________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsur Gyanmandir
પ્રેમનું ફળ
૧૩૧
અર્થ:–અનાહતચક્રની ઉપર વિશુદ્ધચક્ર નામનું સળ પાંખડીનું કમલ છે તેના પ્રત્યેક પત્રમાં ક થી માંડી . સુધીના સળ સ્વરે મંત્રરૂપે આવેલા છે તે ધુમાડાના જેવા વર્ણવાળા છતાં મહાન કાંતિને પ્રકાશ કરનાર છે. આ કમળનું ધ્યાન આત્માને પરમ શુદ્ધ કરતું હોવાથી જીવરૂપ આત્મા અનંતાનુબંધક ચિકડીને નાશ કરતો હોવાથી આત્માને હંસ સમાન વિશુદ્ધતાવાળો કરે છે. એમ જાણ હોવાથી તે પદ્મને વિશુદ્ધપદ્મ અથવા સર્વ વસ્તુના લેભને છોડવાની વૃત્તિ ભેગી એ ધ્યાન નથી કરતો હોવાથી આકાશપદ્મ કહેવાય છે અથવા આત્માને મહાન ઉંચા પદને પ્રાપ્ત કરતું હોવાથી મહદભૂત પણ એ કમળને કહે છે અહિંયાંશ્રી હેમચંદ્રપ્રભુ વિશુદ્ધચક્રનું સ્વરૂપ આ પ્રમાણે જણાવે છે
ध्यायेत् शिताजं बक्त्रांतरष्टवर्गी दलाष्टके । ॐनमोअरिहंताणमिति वानपि क्रमात् ॥१॥ केसराली स्वरमयीं सुधाविन्दु विभूषिताम् ।
कर्णिकां कर्णिकायां च, चद्रबिम्बात्समापतत ॥२॥ અથ–મુખકમલમાં આ પાંખડીનું ઉજવલ કમલ ક૯૫વું તેની પાંખડીઓમાં આ વા ન ર શ તે મંત્રઅક્ષરો સ્થાપવા અને પાંખડીની મધ્યમાં ૩૦ ર ન કર દૈ તા f એ મંત્રના એકેક અક્ષરે એકેક પત્ર ઉપર મુકવા, એ કેસરાની ચારે તરફ “અરેથી માંડી “અ” સુધી સ્વરની પંકિત કરવી તે દરેક કણિકામાં ચંદ્રબિંબથી ઝરતા અમૃતથી સિંચાયેલી છતાં અત્યંત દેદીપ્યમાન થતી ક૨વી ઇતિ વિશુદ્ધસ્થાન ચક્રને વિચાર કર્યો. હવે આજ્ઞાચકને વિચાર કહેવાય છે –
आज्ञाचक्रं तवं तु, आत्मनाधिष्ठितं परम् ।
आज्ञासंक्रमणं तत्र, गुरोराज्ञेति कीर्तिता ॥१॥ અથ–સ્વાધિષ્ઠાન ચકની ઉપર બ્રહ્મરંધ્રમાં આત્મા જેમાં અધિષ્ઠિત છે ત્યાંથી સર્વ આત્મપ્રદેશમાં આ કાર્ય કરવું અને આ ન કરવું એવી રીતે તે સર્વ આત્મપ્રદેશમાં ફેલાવે છે તેથી તે પદ્યરૂપ ચક્રને ગુરૂઆજ્ઞા રૂપે પણ મનાય છે એમ પરમ મહર્ષિ મહા પુરૂષા કહે છે. અહિ પરમપૂજ્ય શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી આજ્ઞાચક્રને વિચાર જણાવે છેતે કહે છે
मूर्द्धसंस्थिशीतांशुकलामृतरसप्लुतम् । कुम्भकेन महामन्त्रं प्रणवं परिचिन्तयेत् ॥१॥ अथाऽस्य मन्त्रराजस्या-भिधेयं परमेष्ठिनम् ।
अर्हन्तं मूर्द्धनि ध्यायेत्, शुद्धस्फटिकनिर्मलम् ॥२॥ અથ–મસ્તકને વિષે રહેલી ચંદ્રની કળાથી ઝરતા અમૃતની ધારાથી સીંચાતા
For Private And Personal Use Only