________________
| દ્વિતીય પદ : સ્થાન
| १३१
लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे पंकप्पभापुढविणेरइया परिवसंति काला कालोभासा गंभीरलोमहरिसा भीमा उत्तासणगा परमकिण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समणाउसो !
तेणं णिच्चं भीया णिच्चं तत्था णिच्चं तसिया णिच्चं उव्विग्गा णिच्चं परममसुहं संबद्धं णरगभयं पच्चणुभवमाणा विहरंति । ભાવાર્થ:- પ્રશ્ન- હે ભગવન્! પંકપ્રભાપુથ્વીના પર્યાપ્તા અને અપર્યાપ્તા નારકીઓનાં સ્થાન કયાં छ ? 612- गौतम ! 3 साप वीस २ (१,२०,000) योन प्रमा वाणी पंप्रमा પૃથ્વીમાં ઉપર એક હજાર યોજન અને નીચે એક હજાર યોજન ક્ષેત્રને છોડીને, મધ્યના એક લાખ અઢાર २ (१,१८,०००) योनमा प्रत्मा पृथ्वीना नाडीमोना शसामनवासी छ.
તે નરકાવાસો અંદરથી ગોળ, બહારથી સમચોરસ અને નીચેથી અસ્ત્રાના આકારવાળા, સદા અંધકારથી વ્યાપ્ત; ગ્રહ, ચંદ્ર, સૂર્ય, નક્ષત્ર આદિ જ્યોતિષી વિમાનોની પ્રભાથી રહિત; તેનો ભૂમિભાગ મેદ, ચરબી, પરુનો સમૂહ, રુધિર, માંસના કીચડથી ખરડાયેલો હોય છે, અપવિત્ર, બીભત્સ, અત્યંત દુર્ગધયુક્ત, કાપોત રંગની જાજ્વલ્યમાન અગ્નિ સમાન વર્ણવાળો, કઠોર સ્પર્શયુક્ત અત્યંત દુઃસહ, અશુભ અને અશુભ વેદનાવાળો છે; ત્યાં પંકપ્રભાપૃથ્વીના પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત નારકીઓનાં સ્થાનો છે.
તે ઉપપાતની અપેક્ષાએ લોકના અસંખ્યાતમા ભાગમાં; સમુદ્દઘાતની અપેક્ષાએ લોકના અસંખ્યાતમા ભાગમાં; અને સ્વસ્થાનની અપેક્ષાએ પણ લોકના અસંખ્યાતમા ભાગમાં હોય છે. પંકપ્રભાપૃથ્વીમાં ઘણા નારકીઓ નિવાસ કરે છે; તે કાળા, કાળી આભાયુક્ત, ગંભીર રોમાંચયુક્ત, ભયંકર, ત્રાસજનક અને વર્ણથી અત્યંત કાળા હોય છે. હે આયુષ્યમાન શ્રમણો! તે નારકીઓ ત્યાં હંમેશાં ભયભીત, સદા ત્રસ્ત, હંમેશાં પરસ્પરના ત્રાસથી ત્રાસિત, નિત્ય ઉદ્વિગ્ન અત્યંત અશુભ સંબંધવાળા અને નરક સંબંધિત ભયનો પ્રત્યક્ષ અનુભવ કરતા રહે છે. २५ कहि णं भंते! धूमप्पभापुढविणेरइयाणं पज्जत्ताअपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता ? गोयमा! धूमप्पभाए पुढवीए अट्ठारसुत्तरजोयणसयसहस्सबाहल्लाए उवरि एगंजोयणसहस्सं ओगाहित्ता हेट्ठा वेगं जोयणसहस्सं वज्जेत्ता मज्झे सोलसुत्तरे जोयणसयसहस्से, एत्थ णं धूमप्पभा पुढविणेरइयाणं तिण्णि णिरयावाससयसहस्सा भवंतीति मक्खायं ।
तेणंणरगा अंतो वट्टा बाहिं चउरंसा अहे खुरप्पसंठाणसंठिया णिच्चंधयास्तमसा ववगयगहचंद-सूरणक्खत्तजोइसपहा मेद-वसा-पूयपडलरुहिस्मंस-चिक्खिल्ललित्ताणुलेवणतला असुई वीसा परमदुब्भिगंधा काऊअगणिवण्णाभा कक्कडफासा दुरहियासा असुभा णरगा असुभा णरगेसु वेयणाओ, एत्थणं धूमप्पभापुढविणेरइयाणंपज्जत्ताअपज्जत्ताणं ठाणा पण्णत्ता।
उववाएणं लोगस्स असंखेज्जइभागे, समुग्घाएणं लोगस्स असंखेज्जइभागे, सट्ठाणेणं लोगस्स असंखेज्जइभागे । तत्थ णं बहवे धूमप्पभापुढविणेरइया परिवसंति । काला कालोभासा गंभीरलोमहरिसा भीमा उत्तासणगा परमकिण्हा वण्णेणं पण्णत्ता समणाउसो!