Page Text
________________
સંકલ આમનીસ્સા૨શ્રીમમાઝ કી
બાબુભાઇ કડીવાલા
નિસાસ સારો, ૨૩૪ પૂળા નો સમુØારો નિરંતર શુદ્ધ આત્મ ચૈતન્યને પ્રાપ્ત કરવાનો જ પુરૂષાર્થ નસ મળે નવરો, સંસારને તરસ વિ ગુણકું? 1 કરનારા આચાર્ય, ઉપાધ્યાય અને સાધુ ભગવંતોના
જિનશાસનનો સાર, ચોદપૂર્વનો સમુદ્ધાર એવો નવકાર જેના નમસ્કારમાંથી સાધકને શુદ્ધ આત્મ ચૈતન્યની પ્રાપ્તિના પુરૂષાર્થ મનમાં રહેલો છે, તેને સંસાર શું કરી શકે ? અર્થાત્ સંસાર તેનું પ્રગટે છે અને તે પુરૂષાર્થ છેવટે આત્મસ્વરૂપની પ્રાપ્તિ સુધી કાંઇ પણ અહિત કરવાને સમર્થ નથી.
પહોંચાડે છે. દ્વાદશાંગી, જિનઆગમ, જિનશાસન, ચોદપૂર્વ સકલ આગમનો શાસ્ત્રાભ્યાસ જેમ જેમ વધતો જાય છે. એ બધાનું ધ્યેય-લક્ષ્ય શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપની પ્રાપ્તિ છે અને તેમ તેમ નવકારના વિશિષ્ટ અર્થો સમજાતા જાય છે. નમસ્કારનું નવકારનું ધ્યેય-લક્ષ્ય આવા વિશુદ્ધ આત્મ ચૈતન્યને પ્રાપ્ત થયેલા ધ્યાન જેમ જેમ વધતું જાય છે, તેમ તેમ શાસ્ત્રના અંતરંગ રહસ્યો પરમેષ્ઠિઓના નમસ્કાર દ્વારા પોતાના શુદ્ધ આત્મ સ્વરૂપને ખૂલતાં જાય છે. સકલ આગમનો સંક્ષેપ શ્રી નવકાર છે અને નમસ્કાર કરવો તે છે. પોતાના શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપને કરેલો નવકારનો વિસ્તાર તે સમગ્ર દ્વાદશાંગી છે. નમસ્કારના જાપ નમસ્કાર છેવટે પરમાનંદને પ્રાપ્ત કરાવે છે અને શુદ્ધ આત્મ અને ધ્યાનની સાથે શાસ્ત્રાભ્યાસ પણ વધારવો અત્યંત જરૂરી છે ચૈતન્યને પ્રગટ કરે છે, કે જે સમગ્ર દ્વાદશાંગીનો સાર છે માટે જ અને શાસ્ત્રાભ્યાસના પરમ રહસ્યોની પ્રાપ્તિ માટે શાસ્ત્રના મહોપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મહારાજ સાડાત્રણસો ગાથાના પ્રણેતા પરમેષ્ઠિઓ પ્રત્યે વિનય, બહુમાન, નમસ્કાર અનિવાર્ય છે. સીમંધરસ્વામીના સ્તવનમાં નય, નિક્ષેપ, સપ્તભંગી, વ્યવહાર,
સકલ જિનશાસન અને જિન આગમનો સાર “શુદ્ધ આત્મા” નિશ્ચય, ઉત્સર્ગ, અપવાદ વગેરે સર્વ રીતે ભક્તિ કર્યા પછી છે અને શ્રી નવકાર-નમસ્કાર મંત્રમાં શુદ્ધ આત્મ સ્વરૂપને પામેલા ઉપસંહાર કરતાં છેવટે કહે છે કેઅરિહંત-સિદ્ધ ભગવંતોને નમસ્કાર કરવામાં આવે છે. નમસ્કાર ‘તું પ્રભુ જો વસે હર્ષભર હીયલડે, તો સકલ પાપના બંધ તૂટે, દ્વારા તે પરમ વિશુદ્ધ પરમાત્માનું પ્રણિધાન થવાથી નમસ્કારના ઉગતે ગગન સૂરજ તેણે મંડલે, દહ દિશિ જિમ તિમિર પડલ ફૂટે.’ આરાધકને પોતાના શુદ્ધ આત્મચૈતન્યનું જ્ઞાન તથા ભાન થાય હે કરુણાસાગર પરમાત્મા ! તું જો મારા હૃદયમંદિરમાં છે અને શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ પ્રગટ કરવાનો પુરૂષાર્થ કરનારા આનંદપૂર્વક વસે તો મારા સકળ પાપના બંધ તૂટી જાય, કારણ આચાર્ય, ઉપાધ્યાય અને સાધુપદનું પ્રણિધાન થવાથી આરાધકને કે પાપરૂપી અંધકાર ત્યાં સુધી જ રહી શકે છે કે જ્યાં સુધી શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપની પ્રાપ્તિનો પુરૂષાર્થ કરવાનો ઉત્સાહ પ્રગટે પરમાત્મારૂપ સૂર્યનો ઉદય થતો નથી અર્થાત્ જેમ સૂર્યનો ઉદય છે. કહ્યું છે કે
થતાં દશે દિશામાં અંધકારના પડળ ફૂટી જાય છે, તે રીતે ‘દીઠો સુવિધિ જિણંદ સમાધિ રસ ભર્યો,
પરમાત્મા રૂપ સૂર્યનો ઉદય જ્યારે જીવાત્માના હૃદયમાં થાય ભાસ્યો આત્મ સ્વરૂપ અનાદિનો વિસર્યો.'
છે, ત્યારે સકળ પાપો પલાયન થઇ જાય છે. નમસ્કાર મંત્રની આરાધનાથી શુદ્ધ આત્મ ચૈતન્યને વરેલા કહેવાનો ભાવાર્થ એ છે કે પરમાત્માની ભક્તિ, નમસ્કાર, અરિહંત, સિદ્ધ ભગવંતોની સન્મુખ થવાય છે અને અરિહંત, ઉપાસના, દર્શન, પૂજન, વંદન, સ્તવન, ધ્યાન, સ્મરણાદિ દ્વારા સિદ્ધ ભગવંતોના શુદ્ધ સ્વરૂપનું ધ્યાન થવાથી પોતાના આત્મામાં પરમરસનો અનુભવ થાય છે. ઇન્દ્રિયોના અને કષાયના રસો રહેલા તેવા જ શુધ્ધ સ્વરૂપનું જ્ઞાન થાય છે અને પોતાના શુદ્ધ કરતાં અનેકગણો ચડિયાતો પરમાત્મ સ્વરૂપનો રસાનુભવ થાય આત્મ ચૈતન્યનું જ્ઞાન થવાથી તે સ્વરૂપ પ્રાપ્ત કરવા માટે તીવ્ર ત્યારે, જગતના સર્વ રસ નીરસ બની જાય છે. ખરી રીતે તો ઝંખના થાય છે, સિદ્ધ માસાધન સાધવાચ: શ્રી સર્વસાધુચો પાંચ ઇન્દ્રિયોના અને કષાયના રસો તે રસ નથી, પણ આભાસ નમ:II
માત્ર છે, છતાં અનાદિ મિથ્યા મોહના કારણે જીવને
માતુશ્રી રતનબાઇ લાલજી લધા સોની પરિવાર (કચ્છ વડાલા-ચિંચપોકલી) વાસંતી-રમેશ • કલ્પના-દીપક • લત્તા-રાજેન્દ્ર • નીપા-શૈલેશ • ભાવના-અશોક
| SR No. | 008742 |
| Book Title | Navkar Prabhav |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | |
| Publisher | Jain Prarthana Mandir Trust |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 252 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Yoga |
| File Size | 4 MB |