________________
૧૨૦
ક્રમ
TCTTEL
વ્યંતરો
કિન્નર
કિંપુરુષ
મહોરગ
ગંધર્વ
આણપક્ષ
પાણપત્ર
દેવલોક
સૌધર્મ
ઈશાન
ઈન્દ્ર
વ્યંતરો
(૧૧)
ઋષિવાદિ
કિન્નર–કિંપુરુષ સત્પુરુષ–મહાપુરુષ (૧૨) ભૂતવાદિ અતિકાય–મહાકાય (૧૩) સ્કંદક
ગીતરિત—ગીતયશ
સન્નિહિત–સામાન્ય
ધાતા–વિધાતા
ક્રમ
સનત્કુમાર
માહેન્દ્ર
બ્રહ્મલોક
(૧૪) મહાસ્યંદ
(૧૫) કુષ્માંડ
(૧૬) પતંગ
જ્યોતિષીઓના બે ઈન્દ્ર- (૧) ચંદ્ર (૨) સૂર્ય વૈમાનિક દેવોના દશ ઈન્દ્ર
ઈન્દ્ર
ક્રમ
શક્રેન્દ્ર (૬)
ઈશાનેન્દ્ર
સનત્કુમારેન્દ્ર
માહેન્દ્ર (૯,૧૦) બ્રહ્મલોકેન્દ્ર (૧૧,૧૨)
શ્રી ઠાણાંગ સૂત્ર–૧
ઈન્દ્ર
ઋષિ-ઋષિપાલક
ઈશ્વર-મહીશ્વર
સુવત્સ—વિશાલ
હાસ્ય-હાસ્યરતિ શ્વેત–મહાશ્વેત
પતંગ-પતંગતિ
દેવલોક
લાંતક
મહાશુક્ર
સહસ્રાર
આનત-પ્રાણત
આરણ—અચ્યુત
ક્રમ
(૧)
(૩)
(૫)
વિમાન વર્ણ :
७२ महासुक्कसहस्सारेसु णं कप्पेसु विमाणा दुवण्णा पण्णत्ता, हालिद्दा चेव, सुक्किल्ला चेव ।
ઈન્દ્ર
લાંતકેન્દ્ર
મહાશુક્રેન્દ્ર
સહસ્રારેન્દ્ર
પ્રાણતેન્દ્ર
અચ્યુતેન્દ્ર
ત્રૈવેયકદેવોની ઊંચાઈ :
७३ गेविज्जगा णं देवा दो रयणीओ उड्डमुच्चत्तेणं पण्णत्ता ।
तं जहा
ભાવાર્થ :- મહાશુક્ર અને સહસ્રાર કલ્પમાં વિમાનના બે વર્ણ કહ્યા છે. હારિદ્ર(પીળો) વર્ણ અને શુક્લ વર્ણ.
વિવેચન :
આ સૂત્રમાં બે સંખ્યાની અપેક્ષાએ માત્ર બે દેવલોકના વિમાનના વર્ણ કહ્યા છે. બાર દેવલોકના વિમાનોના વર્ણ આ પ્રમાણે છે– પહેલા બીજા દેવલોકમાં– પાંચ વર્ણ. ત્રીજા ચોથા દેવલોકમાં– ચાર વર્ણ. પાંચમા છઠ્ઠા દેવલોકમાં– ત્રણ વર્ણ. પ્રસ્તુત સૂત્રોક્ત સાતમા આઠમા દેવલોકમાં બે વર્ણ, નવમા આદિ શેષ સર્વ દેવલોકમાં એકવર્ણના વિમાન હોય છે.
