________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪
પ્રેમગીતા
થએલે હોય તેટલા અંશે ગુણગ્રાહકતા પ્રગટ થવાથી સર્વત્ર સમભાવરૂપ મૈત્રીભાવ પ્રગટ થાય છે અને ત્યારેજ સત્ય પ્રેમ-રાગ સર્વ જગવ્યાપી બને છે અને તેથી તે આત્મા કેઇના દોષોને જેતે નથી અને લેકદૃષ્ટિથી નિંદતા પદાર્થમાં પણ ગુપ્ત રહેલા ગુણને દેખે છે.
શ્રી કૃષ્ણનું દષ્ટાંત. - જેમકે કઈ એક વખત સૌધર્મ ઈદ્ર પિતાની દેવ પર્વદા સમ્મુખ કૃષ્ણવાસુદેવના ગુણ ગ્રાહક સ્વભાવની પ્રશંસા કરતા હતા ત્યારે એક દેવને તે શબ્દોની પ્રતિતી ન થવાથી તેણે પરીક્ષા કરવા માટે દ્વારિકાના રાજમાર્ગમાં એક અત્યંત બીભત્સ રૂપવાળું, શરીરમાં કીડા થી ખદબદતું એક કુતરાનું મુડદું બનાવીને મુક્યું. તે સમયે કૃષ્ણ મહારાજા પિતાના કુટુંબ પરિવાર, માતાપિતાદિ અને ચતુરંગી સેના સહિત કેટ:મહોત્સવ પૂર્વક ભગવાન શ્રી નેમિનાથનાં દર્શન માટે જઈ રહ્યા હતા. ત્યાં રસ્તામાં આ કુતરાના મૃત કલેવરને દેખીને કૃષ્ણ મહારાજા તે કલેવર પાસે આવીને કલેવરને જોઈ પિતાના ગુણગ્રાહક સ્વભાવને લીધે
લેવરમાં રહેલા દાંતની શ્રેણિને જે કહેવા લાગ્યા કે આ કુતરાના દાંતની શ્રેણિ કેવી સુંદર છે? જાણે કે દાડમના દાણાની શ્રેણિ જોઈ લે. તેમણે તેમાં ગુણ જોયા અને અન્ય પ્રજાજનોએ દુર્ગધ આદિ દેને જોયા. તેમ સત્યપ્રેમી જગતના સર્વ પદાર્થોમાં જે જે ગુણે હોય તે જોવાની પ્રવૃત્તિ કરે છે. તેથી તેમનામાં દેષ આવતાજ નથી. દેષને મૂળમાંથીજ ક્ષય થાય છે. અન્યમાં દેષ ન દેખવાથી પિતાનામાં દેષ આવતા નથી અને પૂર્વના દે હોય તે તે નાશ પામે છે. આથી તેમને જગતના સર્વ ચેતન અને અચેતન પદાર્થોમાં સમાનભાવ વ્યાપકરૂપ પ્રેમભાવ પ્રગટે છે. અને દેને ક્ષય થાય છે. અને તે વિચક્ષણ મનુષ્ય ને પ્રશંસવા યોગ્ય પુણ્યને હેતુ થાય છે. તેમજ તે પ્રેમ પરમગીપુરૂષ પ્રવને પ્રાચીન કમના ક્ષય માટે થઈને મેક્ષને લાભ આપે છે. તે ૧૨ છે
અપ્રશસ્ય પ્રેમનું ફળ. अप्रशस्येन रागेण, भवे दुःखपरंपरा ।
सर्वदुःखविनाशाय, शुद्धप्रेम कुरुष्व भोः ? १३ અથ –નહિ વખાણવા યોગ્ય પ્રેમરોગથી જીવે સંસારમાં પરંપરાને પામે છે. માટે તે સર્વ દુઃખને વિનાશ માટે હે આત્મા! તું સર્વત્ર પ્રેમને જ પ્રગટ કર.
વિવેચન–હે! ભવ્યાત્મા તું પુષ્પગે માનવને અવતાર પામે છે. તેમજ તેને યોગ્ય સર્વ સામગ્રી પામ્યું છે. આમ છતાં પણ જો તું હવે ધનસંપત્તિ, સત્તા, વિષયગની પ્રાપ્તિ માટે ખેટે રાગ રાખીને અનેક પ્રકારના પાપકર્મ કરીશ; હિંસા, અસત્ય, ચારી, વ્યભિચાર, અનેક પ્રકારની ઠગાઈએ, ગરિઓને હેરાનગતિ, માયાવી વ્યાપાર, વિગેરે કરીશ; કન્યા, વારાંગના વિગેરે સેવીશ; અભક્ષ્ય વસ્તુને આહાર કરીશ; અગમ્ય ગમન કરીશ અને તે ઉપર મેહ-રાગથી પ્રેમ કરીશ તો તારા આત્માને અનેક ભવમાં તિર્યંચ,
For Private And Personal Use Only