Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૯૮
પ્રેમગીતા
વિવેચનઃ કામાદિવાસના જીવામાં અનાદિકાળથી ચાલી આવે છે તેથી જીવેા તેના ભાગમાં અત્યંત આસકત હાય છે. તે પણ અનાદિ કાળથી આત્મા સાથે મેહરૂપે રહેલી વાસના છે. તેને જ્ઞાનચારિત્રના શ્રદ્ધામય અભ્યાસથી, ગુરુની કૃપાથી જીવા છતે છે અને મોક્ષ માર્ગ માં ગમન કરવાની અભિલાષાવાળા કામાદિક સર્વાં વાસનાને જીતવા તથા ક્રોધાક્રિક કષાયવાસનાને જીતવા પ્રયત્ન કરી રહ્યા હોય છે અને તેના અભ્યાસથી વિજયને પ્રાપ્ત કરે છે. કહ્યું છે કે " बिभेषि यदि संसाराद्, मोक्षमार्ग च कांक्षसि । तदेन्द्रियजयं कर्तुं સ્તોય હાય પૌત્ત્વમ્ ॥ ? || જો તું સંસારથી ભય પામ્યા હાય, મેાક્ષના સુખની અભિલાષાવાળા હોય, મોક્ષમાર્ગીમાં ગમન કરવા તૈયારી કરવી હોય તે પ્રથમ તું ઉન્માદતાને પમાડવામાં પ્રવીણ એવી પાંચ ઇન્દ્રિઓને જીતવા માટે મહાન પરાક્રમ વિકસાવ. ॥ ૧॥ આવી કામાદિકની વાસનાને ત્યાજ્ય જાણી જે તે ઉપર વિજય મેળવે છે તે માણસ જ વસ્તુતઃ પ્રેમ કરવા ચેાગ્ય-પાત્ર બને છે. એટલે નીતિમય જે પ્રેમ હોય તેના પ્રભાવથી યુકત જે મર્યાદા તેજ સત્ય પ્રેમને આશ્રય આપે છે. ! ૧૬૧ ૫
પરિપકવ પ્રેમથી વ્યાપક પ્રેમ થાય છે. परिपक्क महाप्रेम्णो, व्यापकप्रेम जायते । વ્યાપૠપ્રેમહામેન, મવેોની રસેશ્વરઃ ॥૬॥
અ:પરિપકવ મહા પ્રેમથી, વ્યાપક પ્રેમ થાય છે તે વ્યાપક પ્રેમના લાભથી પ્રેમયેાગી રસેશ્વર અને છે. ॥ ૧૬૨ ॥
વિવેચનઃ--પ્રેમયોગી રસેશ્વર મને છે એટલે શાંત સુધારસમય પૂર્ણ પ્રેમથી વ્યાપક અને છે. ૫ ૧૬૨ા
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રેમથી આસ્તિકભાવની વિચારણા પ્રગટે છે. वैराग्यस्यापि वैराग्य - मास्तिकस्य विचारणा । પ્રેમૈવ આવ કા, તુવે પૂર્ણરસેશ્વરમ્ ॥૨૬૩॥
છે
અથઃ—પ્રેમયાયેાગીને વૈરાગ્યના વૈરાગ્યરૂપ આસ્તિકયભાવની વિચારણા પ્રેમવડે પ્રગટે આ કારણથી અમે સર્વત્ર વ્યાપક પ્રેમમય બ્રહ્મ તે રૂપ જે રસેશ્વર છે તેની સ્તુતિ કરીએ છીએ. ૫૧૬૩ા
વિવેચનઃ—જગતમાં પ્રેમયેગીના વ્યાપકભાવે વિસ્તારા પ્રેમ વૈરાગ્યને પણ વૈરાગ્ય છે. એટલે સંસારમાં દુ:ખના કારણે દુ:ખગર્ભિત વૈરાગ્ય સર્વ સજ્ઞિ પંચેન્દ્રિય, તિર્યંચ, મનુષ્ય, દેવ તથા નારક જીવાને થાય છે કારણ કે કોઇને દુઃખ પ્રિય નથી. તે પ્રથમ પગથીઆરૂપ છે. તેવા વૈરાગ્યથી રંગાએલા જીવને સુખના સાધન પ્રાપ્ત થતાં વૈરાગ્ય ઉડી જાય છે. પરંતુ વૈરાગ્યયેાગે જ્ઞાની સદ્ગુરૂની ઉપાસના કરતાં દુ:ખના
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008641 |
| Book Title | Premgeeta Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 1951 |
| Total Pages | 277 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Society |
| File Size | 18 MB |