________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૧૮
પ્રેમગીતા
પ્રાપ્ત થયું અને અ ંતે મુક્તિસુખને પામ્યા, તેમનાંમાં સાત્વિક પ્રેમ હતા. માટેજ રાજસ્, તામસ, વિકારાય જે પ્રિતી ન હોય અને સત્ય ગુણના રાગમય જે પ્રીતિ હાય તે સાત્વિકી પ્રીતિ કહેવાય છે અને તેજ પ્રીતિ ગૌતમ સ્વામિની પેઠે મોક્ષ માર્ગોમાં ગમન કરાવે છે. આવા ગુણાનુરાગ વિના શુદ્ધ પ્રેમ વિના જે જીવા જગતમાં છે તે પશુમયજ જીવન જીવે છે. તેમના જીવનમાં કાંઈ અધ્યાત્મ ભાવના રસ–આનંદ નથી હાતો. તેથી તેમનુ જડતાવાળું જીવન હાવાથી તે નિવ: જીવા જાણવા. ૫ ૧૮ ॥
प्रेमरूपा सद्भक्ति-- रात्मवद् विश्वदर्शिका | વિદ્ધશ્રદ્વાર યારેય, નાતે નૈવ સંશયઃ ॥ ૨૧ ॥
અથ—પ્રેમરૂપ સક્તિ જે આત્મામાં હેાય તે આત્મા સર્વ વિશ્વને આત્મા સમાન દ્રષ્ટિથી જુએ છે. તેથી આત્માપિંડ અને બ્રહ્માંડને ઐકય ભાવે સંશયવિના નિશ્ચયથી અનુભવે છે ! ૧૯૫
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વિવેચનઃ—જે યાગીએ મૈત્રી, પ્રમાદ, માધ્યસ્થ અને ઉપેક્ષારૂપ ભાવથી ચુત થઈને સર્વ ગુણુથી પૂર્ણ વિકશ્વર થઇને જીનેશ્વરા, ગણધરા, કેવલીઓ, પુ ધરા, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય,. સાધુઓના ગુણુ, અનુષ્ઠાન, ક્રિયા, ક્ષમા, આવ, માન આદિ ગુણુની અનુમેાદના કરતા સભક્તિ યુક્ત પ્રેમભાવ પ્રગટાવતા હાય છે તે સચરાચર જગતરૂપ વિશ્વને પોતાના આત્માસમાન ભાવે લેખે છે. કારણ કે તેમને પોતાના આત્મ પ્રદેશ રૂપ જે પિંડ છે તેમાં જે જે સહજ ભાવથી શકિત રહેલી છે તેવીજ શકિત સચેતન બ્રહ્માંડમાં પણ નિશ્ચય થી અવશ્ય રહેલીજ છે. તેમ અનુભવાય છે. ૫ ૧૯ ૫
आत्ममनः शरीरेषु, प्रेमाविर्भावता भवेत् ।
બાનન્દ્રાણા રામાસ્ત્રોમવત્તેન પ્રજ્ઞાયતે ॥૫.૨૦ ॥
અ:—આત્મા મન અને શરીરમાં જે પ્રેમના પ્રગટ ભાવ થાય છે તેનાથી એવા આનંદના ઉલ્લાસ પ્રગટે છે કે જેથી શરીરમાં રૂવાડાં વિકશ્વર થાય છે કે જાણે તે દ્રવ્યઆનંદ બહાર આવતા હોય તેમ જણાય છે. ૫ ૨૦ ॥
વિવેચન—જે ભવ્યાત્મા ચેગી પુરૂષને આત્માના સહજ ભાવથી મન; વચન અને કાયામાં પરમાર્થિક શુદ્ધ પ્રેમ પ્રકટે છે તેને પરમ પૂજય વિતરાગ પરમાત્મા, શુદ્ધ આત્મભાવના ચારિત્રવત્ પૂજ્ય ગુરુ, સત્યદેવ, ગુરુ, ધમની શ્રદ્ધાવાળા શ્રાવક, શ્રાવિકા તેમજ ભદ્ર સ્વભાવના અન્ય ધર્મવંત આત્માએ પ્રત્યે અત્યંત પ્રેમ પ્રક વધે છે. તેથી સર્વ સામાન્ય જીવાત્માએ પર મૈત્રી અને કરૂણાભાવમય પ્રેમ જાગે છે. તેના યાગે પોતાથી તેઓનુ જેટલે અંશે ભલું થાય છે તેટલે અંશે તેમને આનંદના ઉલ્લાસ હૃદયમાં જાગે છે, ભગવત તિ કરીને પૂન ત્રીજા ભગમાં જ્યારે પ્રમાદપૂર્વક મૈત્રીયુકત પ્રેમ પ્રગટ થાય છે. ત્યારે તે મહાનુભાવાને આખા ચરાચર જગતને સર્વાં પ્રકારે હુ સુખમય કેમ કરૂં
For Private And Personal Use Only