________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પ્રેમનુ ફળ
૧૨૭
ગોળ કમળ સ’કલ્પવુ' તેની મધ્યમાં દેદીપ્યમાન કાંતિથી શૈાભતી સુવર્ણ સમાન પીલા વણુ મય કેશરાની પંકિત સમાન મેરૂ સંકલ્પવા તે ઉપર સ્ફાટિક સમાન અત્યંત ઉજવલ સિહાસન ઉપર પદ્માસન આસને ખીરાજેલા વિશ્વના કમળને ઉખાડવાની પ્રવૃત્તિ કરનાર મૈત્રીભાવ યુકત આત્મસ્વરૂપ પરમાત્માને બેઠેલા સંકલ્પવા. આ પ્રાશ્ત્રિ ધારણા રૂપે મૂલાધાર કમલમય ચક્રના સંકલ્પ કરવા, તેના અધિષ્ઠાતા સ્વસત્તાથી પરમાત્મા રૂપ સ્વયંભૂદેવ છે તેમ સમજવું. તેમાં રહેલા મત્રને હવે જણાવતા કહે છે કે મૂલાધાર પદ્મ રૂપ ચક્રમાં ત્રણ ખુણા છે ત્યાં ૩૦ ་શ્રી રૂપ મંત્ર વડે દર્શન ( મેક્ષની પરમ ઇચ્છા ) જ્ઞાન ( હૅય, જ્ઞેય ઉપાદેય વિષયાના યથાર્થ અનુભવ) અને ક્રિયારૂપ સમ્યક્ચારિત્રની પ્રવૃત્તિ રૂપ ત્રણ તત્વમય મત્રો નો સંકલ્પ કરવા. આ મંત્રના જાપથી માયા માહનું આવરણ નખળું પડતુ હોવાથી દેવ ગુરૂ ધર્મની ઉપર પ્રીતિ જામતાં ક્રિયાનુષ્ઠાન કરવામાં આગળ વધતા આત્મા જગત તુ ઉપર પ્રેમ કેળવવા માંડે છે. ઇતિ મૂલાધાર ચક્રનું વિવેચન સમજવું.
હવે સ્વાધિષ્ઠાન ચક્રની વાત કહે છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
तदुर्ध्वे कामवीजं तु, कलशान्तीन्दुनामकम् । तदु शिखाकारा, कुण्डलीब्रह्मविग्रहा ||१|| तद्बाह्ये हेमवर्णाभं, वसवर्णचतुर्दलम् । उर्ध्वेऽग्निसमप्रख्यातं, षडूदलं च हीरप्रभम् ||२|| षड्दलहीरानुप्रभ, वादिलान्तषडूवर्णेन । मुक्तास्वाधिष्ठानसंज्ञकम्, नाभ्यधाभागे ज्ञेयम् ॥३॥
અ:—મૂલાધાર ચક્ર ઉપર નાભિની નીચે સ્વાધિષ્ઠાન ચક્ર છે તે કામ એટલે ઇચ્છા અથવા જીવાત્માની વૃત્તિઓને ઉપજવાનુ બીજ છે. તેને ખીજરૂપ મ ંત્ર કલી કે જે કલસ્ અક્ષરો સાથે જોડાયેલા છે તે અંતે ઈ અને તેની ઉપર ઈ ંદુના આકારે ખીજના ચંદ્ર મુકવા અને તેની ઉપર ખીંદુ મુકવાથી કલૌ ખીજ મંત્ર પ્રગટે છે તે ખ ુ ઉપર બ્રહ્મસ્વરૂપ ધરનારી કુંડલી વર્તે છે તેની ઉપર હેમવ સમાન સુંદર રજ ઉપરના ચાર દલ એટલે પાંખ ડીએ હીરસમાન મુખ્ય વર્ણ યુકત વાદલી રંગથી મિશ્ર છે. એ વવડે શાભતા મુકતાલ સમાન વતુ છે. સ્વાધિષ્ઠાન નામનું બીજુ ચક્ર સમજવું. અહિંયાં પરમ પૂજ્ય શ્રી હેમચંદ્રસૂરીશ્વરદેવ જે કહે છે તે આ પ્રમાણે છે.
अथवा नाभिकन्दाधः, पद्ममष्टदलं स्मरेत् । स्वारालिकेसरं रम्यं वर्गाष्टकसंयुतैर्दलैः ॥ १ ॥ दलसन्धिषु सर्वेषु सिद्धस्तुतिविराजितम् । दाग्रेषु समग्रेषु, मायाप्रणव पावितम् ||२||
For Private And Personal Use Only