંબાઈ-પહોળાઈ અસંખ્યાત ક્રોડાક્રોડી યોજન તથા પરિધિ પણ અસંખ્યાત ક્રોડાક્રોડી યોજનની છે.
ते वसोड पूर्णतः रत्नमय, स्वच्छ, स्निग्ध, प्रेमण, घसेसा, साई रेला (सुवाणा (रेसा), २४ रहित, निर्माण, निष्यं, निरावरण, अंतिथी युक्त, प्रभाभय, श्रीसंपन्न, उद्योतमय, प्रसन्नता नड, દર્શનીય, મનોરમ્ય અને મનોહર છે. ત્યાં આરણ—અચ્યુત કલ્પવાસી દેવોના ત્રણસો વિમાન કહ્યા છે.
ते विमानो पूर्णतः रत्नभय, स्वच्छ, स्निग्ध, प्रेभण, घसेला, साई रेला (सुवाणा रेखा), २४