________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તીર્થયાત્રાનું વિમાન, ज्ञानतणो महिमा घणो, अंग पंचमे भगवान् ।।
पढमंनाणं तओदया, पढमंनाणं तो किरिया.॥ ઈત્યાદિ વાકયે પણ કિયા કરતાં જ્ઞાનની મહત્તામાં સાક્ષી પુરે છે. જ્ઞાન સૂર્ય સમાન છે અને કિયા ખદ્યોત (પતંગીયા) જેવી છે. ક્રિયાથી ભ્રષ્ટ જ્ઞાની, દેશથી વિરાધક છે અને સર્વથી આરાધક છે, અને જ્ઞાનથી ભ્રષ્ટ ક્રિયા કરનાર, દેશથી આરાધક છે પણ સર્વથી વિરાધક છે, એમ ભગવતી સૂત્રમાં કહ્યું છે. જ્ઞાન વિના મનુષ્ય રોઝ સમાન છે. અજ્ઞાની શું કરશે? શું લેશે ? અજ્ઞાની શી રીતે તપ, જપ, પ્રભુની આરાધના કરી શકશે ? આ પ્રમાણે જ્ઞાનની ઉત્તમતા યાત્રાળુએ વિચારશે તે માલુમ પડશે કે, પહેલું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યા બાદ પ્રભુની પૂજા, ભક્તિ, યાત્રા, વગેરે કરવામાં આવે તે દૂધમાં સાકર મળ્યા બરાબર થાય!!! એક જ્ઞાની હજારો વા લાખો મનુષ્યને બોધ આપી શકે છે, પોતે તરે છે અને બીજાઓને તારી શકે છે. જ્ઞાનીની સંગતિ સમાન જગત્માં કેઈની સંગતિ ઉત્તમ નથી. જૈન તત્ત્વજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યા વિના ભાવ જૈનપણું પ્રાપ્ત થઈ શકતું નથી. જે. ઓએ તત્ત્વજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યું નથી, એવા યાત્રાળુઓએ મનમાં સંકલ્પ વા પ્રતિજ્ઞા કરવી કે, કઈ જ્ઞાની ગુરૂ પાસે તરવજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવું, તેમ પિતાના પુત્ર અને પુત્રીઓને જૈન તત્વ જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરાવવું. જ્ઞાનવિનાનું જીવન શૂન્ય છે. જ્ઞાનીને સૂર્યની ઉપમા આપવામાં આવે છે. ધમની ક્રિયાઓ પણ જ્ઞાનીની પાસે છે. ચંદ્ર, સમુદ્ર, મેરૂપર્વત, અને કલ્પવૃક્ષ, સ્પર્શમણિ આદિની ઉપમાઓ જ્ઞાનીઓને જ આપવામાં આવે છે. દરરોજ જ્ઞાનને અભ્યાસ કર એ પણ ત શાન થઇ તીર્થની યાત્રા માથ-જે શ્રુત જ્ઞાન રૂપ તીર્થની યાત્રા ન કરવામાં આવે તે, સ્થાવર તીર્થની યાત્રા બરાબર થઈ શકવાની નથી. હાલમાં સકળ સંઘને શ્રુત જ્ઞાનરૂપ તીર્થને આધાર છે. જે મૃત જ્ઞાનરૂપ તીર્થની તન મન અને ધનથી સેવા કરતું નથી, તે તીર્થની યાત્રાને પરિપૂર્ણ અર્થ સમજી શકતું નથી. શ્રુત જ્ઞાનરૂપ તીર્થની ઉન્નતિ માટે જેઓ પિતાના પ્રાણ આપે છે અને તે માટે પોતાનું સર્વ સમર્પણ કરે છે, તેઓ તીર્થંકરાદિ પદની પ્રાપ્તિ કરે છે, આ ઉપથી સહેજે
For Private And Personal Use Only