________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રેમનું ફળ
વિવેચન –અસંખ્ય વેગ મુકિતની પ્રાપ્તિમાં કહેલા છે. જેમકે તીર્થંકરદેવ તથા ગુરુઓની ભકિત કરવી. ધાર્મિકોનું વાત્સલ્ય કરવું, સર્વ પ્રાણી ઉપર અનુકંપા રાખવી, તપ તપવું, ઈદ્રિય ઉપર વિજય મેળવ, કષાયને જીત, સર્વ કઈ આત્મા પારમાર્થિક ધર્મ સમજે તે માટે ઉદ્યમ કરો. શાસ્ત્રશ્રવણ વાંચન આદિ કરવું. જ્ઞાન વડે સર્વ તત્ત્વનું સ્વરૂપ સમજીને આત્માના સ્વરૂપને વિચાર કર, ચારિત્રયાગથી પાંચ મહાવ્રત પાળવાં, સર્વ જીના શરીરની રક્ષા કરવી. મન વચન અને કાયાથી બ્રહ્મચર્ય પાળવું. દશવિધ યતિધર્મનું પાલન કરવું. આ બધું આત્મપ્રેમી વિના ન પાળી શકાય. એટલે તેમાં પ્રેમઅવસ્થા કારણ થાય છે. તે પ્રેમ આત્માના સ્વરૂપમય પરિણામ છે. તેથી પ્રેમ એ મુકિતને જલદી મેળવી આપે છે.
શુદ્ધ પ્રેમ ઉપાદાન કારણ છે शुद्धप्रेम्णैव सम्यक्त्व-प्राप्तिपूर्वकमोक्षता ।
प्रेमपूर्वकचारित्रं, तत्पूर्वा मोक्षलाभता ॥१३२॥ અથ–શુદ્ધ પ્રેમથી જીવાત્મા સમ્યત્વ પામે છે. તેથી સમ્યક્ત્વયુકત મિક્ષપણું આવે છે. એટલે સમ્યકત્વપૂર્વક જે પ્રેમ તે વડે ચારિત્રલાભ, અને તેથી મેક્ષની અવસ્થા પ્રાપ્ત થાય છે. ૧૩રા
सर्वयोगोपरि प्रेम, योगस्य मुख्यता कलौ।
यं प्राप्य देहिनः सर्वे, जायन्ते सरसा जनाः ॥१३३।। એથ–કલિયુગમાં સર્વ ગો છે તેમાં પ્રેમમાં મુખ્ય છે. જે પ્રેમને પામીને સર્વ દેહધારી મનુષ્ય પ્રેમ રસવાળા થઈને મોક્ષના અનુષ્ઠાનરૂપ જે રોગો છે તેની સાધના કરી શકે છે ૧૩૩
વિવેચનઃ–આ પાંચમા આરામાં ભવ્યાત્માઓને પરમાનંદની પ્રાપ્તિને ભાવ આપનારા જ્ઞાનયોગ, દર્શનેગ, નવધાભકિતયેગ, ચારિત્રોગ, ક્રિયાગ, દયાનગ, સમતાયોગ, વૃતિસંક્ષેપગ, વિગેરે જે છે તેમાં આ પ્રેમયોગ સવમાં મુખ્યતાપણે રહેલ છે. કારણ એ છે કે પ્રેમવિના વીતરાગ તીર્થકર કે જે સર્વ પુજ્યમાં મુખ્ય પરમપુજ્ય પ્રેમગી છે. તેમજ તેમના ચરણની ઉપાસના કરનારા સાધુ મુનિરાજે પ્રેમગના ઉપાસક છે. તેમના દર્શનને લાભ પ્રેમ વિનાના જન પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી.
પ્રેમગથી દુર્ગણ નાશ પામે છે प्रेमाविर्भावयोगेन, दुर्गणानां क्षयो भवेत् ।
શતઃ પ્રેમ ઉત્પા, મનુ મુવિનો વના: રૂા અથ–જ્યારે પ્રેમગને પ્રગટભાવ થાય છે, ત્યારે દુર્ગુણેનો ક્ષય થાય છે, તે કારણે હે ભવ્યાત્માઓ પ્રેમરસનું પાન કરીને સર્વજને સદા સુખી થાવ ૧૩૪
For Private And Personal Use Only