________________
| ૯૦ ]
શ્રી વિવાઈ સૂત્ર
विज्जुपिणद्ध व कालमेहं, उप्पाइयपव्वयं व चंकमंतं, मत्तं, महामेहमिव गुलगुलंतं, मणपवणजइणवेगं, भीम, संगामियाओज्ज आभिसेक्कं हत्थिरयणं पडिकप्पेइ, पडिकप्पेत्ता हयगयरह- पवरजोहकलियं चाउरंगिणिं सेणं सण्णाहेइ, सण्णाहेत्ता जेणेव बलवाउए, तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता एयमाणत्तियं पच्चप्पिणइ। ભાવાર્થ - ત્યાર પછી મહાવતે સેનાપતિના આદેશ વચન સાંભળીને વિનયપૂર્વક તેનો સ્વીકાર કર્યો અને વિશિષ્ટ કલાચાર્યોના ઉપદેશથી ઉદ્ભવેલી બુદ્ધિથી વિવિધ પ્રકારે હાથીઓના શૃંગાર કરનાર નિપુણ વ્યક્તિ દ્વારા હાથીના શણગાર કરાવ્યા. તે શણગારોમાં કુશળ પુરુષોએ સર્વ પ્રથમ તેને સુંદર વસ્ત્રોથી સજાવ્યો. તેના ઉપર ઝૂલ વગેરે સારી રીતે રાખીને ધાર્મિક પ્રસંગને યોગ્ય શણગાર સજાવ્યા. વક્ષ:સ્થળ પર મજબૂત કવચ કસીને બાંધ્યું, ગળામાં આભૂષણો પહેરાવ્યા, બીજા અંગોપાંગમાં સુંદર યોગ્ય આભૂષણો પહેરાવ્યા, તેથી તે હાથી તેજના પંજ સમાન અત્યધિક તેજસ્વી લાગતો હતો. લાલિત્યપૂર્ણ શ્રેષ્ઠ કર્ણપૂર–કાનના આભૂષણોથી તે શોભાયમાન લાગતો હતો, લટકતી લાંબી કૂલ અને તેના ગંડસ્થલમાંથી ઝરતા મદની સુગંધથી એકત્રિત થયેલા ભમરાઓના કારણે ત્યાં અંધકાર જેવું પ્રતીત થતું હતું. તેની પીઠ પર ઢાંકેલી ઝૂલ ઉપરનું નાનું વસ્ત્ર વેલ-બુટ્ટીઓના સુંદર ચિત્રોથી ચિત્રિત હતું. શસ્ત્ર અને કવચયુક્ત આ હાથી યુદ્ધને માટે સજ્જિત થયો હોય તેવું લાગતું હતું.
છત્ર,ધ્વજા, ઘંટા અને પતાકા આદિ તેના યથાસ્થાને રાખેલા હતા, તેના મસ્તકને પાંચ કલગીઓથી વિભૂષિત કરવાથી તે સુંદર લાગતો હતો, નીચે સુધી લટકતી બે ઘંટાઓથી તે શોભતો હતો, તે હાથી વિજળી સહિત કાળા મેઘ-વાદળ જેવો, ચાલતો હોય ત્યારે અકસ્માત ઉત્પન્ન થયેલા ડોલતા પર્વત જેવો લાગતો હતો. તે મદોન્મત્ત હતો. ચિંઘાડતો હોય ત્યારે પોતાના ગુલગુલ શબ્દથી ગર્જના કરતો હોય, તેવું પ્રતીત થતું હતું.
તેની ગતિ મન તથા વાયુના વેગથી અધિક હતી. વિશાળ શરીર અને પ્રચંડ શક્તિથી તે ભયંકર લાગતો હતો. આ રીતે સંગ્રામ યોગ્ય સર્વ સામગ્રીઓથી યુક્ત તે પટ્ટહસ્તિને સજ્જ કર્યો. ત્યાર પછી તે મહાવતે નિપુણ પુરુષો દ્વારા ઘોડા, હાથી, રથ, શ્રેષ્ઠ સુભટોથી યુક્ત ચતુરગિણી સેના તૈયાર કરાવી અને સેનાપતિને કાર્યસંપન્નતાનું નિવેદન કર્યું. |९० तए णं से बलवाउए जाणसालियं सद्दावेइ, सद्दावेत्ता एवं वयासी-खिप्पामेव भो देवाणुप्पिया! सुभद्दापमुहाणं देवीणं बाहिरियाए उवट्ठाणसालाए पाडियक्कपाडियक्काई जत्ताभिमुहाई जुत्ताई जाणाइं उवटुवेहि, उवट्ठवेत्ता एयमाणत्तियं पच्चप्पिणाहि । ભાવાર્થ:- ત્યારપછી તે સેનાપતિએ યાનશાળાના અધિકારી પુરુષને બોલાવીને કહ્યું- હે દેવાનુપ્રિય! સુભદ્રા આદિ રાણીઓ માટે યાત્રાના સામૈયામાં જવા માટે શ્રેષ્ઠ બળદો જોડેલા અલગ અલગ રથ બાહ્ય સભાભવનની પાસે હાજર કરો અને હાજર થયા પછી કાર્યસંપન્નતાની સૂચના આપો. |९१ तए णं से जाणसालिए बलवाउयस्स एयमढे आणाए विणएणं वयणं पडिसुणेइ, पडिसुणेत्ता जेणेव जाणसाला तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता जाणाई पच्चुवेक्खेइ, पच्चुवेक्खेत्ता जाणाई संपमज्जेइ, संपमज्जेता जाणाई संवट्टेइ, संवदे॒त्ता जाणाई णीणेइ, णीणेत्ता जाणाणंदूसे