________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
૨૪૭
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મહાવીરતરીકે ગ્રહેતા નથી. સંગ્રહનયસત્તાએ સર્વ આત્મ દ્રવ્ય મહાવીર છે અને વિશેષસંગ્રહુનયની અપેક્ષાએ આત્માની સત્તા તે મહાવીર છે એમ માનીને સર્વ જીવા છે તે મહાવીર છે એમ સંગ્રહનય માને છે. વ્યવહારનય, દુનિયામાં વર્તતા વી૨ બહાદુર દ્ધાએને મહાવીર વીરા માને છે. અર્જુન, કહ્યું, હનુમાન, રામ, ભીમ, દુર્યોધન, ભીષ્મ, દ્રોહ, નેપાલિયન, ખારવેલ મહામેઘવાહન, સિકંદર ચેટક, શ્રેણિક વગેરેને મહાવીરા ક૨ે છે. રણમાં જે શૂરાતરીકે પ્રસિદ્ધ થાય છે તે વીરા જાણવા. શુભકર્મો કરનારા શુભ વીરો છે અને અશુભ કર્મ કરનારા અશુભ વીરા છે. પુણ્યાદય ભાગવનારા તે શુભ કર્મ વીશ છે. લૈાકિક દુનિયાના વ્યવહારમાં રાજ્યાદિક રક્ષણ માટે સ્વાર્થ માટે વા પરમાર્થ માટે પ્રાણા ણ કરનારા ચન્દ્રાએ મહાવીર છે. વ્યવહાર નચે મનાતા સવીરા તે આદિયકભાવીય મહાવીરા જાણવા. પુણ્ય કરવાથી તીર્થંકરપદ, મનુષ્ય ગાંત, મનુષ્ય શરીર અને છે અને તેથી આત્માનું મહાવીરત્વ પ્રાપ્ત થાય છે માટે વ્યવહાર નયથી મહાવીરપણું તે અપેક્ષાએ આયિક સાધન છે તેની પ્રાપ્તિથી શુદ્ધાત્મમહાવીરનૢ પ્રાપ્ત થાય છે. રાગદ્વેષ પિરણામે મહાવીરપણું તે અશુદ્ધ મહાવીરપણું છે અને જે કાલે રાગદ્વેષના પરિણામ ન પ્રગટે તે કાલે શુદ્ધમહાવીરપણ છે, ઋજુ સૂત્રની અપેક્ષાએ વર્તમાનકાલમાં મહાવીરના ઉપયોગ મહાવીરના પરિણામ તે ઋજુ સૂત્રનયની અપેક્ષાએ મહાવીર છે. શબ્દનયની અપેક્ષાએ શરીરાદિથી આત્મા ન્યારી છે એમ નિણું ય થાય છે, તે નયની ષ્ટિથી જડમાં મહાવીરપણું દેખાતું નથી પણ આત્મામાં આત્માનું મહાવીરત્વ દેખાય છે. જડ અને ચેતન એ એ દ્રવ્યમાં આત્મા જ મહાવીર છે એમ નિશ્ચય થાય છે. તેથી તે નયની અપેક્ષાએ ઉપસમ ક્ષયાપશમ અને ક્ષાયિકસમ્યક્ત્વવાળેા આત્મા તે મહાવીર છે. તથા આત્મા મહાવીર છે એવા નિશ્ચય થવાથી માઠુ કામ રાગદ્વેષના પરિણામપર જય મેળવવા દેશવિરતિ ચારિત્ર અને સર્વવિરતિ ચારિત્રનું ગ્રહણ થાય છે. રાગદ્વેષને જીતવાના સાધક
For Private And Personal Use Only