Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રેમનું ફળ
૧૨
આત્મતીર્થ સનાતન તીર્થ છે. तीर्थ प्रेममयं चित्तं, तीर्थ प्रेममयं वचः ।
तीर्थ प्रेममयो देहः-आत्मातीर्थ सनातनम् ॥२८७॥ અથ–પ્રેમમય જે ચિત્ત તે તીર્થ છે તેમ જાણવું પ્રેમમય વચન પણ તીર્થ સ્વરૂપ જાણવું, પ્રેમમય જે શરીર તે પણ તીર્થ રૂપે સમજવું. આ ત્રણ જેમાં હોય તે આત્મા અનાદિ શુદ્ધ તીર્થસ્વરૂપે સનાતન સમજવો. ૨૮૭
વિવેચન –શુદ્ધપ્રેમતત્વ રૂપ જે આત્માને પરિણામમય ભાવ આત્મસ્વરૂપને શુદ્ધનિર્મળ બનાવે છે. તે પ્રેમભાવથી સુદેવગુરૂ અને ધર્મ અને ધમરાધકની ભક્તિ પૂજા વાત્સલ્ય ભાવને પ્રગટાવે છે. સારા સારા વ્રત નિયમ કરાવે છે. તેથી પ્રેમ આત્માને કમમલ પેઈ આત્માને પવિત્ર કરતા હોવાથી તીર્થ સ્વરૂપજ છે. લૌકિક દૃષ્ટિથી ગંગા, વરદામ, યમુના, નર્મદા, ગોદાવરી, માગધ વિગેરે તીર્થ કહેવાય છે, લોકોત્તર દષ્ટિથી શત્રુંજી નદી, સૂર્યકુંડ, ગજપદકુંડ વિગેરે જલ ક્ષેત્ર તીર્થ જાણવાં ત્યાં દેહસ્નાનથી દેની પવિત્રતા થાય છે, ત્યારે સિદ્ધાચલ, ગિરનાર, સમેતશિખર, અષ્ટાપદ, શ્રી શિલ, આબુ, પાવાપુરી, ભહિલપુરી, ચંપાપુરી વગેરે જ્યાં જ્યાં તીર્થકર ભગવંતના અવન થયા હોય, જન્મ, દીક્ષા, કેવલજ્ઞાન કે નિર્વાણ થયા હૈય, તેમજ ભગવંતે જ્યાં જ્યાં વિચરીને ભવ્યાત્માને ઉપદેશવડે મોક્ષમાર્ગમાં પ્રવૃત્તિ કરાવી હોય તે સ્થળે શુભ કાર્યમાં નિમિત્ત થયેલાં હોવાથી તીર્થ સ્વરૂપ સમજવાં. તેથી તે સર્વ દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, ભાવમય તીર્થની ઉપર પૂજ્યભાવે પ્રેમ પ્રગટ કરવાથી ચિત્ત-મનની શુદ્ધતા થાય છે. તે મેક્ષમાં હેતુ બને છે. તેવી જ રીતે શુદ્ધ પ્રેમ યુકત જે મન નિર્વિકલ્પ-વિકાર વાસના રહિત હોય તે અવશ્ય મોક્ષમાર્ગમાં હેતુ હોવાથી તે પ્રેમરૂપ તીર્થ સ્વરૂપજ જાણવું. તેમજ પરમપૂજ્ય તીર્થકર ગણધર વિગેરે આપ્તપુરૂષની વાણી પણ આત્મશુદ્ધિમાં હેતુ હેવાથી તીર્થરૂપે સમજવી. ર૮૭
મૂર્તિપૂજામાં પણ પ્રેમ જ છે. मूर्तिपूजाप्रचारस्य, मूलं सत्प्रेम बोधत ।
जडेष्वपि प्रभुः साक्षात्-कारस्तस्माद्भवेब्रुवम् ॥२८८॥ અથ–મૂર્તિપૂજાને જગતમાં જે પ્રચાર થયેલું છે તેનું મૂળ કારણ તે દેવગુરૂની ઉપર ઉપજેલા સત્ય પ્રેમથી યુક્ત સમ્યગજ્ઞાન જ છે. તે પ્રેમથી જડ વસ્તુમાં પણ પરમાત્મા નું સાક્ષાત્ દર્શન નિશ્ચયથી ભકતેને અવશ્ય થાય છે. ૨૮૮ u
વિવેચન –-પૂર્વકાળમાં જીતરિ નામના રાજાએ સિદ્ધાચલની યાત્રા થાય ત્યારે અન્ન પાણી લેવા એ અભિગ્રહ કરી તે યાત્રળુ સંધ સાથે ગમન કરતાં પૂર્ણ ભક્તિભાવથી મન
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 008641 |
| Book Title | Premgeeta Anuwad |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Buddhisagar |
| Publisher | Buddhisagarsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 1951 |
| Total Pages | 277 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Society |
| File Size | 18 MB |