Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
प्रेमीना हि देवा: स्यु- महाधीनास्तु राक्षसाः ।
મોદીનાતુ વાદ્યો; ઘુ-રાન્તાઃ પ્રેમયોગિનઃ ૮૪॥
પ્રેમનુ ફળ
સાધર્મિક ભાવે બંધુત્વ પ્રેમ વધારે છે. તેએને દુ:ખમાં સહાય કરી દુ:ખ દૂર કરવા પ્રેમથી મદદ કરે છે. પૂજ્ય ભાવે સેવા ભક્તિ કરે છે. પણ તેમાં તેની પાસેથી અન્ય પુદ્ગલભાવ રૂપ પૈસા, ધન, સેવા કે લાભની ઇચ્છા ન રાખતાં ધર્મ ભાવનાના પ્રેમ રાખે છે અને મોક્ષરૂપ પરમ પંથના સાથી ધર્મ બધુ માની તેમની સાથે જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર યાગની જ્ઞાન અનુભવ રૂપ ગોચરી એટલે વિચારણા કરે છે. તેમજ તેમાં એક બીજાને સ્નેહભાવનું પરસ્પર એકત્વ ભાવે મળવાની તેની આકાંક્ષા કાયમ રહે છે. તે પ્રેમયાગ અવશ્ય આદરણીય હાવાથી શાભાને વધારતા નિત્ય જયવતા વર્તે છે. ૮૩૫
સત્ય પ્રેમાધીન દેવ છે. મેાહધીન રાક્ષસ છે
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રેમના પ્રકારો
स्थूल सूक्ष्मं भवेत्प्रेम, स्वार्थिकं पारमार्थिकम् । दैशिकं व्यापकं बोध्यं मूर्तीमूर्तमपेक्षया ॥८५॥
પ૩
અથ:—જે સત્યપ્રેમને આધીન થાય છે. તેઓને દેવ સમજવા. અને જે માહને આધીન થાય છે તેને રાક્ષસે ક્ષણવા. જે માહથી ચહાય તે બાહ્યપ્રેમ છે. અને અંત:કરણથી આત્મભાવે ચાહે છે તે સાચા પ્રેમયાગી છે.
વિવેચનઃ—સત્યપ્રેમથી જે ચાહના રાખવી તે દ્વિવ્યપ્રેમ છે અને તે દિવ્યપ્રેમવાળા સ્વભાવથી દેવ સમજવા. વિષય વાસનાની બુદ્ધિથી ચાહના રાખવી તે આસુરીવૃત્તિ છે અને તે વૃત્તિવાળા ભાવરાક્ષસા સમજવા. મેહાધીનપ્રેમ બાહ્યપ્રેમ છે. સાચેાપ્રેમ તે આંતરપ્રેમ છે. ૫૮૪ા
For Private And Personal Use Only
અથઃ પ્રેમમાં અપેક્ષાથી અનેક પ્રકાર થાય છે. સ્કુલ, સૂક્ષ્મ, સ્વામિઁક, પારમાકિ, દૈશિક, વ્યાપક, મૃ અમૂર્ત વગેરે અનેક પ્રકારે પ્રેમના ભેદો થાય છે.
વિવેચનઃ—આત્માના પરિણામરૂપ પ્રેમ હોવાથી એક સ્વરૂપનો હાવા જોઇએ, પણ આત્માએ કર્મના વિચિત્ર સબંધ ધરતા હૈાવાથી પ્રેમમાં તેના અનેક ભેદ્દા થાય છે. તે અહિં ગ્ર ંથકાર જણાવે છે. (૧) સ્થૂલપ્રેમ તે બહારથી ખુબ સ્નેહ સત્કારને દેખાવ થાય, વિનય વૈયાવૃત્ય થાય. તે સ્થૂલપ્રેમ કહેવાય; ૨ સૂક્ષ્મ અંતરમાં સ્નેહ રાગ–પ્રેમ હાય તે સ્થૂલરૂપે દેખાવમાં મહાર ન આવે તે જ તરગ પ્રેમને સૂક્ષ્મપ્રેમ જાણવે. ૩ સ્વાર્થ માટેને જે પ્રેમ હોય તે સ્વાકિપ્રેમ કહેવાય. સંસારિ વિષય ભાગ તથા ધન ધાન્ય માટે જે પ્રેમ દેખાડવા તે સ્વાધિકપ્રેમ છે. ૪ હિતકલ્યાણની ભાવનાથી સ્વપર સાધર્મિક પ્રત્યે પ્રેમચાહના કરવી તે પરમાર્થિક શુદ્ધપ્રેમ જાણવા પ. એક, બે કે ત્રણ વ્યકિત પ્રત્યેના પ્રેમ તે દેશપ્રેમ અથવા મહેલો, પેળ, ગામ અમુક દેશ પ્રત્યેના જે પ્રેમ તે
| SR No. | 008641 |
| Book Title | Premgeeta Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 1951 |
| Total Pages | 277 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Society |
| File Size | 18 MB |